To Brexit or not to Brexit - Hoofdinhoud

Het wordt een spannend halfjaar voor Nederland, dat sinds 1 januari tot en met juni 2016 het EU-Voorzitterschap bekleedt. Op 6 april vindt er op eigen bodem een historisch referendum over het associatieakkoord met Oekraïne plaats (gisteren was het eerste televisiedebat daarover, dat kun je hier terugkijken). Twee maanden later, waarschijnlijk eind juni, mogen de Britten naar de stembus voor hun ‘Brexit referendum’. Daarin is een sleutelrol weggelegd voor de Britse premier Cameron, die momenteel bezig is met een charmeoffensief door Europa, in de hoop een goede deal te sluiten over de eisen van het VK om in de EU te blijven. Als Cameron een goede deal weet binnen te slepen, is hij namelijk bereid om campagne te voeren tégen een Brexit.

De SP ziet in de koehandel over de voorwaarden van het VK een kans om de discussie over een alternatief Europa, met respect voor de soevereiniteit van lidstaten, in de versnelling te zetten. Wat dat betreft zijn de eerste voorstellen over de deal die gisteren gepresenteerd werden door Tusk, de voorzitter van de Europese Raad, en Cameron een stap in de goede richting. Met een knipoog naar Shakespeare schreef Tusk in zijn brief aan de lidstaten: “To be, or not to be together” - inderdaad de hamvraag waar het nu om draait. Er liggen nu vier voorstellen op tafel: meer zeggenschap voor niet-eurozone lidstaten op financieel-economisch terrein, versterkte subsidiariteit, minder onnodige regelgeving en een noodrem voor sociale voorzieningen aan EU-werknemers als de verzorgingsstaat te zeer onder druk komt te staan. Ik ben positief over de eerste twee voorstellen, al kan er wat mij betreft nog een tandje bij. Als het gaat om overbodige regelgeving en de rechten van migranten luistert het een stuk nauwer, en zullen we dan ook de definitieve voorstellen van de ‘sjerpa’s’ (de politiek adviseurs van de premiers van de EU), die vrijdag bijeen komen, moeten afwachten.

Eén ding staat echter nu al vast: de geest is uit de EU-fles, en keert er voorlopig niet meer terug.