Weeklog: Overwinning Podemos geeft modern links in Europa een boost

Met dank overgenomen van C.D. (Dennis) de Jong i, gepubliceerd op maandag 21 december 2015.

Podemos, onze zusterpartij in Spanje, is in één klap de derde partij van het land geworden met meer dan 20% van de kiezers achter zich. Na Griekenland en Portugal, kan Spanje het derde land in de EU worden met modern links in de regering. Dat zal afhangen van de nog komende coalitiebesprekingen. Net als in Portugal zal rechts eerst van alles proberen om aan de macht te blijven, maar de ruk naar links in Zuid-Europa is niet te stoppen.

In het Europees Parlement loop ik dagelijks langs de kantoren van Podemos. Die waren de afgelopen weken wat leger dan normaal, want hoe boeiend het Europees Parlement ook is, onze Spaanse vrienden waren natuurlijk vooral bezig met de nationale parlementsverkiezingen. De spectaculaire entrée van Podemos in de nationale politiek in Spanje zal zeker ook doorwerken in het EP en vooral de modern linkse partijen een boost geven. Ook al maakt voorlopig het politiek establishment in het EP nog de dienst uit, het wegjagen van de gevestigde orde in drie Zuid-Europese lidstaten zal ook gevolgen krijgen voor de EU als geheel.

Tijdens de laatste groepsbijeenkomst van Verenigd Links dit jaar, waren we het er allemaal over eens dat in het EP de sociaal- en christendemocraten bang aan het worden zijn. Zo bang dat ze via procedurele regeltjes de kleinere groepen willen beroven van allerlei parlementaire rechten. Het zou moeilijker moeten worden om schriftelijke of mondelinge vragen te stellen, wijzigingsvoorstellen in te dienen en om hoofdelijke stemming te vragen. Een kat in het nauw maakt rare sprongen.

De uitslag van de verkiezingen in Spanje geven het establishment nog meer reden tot zorg: zowel de christendemocraten (de Partido Popular) als de sociaaldemocraten (de PSOE) leden een gevoelig verlies en hebben geen absolute meerderheid meer. Als deze groepen denken in het EP via verandering van de procedureregels de zaak naar hun hand te zetten, kunnen ze nog wel eens bedrogen uitkomen. De kans is groot dat na de verkiezingen voor het EP in 2019, niet Verenigd Links, maar juist de sociaal- en christendemocraten behoren tot de kleinere groepen. Dan werken alle regels die ze nu proberen in te voeren, tegen hen. Hoe dan ook, modern links is niet te stoppen, niet in het EP, niet in de lidstaten en zeker niet op straat. Onze beste jaren moeten nog komen.