Toezichtskosten DNB en AFM in de hand houden

Met dank overgenomen van A. (Aukje) de Vries i, gepubliceerd op zaterdag 8 oktober 2016, column.

Toezicht is belangrijk voor de financiële sector, dat is gebleken in de financiële crisis in de afgelopen jaren. De toezichtkosten zijn in de afgelopen jaren dan ook fors gestegen. Goed toezicht wil echter niet zeggen dat er altijd maar meer kosten gemaakt moeten worden. Het kan ook gaan om beter en gerichter toezicht. De VVD is daarom blij dat de minister voor de periode 2017 - 2020 een taakstelling gaat opleggen aan DNB en AFM oplopend tot 7% in 2020 na jarenlange forse stijging van de toezichtkosten. Over het schriftelijk overleg met betrekking tot deze kostenkaders heeft de VVD de volgende inbreng.

De VVD heeft over het nieuwe kostenkader nog een aantal vragen. Allereerst waarom kan de taakstelling niet meer zijn dan 7%? Want met de flexibele schil en de nog door te voeren loon- en prijsbijstellingen blijven de toezichtkosten uiteindelijk toch nog doorstijgen. Wanneer gaan naar verwachting de toezichtkosten "onder de streep" daadwerkelijk naar beneden gaan? Wat kan de minister hierover toezeggen?

De leden van de VVD-fractie lezen dat wordt voorgesteld om het jaarlijkse kostenkader DNB vast te stellen op 153,4 miljoen euro. Dit is het niveau van de ZBO begroting van 2016. Deze begroting 2016 is echter inclusief een eenmalige extra bijdrage aan DNB voor het SSM van 3,6 miljoen euro. Deze bijdrage zou niet structureel van aard zijn. Is de minister bereid om het kostenkader te baseren op een bedrag van 149,8 miljoen? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?

Hoeveel ruimte is er met dit kostenkader voor toezichthouders DNB en AFM nog om studies, onderzoek of ander werk te verrichten dat niets te maken heeft met de kerntaak?

Flexibele schil

De leden van de VVD-fractie lezen dat om bestuurlijke rust te creëren in het nieuwe kostenkader voor beide toezichthouders een flexibele schil is opgenomen. De flexibele schil is voor een gedeelte bedoeld voor nieuwe taken die de toezichthouders nu al voorzien. Waarom wordt er gesproken over “voor een gedeelte”? De leden van de VVD-fractie lezen dat nieuwe taken, die in de komende jaren opkomen, in beginsel te dienen te worden opgevangen binnen de flexibele schil. Wat wordt bedoeld met “in beginsel”? Om welke taken die de toezichthouders voorzien, gaat het? Welke instrumenten heeft de Minister om de effectieve inzet van middelen voor de nieuwe taken te bewaken?

Met de flexibele schil wordt de taakstelling feitelijk weer voor een belangrijk deel ongedaan gemaakt. In hoeverre wordt hiermee gehandeld in strijd met het amendement Aukje de Vries (kamerstuk nr. 33.957, nr. 11) waarin juist wordt bepaald dat de hoogte van de begroting niet hoger ligt dan de totale kosten van het toezicht, zoals blijkt uit de laatst goedgekeurde begroting van de toezichthouder? Waarom kan de flexibele schil niet gewoon geschrapt worden?

Begroting resolutie en DGS

De leden van de VVD-fractie lezen dat de kosten voor de ZBO-taken van DBN voor resolutie en het depositogarantiestelsel (DGS) niet in het kostenkader zijn verwerkt. Waarom is dit het geval? Is de minister het met de VVD eens dat het kostenkader moet zien op alle kosten? Zo nee, waarom niet? Wanneer beslist de minister over het al dan niet opstellen van een apart kostenkader?

In hoeverre waren de kosten voor het DGS en de resolutietaak in 2016 integraal onderdeel van de toezichtbegroting van 153,4 miljoen euro? Waarom zijn deze kosten respectievelijk 5,1 en 6,9 miljoen euro dan nu niet uit het voorliggende kostenkader gehaald? Is de minister bereid om de kosten voor het DGS en de resolutietaak van DNB binnen het reguliere kostenkader op te nemen? Kan de minister in ieder geval een nieuwe berekening maken van het voorgestelde kostenkader 2017 - 2020 inclusief DGS en resolutietaak, zodat een duidelijke vergelijking mogelijk is met de begroting 2016 en inzicht ontstaat of de totale toezichtkosten zich ontwikkelen conform de afspraken die hierover zijn vastgelegd in de wet?

Hoe zit het in dit kader met de DNB-kosten voor het ECB-toezicht? Hoe wordt dat geregeld? Hoe gaan die zich ontwikkelen tot en met 2020?

De kostenkaders geven niet alle kosten die banken aan de toezichthouders betalen weer. Zo zijn de kosten voor de Asset Quality Review (AQR) destijds separaat bij de banken in rekening gebracht. Door het apart in rekening brengen van kosten die niet in de wet zijn voorzien, zijn de kosten voor de banken significant hoger dan uit de begrotingen van de toezichthouders blijkt. Is de minister bereid om géén separate omslag (dus buiten de begroting om) van toezichtkosten toe te staan? In hoeverre blijft het kostenkader relevant als buitenwettelijke kosten in rekening worden gebracht?

De leden van de VVD-fractie lezen dat er een bottom-up analyse van DNB is, waaruit blijkt “dat intensiveringen op bijvoorbeeld het terrein van het bankentoezicht en toezicht op pensioenen en verzekeringsmaatschappijen de komende jaren onverkort nodig blijven”. Kan de Minister deze bottom-up analyse openbaar maken? Wat vindt de Minister van deze analyse en de gevolgen daarvan voor het nu voorgestelde kostenkader?

Zal de evaluatie van de herijking van de procentuele aandelen van toezichtcategorieën op tijd gereed zijn zodat vanaf 1-1-2018 de toezichtlasten op basis van de nieuwe actuele percentages worden toegerekend? Wordt proportionaliteit van het toezicht tevens meegenomen in de herijking? Hoe betrekt de minister de Kamer daarin?

Wettelijke taken

Kan de minister een onderscheid maken van de wettelijke taken van DBN en de AFM, beleidsontwikkeling (die feitelijk bij het ministerie en/of de sector zelf thuis hoort) en andere taken inclusief de daarbij behorende kosten? Zo nee, waarom niet?

Transparantie

Is de minister bereid om meer inzicht te geven in en transparanter de toerekening van de toezichtkosten aan de verschillende branches en sectoren? Zo nee, waarom niet? Het is nu namelijk voor bijvoorbeeld de financieel adviseurs niet te volgen of het bedrag dat wordt toegerekend aan hun sector ook echt klopt.

Proportionaliteit

In hoeverre is de verdeling over de verschillende bedrijven binnen de toezichtkosten van een branche of sector proportioneel in relatie tot de vaste bedragen en het degressieve verloop naarmate je een “groter” bedrijf bent (ofwel als je groter bent, betaal je minder per medewerker of omzet)? Wanneer gaat daar naar gekeken worden?

Wanneer is voor het laatst de procentuele verdeling van de toezichtkosten aan de betrokken sectoren en branches geëvalueerd? Is de minister bereid om dit op korte termijn weer te doen? Waarom is dit nu niet direct met het nieuwe kostenkader gebeurt?

Efficiency

In hoeverre is het toezicht van DNB en de AFM efficiënt? Wie kijkt hiernaar? Als er niet extern en/of onafhankelijk naar gekeken wordt, is de minister dan bereid om dit op korte termijn een keer te laten doen?

Kan de minister aangeven of en in hoeverre een nauwere samenwerking tussen DNB en AFM in ondersteunende en staffuncties kan bijdragen aan verdere reductie van de kosten? Te denken valt hierbij aan een gezamenlijke ‘back office’ voor personeelszaken, financiën en control, inkoop, etc.?

Adviespanel

Wat is de rol van het adviespanel geweest bij het opstellen van de kostenkaders DBN en de AFM? Als er geen rol is geweest, waarom niet?

Zelfregulering

In hoeverre ziet de minister mogelijkheden om via meer afspraken voor zelfregulering de toezichtkosten in de toekomst verder te verlagen? Zo nee, waarom niet?

FinTech

Voor FinTech startups kunnen de toezichtkosten een belemmering vormen om succesvol te kunnen opstarten. Is de minister bereid om voor FinTech startups tijdelijk een vrijstelling of lagere toezichtkosten in het kostenkader 2017 - 2020 op te nemen? Zo nee, waarom niet?.

Voorlichting Afdeling advisering Raad van State

Recent heeft de Afdeling advisering de Raad van State voorlichting gegeven over de doorberekening van kosten voor de handhaving, toezicht en keuring door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). In hoeverre is er bij de kostenkaders DBN en de AFM voor 2017 - 2020 rekening mee gehouden? Kan de minister een reactie kunnen geven op dit advies van de Raad van State in het kader van het financiële toezicht?

Wat vindt de minister van de constatering van de Raad van State dat in elk geval een deel van de toezichtkosten uit de algemene middelen moet worden betaald? Hier is bij de AFM en DNB geen sprake van. Welke gevolgen heeft dit of kan dit hebben?

Wat vindt de minister van het oordeel van de Raad van State dat kosten die geen rechtstreeks verband hebben niet in rekening dienen te worden gebracht? In hoeverre is dit het geval bij de AFM en DNB?

Welke gevolgen heeft deze voorlichting voor de doorberekening van de kosten van de toezichthouders DBN en AFM? Is de minister bereid om voor de toezichtkaders voor de AFM en DNB aan te sluiten bij dit advies? Zo nee, waarom niet? Is de minister bereid om de Afdeling advisering van de Raad van State te laten kijken naar de doorberekening van de toezichtkosten van DNB en de AFM? Zo nee, waarom niet?

De Afdeling merkt verder op dat het niet de bedoeling is dat met de doorberekening van toezichtkosten louter begrotingsdoelen worden nagestreefd. Hoe kijk de minister daar naar?

Meer over ...