Weeklog: De maskers vallen af in het EP na het Brexit-referendum - Hoofdinhoud
Dinsdag is er een extra plenaire sessie van het Europees Parlement naar aanleiding van het Brexit-referendum. Christen- en Sociaaldemocraten, Liberalen en Groenen hebben daarvoor een resolutie opgesteld. Die toont geen enkel respect voor de Britse kiezer. Ze bevat geen veroordeling van het jarenlange neoliberale beleid van de EU. In plaats daarvan roepen deze fracties ertoe op dat de Britten zo snel mogelijk hun koffers pakken en flink worden gestraft voor hun ongehoorzaamheid. De maskers zijn nu definitief afgevallen. Genoemde fracties zijn volledig de weg kwijt. Als ze zo doorgaan, hebben ze de ineenstorting van de Europese Unie helemaal aan zichzelf te wijten.
Bij een rouwproces zie je vaak het patroon van ontkenning gevolgd door woede en tenslotte berusting. Het politieke establishment in Brussel heeft jarenlang de afkeer ontkend onder de bevolking in de lidstaten van de bemoeizucht en het neoliberale beleid van de EU. De EU die de speelbal van multinationals is geworden en moedwillig de ongelijkheid in en tussen de lidstaten heeft vergroot. Het Nee tegen de Europese Grondwet van de Franse en Nederlandse kiezers werd gezien als bedrijfsongelukje. Het Nee tegen het verdrag met Oekraïne wordt in Brussel genegeerd. En nu dan de Brexit: de Britten zouden daar toch niet voor stemmen? Maar het liep anders. Ontkennen heeft geen zin meer, het Britse volk heeft gesproken.
En dus komt daar de woede. Uitmondend in een debat op dinsdagochtend, waar Guy Verhofstadt ongetwijfeld vuur zal spuwen, net als de mede door hem opgestelde ontwerpresolutie doet. De Britten moeten gestraft worden, alleen al om te laten zien dat de EU een Hotel California is waar je wel in maar nooit meer (ongeschonden) uit komt. Er wordt gegniffeld bij een mogelijk uiteenvallen van het Verenigd Koninkrijk, er wordt gegniffeld bij gedoe binnen de Conservatieve en Labour partijen in het VK. En de Britten moeten er nu meteen uit, geen getreuzel meer, want dan kunnen Verhofstadt en zijn trawanten verder bouwen aan een neoliberaal en federaal Europa ten dienste van de grote bedrijven en de eurocraten.
Zou er ook berusting komen? Ik hoop het. Dan zouden mijn collega’s zich twee dingen moeten gaan realiseren. Ten eerste dat het aan het Britse Parlement en de Britse regering is om te bepalen of het VK de EU gaat verlaten en zo ja wanneer en op welke manier: de Noorse, de Zwitserse variant of nog losser. Pas dan komt Brussel in beeld. Het is in ieders belang (en zeker in dat van Nederland dat traditioneel veel handel drijft met het VK) om tot zakelijke afspraken te komen die strekken tot wederzijds voordeel. Daar hoort geen ‘straf’ bij.
Ten tweede dat de EU zelf op de schop moet. Niet om de kloof met de burgers te vergroten via de wilde plannen van Verhofstadt. Wel om de nationale parlementen weer het recht terug te geven zelf te beslissen over de begroting en om weer greep te krijgen op de interne markt door wanneer de situatie daarom vraagt, het vrij verkeer aan banden te leggen. En ook om de Europese Commissie te saneren: de volgens Juncker meest politieke Commissie ooit mag ook de laatste zijn. Dat is de beste manier om te komen tot Europese samenwerking die wél op steun van de burgers kan rekenen, die tegenstellingen niet vergroot, maar vrede en het welzijn van iedereen vooropstelt. Ik hoop van harte dat mijn collega’s dit tijdig inzien. Anders is het wachten op een Frexit met LePen als president van Frankrijk of een Portugees of Grieks exit, waar de bevolking schoon genoeg heeft van de opgelegde en volstrekt contraproductieve bezuinigingen. Dan is het niet Cameron, maar Verhofstadt die de EU vakkundig om zeep heeft geholpen.