Groenboek financiële retaildiensten: eerst concrete knelpunten oplossen - Hoofdinhoud
Onlangs presenteerde de Europese Commissie het Groenboek financiële retaildiensten. Als er concrete knelpunten of belemmeringen zijn, die van een behoorlijke omvang zijn, breed spelen en structureel van aard zijn, moeten deze praktisch worden opgelost. Voordat er vervolgstappen worden gedaan moet er eerst een onderbouwing met probleemanalyse komen en een effectmeting. Eén van de concrete problemen die opgelost moeten worden is nummerportabiliteit bij het overstappen naar een andere bank. Dit wil de Europese Commissie pas in 2019 onderzoeken. De VVD wil dat dit eerder opgepakt wordt. Omdat dit overstappen kan belemmeren en concurrentiebeperkend kan zijn.
Inbreng schriftelijk overleg van het lid Aukje de Vries (VVD) ten aanzien van (de kabinetsreactie op) het Groenboek over financiële retaildiensten (activiteitennummer 2016A00833)
De leden van de VVD-fractie hebben kennis genomen van het Groenboek over financiële retaildiensten en de kabinetsreactie daarop. De VVD vindt het terecht dat in de Kabinetsreactie een aantal kanttekeningen wordt geplaatst bij het Groenboek en dat kritisch naar de voorstellen gekeken wordt. Als er concrete knelpunten of belemmeringen zijn, die van een behoorlijke omvang zijn, breed spelen en structureel van aard zijn, moeten deze praktisch worden opgelost. Zonder alles weer over de volle breedte aan te pakken. Als iemand die in Spanje gaat wonen, geen bankrekening in Duitsland kan of mag aanhouden, omdat de persoon een adres moet hebben in Duitsland, los dan dat probleem op. De VVD is overigens positief over het feit dat het Kabinet nadrukkelijk pleit voor ruimte voor financiële innovatie en dus FinTech.
De VVD is het volstrekt eens met het Kabinet dat voordat er vervolgstappen worden gedaan er eerst een onderbouwing met probleemanalyse moet komen en een effectmeting. Hoe groot en frequent zijn bijvoorbeeld de geconstateerde voorbeelden in het Groenboek of gaat het hier om incidenten? De Europese Commissie wil tegen de zomer van 2016 al een actieplan presenteren. Hoe realistisch is dit dan? Hoe gaat de minister ervoor zorgen dat het gebeurt en dat het tijdig gebeurt? Meer keuze en lagere prijzen kan de VVD natuurlijk altijd als doel ondersteunen. Hoe draagt dit Groenboek daaraan bij? Hoe zorgt de minister er voor dat dit ook effectief het doel blijft? Toetst de minister het actieplan dat medio 2016 verschijnt specifiek op die punten? Zo ja, hoe?
Als het gaat om fiscale en civielrechtelijke belemmeringen, betwijfelt het kabinet terecht of deze er daadwerkelijk zijn om grensoverschrijdend te handelen. Volgens het kabinet verdient het aanbeveling per deelmarkt te zien of er sprake is van structurele belemmeringen en zo ja, welke. Hoe gaat de minister dat afdwingen?
De Europese Commissie vindt dat er stappen gemaakt kunnen worden wat betreft het meenemen naar andere lidstaten van bijvoorbeeld zorgverzekeringen, beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen en pensioenverzekeringen. Hoe kijkt de minister daar naar, want achter een aantal verzekeringen gaat ook een specifieke nationale component en regelgeving schuil (zoals bijvoorbeeld de zorg en pensioenen in Nederland)? De VVD vindt dat bijvoorbeeld zorg en pensioenen bij uitstek een nationale, en dus niet een Europese aangelegenheid. Hoe groot en frequent zijn de problemen?
De Europese Commissie geeft aan dat consumenten en ondernemingen barrières ervaren bij het aanschaffen en aanbieden van producten in andere landen. Welke concrete barrières gaat het dan om? En welke toetredingsdrempels zijn er concreet?
De leden van de VVD-fractie lezen dat er ook gekeken gaat worden naar verbetering van de informatieverstrekking over beschikbare producten, of wel gestandaardiseerde informatie. In de hypothekenrichtlijn is met het ESIS-formulier (zelfde Europese informatieverstrekking) daar nu nog niet direct een positieve ervaring mee opgedaan. Hoe neemt het kabinet die ervaring mee bij het vervolg van het Groenboek?
De Europese Commissie denkt ook aan Europese paspoorten. De VVD vraagt daarbij wel aandacht voor de volgende problematiek: in Nederland worden namelijk vaak strenge eisen gesteld. Deze blijven gewoon gelden. Voor partijen zonder bijkantoor die wel actief zijn in Nederland gaan dit soort eisen meestal niet gelden. Dan blijft er nog steeds sprake van een ongelijk speelveld. De VVD vindt dit niet wenselijk. Hoe gaat de minister dit voorkomen in het kader van vervolgacties uit dit Groenboek?
Er wordt ook weer het voorbeeld van het Pan-Europese pensioenproduct (PEPP) genoemd. De VVD is tegen standaardisering van individuele pensioenproducten (in de 3e pijler, vrijwillige individuele pensioenbesparingen). Daarmee belemmer je innovatieve producten, terwijl de vraag daarnaar juist zal toenemen. De noodzaak voor een (Europees) standaardproduct is onduidelijk, een analyse van de mogelijke knelpunten ontbreekt nog.
Als het gaat om maatregelen gericht op hypotheekverstrekkers, ziet de VVD geen aanleiding om nu met nieuwe maatregelen te komen. De Mortgage Credit Directive (MCD) of hypothekenrichtlijn is pas per maart 2016 in werking. De VVD is van mening dat nu eerst maar eens de nieuwe wet- en regelgeving de kans moet krijgen om haar werk te doen. Hoe kijkt de minister overigens aan tegen het Groenboek in relatie tot de aangenomen motie bij de implementatiewet voor MCD om zeer terughoudend om te gaan met verdergaande harmonisatie? Overigens geldt dit ook voor andere deelmarkten, zoals de betaaldiensten. In hoeverre gaat de minister nieuwe regelgeving op deze terreinen dan ook tegen houden?
De leden van de VVD-fractie zijn van mening dat één van de concrete problemen, die een belemmering is voor overstappen, en die dus snel opgelost moet worden, de nummerportabiliteit is. De Europese Commissie wil dit in 2019 nader onderzoeken. En dat terwijl de Europese Commissie het knelpunt van minimaal overstapgedrag van de consument nu zelf al constateert. De mogelijkheid om makkelijker over te stappen vergroot de concurrentie. Dit is een concreet knelpunt. Gaat het kabinet er bij de Europese Commissie nogmaals voor pleiten dit concrete probleem eerder op te pakken dan 2019? Zo nee, waarom niet?
De leden van de VVD-fractie vinden het een goede zaak dat het kabinet op specifieke punten marktpartijen, toezichthouders en andere belanghebbenden nog nader consulteert. Hoe gaat dit vorm krijgen? Wat is de tijdsplanning? Gebeurt dit nog voordat het actieplan verschijnt? Zo nee, waarom niet?