Meer concurrentie, meer nieuwe toetreders en minder regeldruk - Hoofdinhoud

In dit algemeen overleg komt een aantal belangrijke zaken voor de VVD samen, te weten: meer concurrentie, meer nieuwe toetreders en meer diversiteit in de financiële sector én minder regeldruk. Dit kan leiden tot lagere tarieven, hogere kwaliteit en meer service. De VVD wil allereerst dat de toezichthouders DNB en AFM (al dan niet wettelijk) specifiek de opdracht krijgen om oog te hebben voor voldoende concurrentie, nieuwe toetreders en diversiteit in de financiële sector naast hun huidige doelstelling. In Engeland heeft dit positief gewerkt en gezorgd voor een cultuuromslag. Om de regeldruk te verminderen wil de VVD daarom een norm instellen voor het verminderen van administratieve lasten. Bijvoorbeeld netto 0% in de komende 4 jaar. Daarnaast wil de VVD de toezichtkosten voor alternatieve financieringsvormen beperken en toezichtkosten verlagen voor startups en kleine bedrijven.

Spreektekst AO regeldruk en nieuwe toetreders d.d. 16 december 2015

Allereerst dank aan de minister dat hij dit onderzoek op verzoek van de VVD heeft laten doen door Actal. Goed dat er ook een groot aantal zaken wordt opgepakt door de minister. In dit algemeen overleg dossier komt een aantal belangrijke zaken voor de VVD samen, te weten: meer concurrentie, meer nieuwe toetreders en meer diversiteit in financiële sector én minder regeldruk. Dit kan leiden tot lagere tarieven, hogere kwaliteit en meer service.

De VVD wil passende en proportionele regelgeving. Actal en ACM ondersteunen dat ook. Kleine bedrijven en nieuwe toetreders moeten niet “too small to comply” zijn/worden.

De VVD zal daarom niemand verbazen dat de VVD nog meer ambitie en wensen heeft.

Van het concreet afschaffen van regels en vermindering van administratieve lasten, zoals rapportageverplichtingen komt het helaas nog te weinig. Kleine en middelgrote ondernemingen moeten soms duizenden pagina’s rapportages inleveren of voor vergunningaanvraag.

Minder regeldruk is bikkelhard nodig.

Een nieuw bedrijfje (beleggingsonderneming) dat met 3 man begint na een moeizaam verlopen vergunningtraject (4 vergunningen), is wel zo’n 30 uur per week bezig met alle wet- en regelgeving. Gaat daarom straks vanuit London actief worden met Europees paspoort op NL markt. Dan spannen we het paard achter de wagen.

Regeldruk belemmert dus nieuwe toetreders en nieuwe bedrijven.

In het Regeerakkoord is afgesproken dat er 2,5 miljard euro minder administratieve lasten voor bedrijfsleven komen. In de financiële sector is er alleen maar toename. Een deel van de taakstelling zou hier ook moeten neerslaan.

De VVD wil daarom een norm instellen voor het verminderen van administratieve lasten. Bijvoorbeeld netto 0% in de komende 4 jaar. Hoe kijkt de minister daarnaar, mede in licht van het Regeerakkoord?

ACM en Actal ondersteunen de VVD-boodschap: dat regels proportioneel moeten zijn en er terughoudend moet worden omgegaan met koppen op EU-wetgeving.

De VVD vindt dat de minister daar nog te weinig werk van maakt, terwijl er met deze onderzoeken nu een goede basis ligt voor verdere actie. Waarom kijkt de minister daar niet meer naar?

Er is meer concurrentie en meer nieuwe toetreders nodig. Dat vraagt iets van de toezichthouder. De ACM constateerde een afhoudende instelling DNB als het gaat om het vergunningstraject bij een nieuwe aanvraag.

Voorbeeld, het financiële startup Monefy kreeg van de AFM een eis opgelegd van maximaal 6 personeelsleden. Onder mediadruk is voor dit bedrijf deze eis later weer komen te vervallen. Maar daar moet het niet van afhankelijk zijn. Het is dan te moeilijk om een nieuw bedrijf te starten in de financiële sector.

De VVD wil dat de toezichthouders DNB en AFM (al dan niet wettelijk) specifiek de opdracht krijgen om oog te hebben voor voldoende concurrentie, nieuwe toetreders en diversiteit in de financiële sector naast hun huidige doelstelling. In Engeland heeft dit positief gewerkt en gezorgd voor een cultuuromslag.

Tevens kan gedacht worden aan de mogelijkheidvan echte Innovation Rooms bij de toezichthouders. Hoe kijkt de minister daarnaar?

Bij het opzetten van nieuwe bedrijven is het voor de vergunning eigenlijk altijd noodzakelijk dat er “old school” bankiers bij betrokken zijn. Dat is niet goed voor de cultuuromslag. DNB zou daar meer rekening mee moeten houden. Kan de minister hierover in gesprek gaan met DNB?

VVD en D66 hebben onlangs een motie ingediend voor een bankvergunning light. Goed dat minister dit gaat uitwerken naar voorbeeld VK! Maar kan dit sneller dan de minister nu heeft aangegeven, dat wil zeggen medio 2016?

Dan de lengte van het vergunningtraject bankvergunning. Nu formeel 13 weken, maar in de praktijk vaak 12 tot 18 maanden. Formele termijn zou langer kunnen indien 13 weken echt te kort is Maar bij een langere termijn moet dan moet daarbij ook wel de garantie dat deze niet meer overschreden wordt.

Een goede manier voor minder regeldruk is het verhogen van de vrijstellingsgrenzen. Bij Solvency Basic heeft de minister dat op verzoek van de VVD gedaan. Daarom verzoekt de VVD de vrijstellingsgrenzen in de regelgeving in de financiële sector in de breedte te evalueren en te onderzoeken welke verantwoord verhoogd kunnen worden. En de EC aan te sporen om dit ook te doen voor de EU-regelgeving. Daarbij kan in ieder geval gedacht worden aan de prospectusrichtlijn.

De VVD wil verder dat het afwijzen van een vergunning niet zonder meer onderdeel is van de toezichtantecedenten bij de betrouwbaarheids- en geschiktsheidstoets. Dat stelt Actal ook voor, maar de minister reageert daar heel breed over. Het is raar dat je het afwijzen van een vergunning laat meetellen bij een later traject of je geschikt en betrouwbaar bent. Gevolg is dan namelijk dat je nooit een vergunningtraject tot een besluit laat komen, bij onzekerheid over wel of geen vergunning. Daardoor haken er vooraf nieuwe toetreders wellicht te vroeg en onnodig af, omdat het gunstiger is om af te haken dan om het risico te lopen op een afwijzing.

De Wet financieel toezicht is de laatste jaren enorm gegroeid is en is eigenlijk niet meer van deze tijd qua opzet. Een nieuwe opzet, die ook recht door doet aan nieuwe technologische ontwikkelingen, tussenvormen en FinTech zou goed zijn. Je moet nu echt in een specifiek hokje passen, en dat sluit niet meer aan bij de praktijk. Hoe kijkt minister daarnaar? En is de minister daartoe bereid?

ALTERNATIEVE FINANCIERINGSVORMEN

Alternatieve financieringsvormen zorgen voor meer keuzemogelijkheden en meer concurrentie. Daarom VVD groot voorstander van. En dan kom ik bij de nieuwe regels voor crowdfunding. De bedoeling was belemmeringen weghalen en meer ruimte aan crowdfunding te geven. Maar nieuwe regels AFM doen het tegendeel.

Wat is de status van de informatie in de nieuwsbrief? Waarom is de Tweede Kamer daarover niet eerder en rechtstreeks geïnformeerd?

De vraag was om de regels in goed overleg met de sector op te stellen. De sector stelt nu dat de regels niet werkbaar zijn en een belemmering van de groei van de crowdfunding. Dat was nu juist niet de bedoeling! Waarom is niet geluisterd naar de kritiek van de sector in het voortraject?

Dan de inhoud van de regels, want die zijn ronduit absurd. Waarom moet een kleine funder die slechts een tientje investeert worden geconfronteerd met een toets die ook nog eens vraagt om je hele financiële huishouding? Dat is onwerkbaar, dat schrikt mensen af en zorgt ervoor dat markt kapot gaat.

Waarom moet een serieuze investeerder die in totaal 80.000 euro wil investeren een vrij belegbaar vermogen hebben van 800.000 euro (bij inleg van meer dan 10% wordt vanuit de toets een negatief advies gegeven)? Als iemand een auto koopt van 80.000 euro, dan vragen we toch ook niet dat iemand 800.000 euro moet bezitten.

En als die serieuze investeerder die 80.000 euro verantwoord wil spreiden en in porties van 5.000 euro wil investeren dan moet die investeerder ook nog eens 16x achter elkaar dezelfde toets en vermogensvragen invullen. Wat is de ratio daarachter?

Tot slot, de minister heeft altijd aangegeven dat de AFM een toezichthouder is en geen regelgever. Waarom is de AFM in dit geval wel de regelgever? Wat is de rol en betrokkenheid van het ministerie geweest bij de nieuwe regels crowdfunding?

Is de minister bereid om opnieuw met de sector in overleg te gaan over de regels en naar een werkbaar en uitvoerbaar zijn en de sector écht de ruimte geven?

Want ook kredietunies krijgen waarschijnlijk met deze beperkende regels te maken. En dan helpt het niet dat er nu een soort ontheffing vor kredietunies is.

TOEZICHTSKOSTEN

Ook hoge toezichtkosten zijn een belemmering voor nieuwe toetreders en starters. De VVD wil de toezichtkosten voor alternatieve financieringsvormen beperken en toezichtkosten verlagen voor startups en kleine bedrijven. Dit kan door een aangepaste verdeling toerekeningsystematiek (nu betaal je minder per werknemer als je meer werknemers hebt) en het verlagen van de prospectuskosten. De VVD vraagt de minister met een voorstel te komen, en ook te kijken naar en vrijstelling voor starters.

OVERIG

Een groot aantal aanbevelingen worden overgenomen. De VVD wil dat niet alleen voor banken geldt, maar ook voor rest financiële sector (financieel adviseurs, verzekeraars).

Waarom focust Actal vooral op banken en niet op rest financiële sector, zoals verzekeraars? Dat was toch wel de opdracht!

Voor het makkelijker maken van overstappen is mede op verzoek van de VVD een aantal zaken in gang gezet, die in 2016 moeten leiden tot verbeteringen. Het overstappen zorgt ervoor dat er meer ruimte voor concurrentie komt en dus ook voor nieuwe toetreders. Nummerportabiliteit blijft moeilijk. Zou een stap kunnen zijn dat de centrale nummerpool van banken in NL wordt afgeschaft?