Spreektekst Ton Elias bij debat over de situatie bij de holding AirFrance-KLM - Hoofdinhoud

LET OP: Louter het gesproken woord geldt.

Spreektekst Ton Elias debat ontwikkelingen bij KLM (spreektijd 4 minuten)

MdV, namens de VVD-fractie veel dank voor de vaart waarmee dit debat over de onrustbarende ontwikkelingen bij onze KLM op de agenda kon. Er is de afgelopen dagen immers veel gezegd en geschreven over AirFrance-KLM en dit leidt terecht tot grote zorgen bij de duizenden Nederlanders die direct en de honderdduizenden die indirect voor hun baan van KLM afhankelijk zijn. Voor de VVD alle reden om er hier op zo kort mogelijke termijn met de minister van Financiën en de staatssecretaris van Luchtvaart over te willen spreken.

“Le nouveau plan stratégique d'Air France-KLM a un nom : Trust together” [La Tribune d.d. 02-09-2016]; 'Air France a besoin de sang neuf' [Le Journal de Dimanche]; ‘Le PDG d'Air France sacrifié pour restaurer la confiance' [Les Echos].

[Een nieuw strategisch plan voor Air France-KLM: Trust together; Air France heeft behoefte aan vers bloed; Air France-baas geofferd om vertrouwen te herstellen.]

Vriend en vijand zijn het er inmiddels over eens dat een reorganisatie broodnodig is en eigenlijk al jaren geleden had moeten plaatsvinden. Air France-KLM heeft bepaald hógere kosten dan de concurrenten. Dat is niet langer houdbaar om te overleven in de huidige competitieve luchtvaartwereld. Het bedrijf zal moeten vernieuwen en reorganiseren. We spraken daar in maart dit jaar al met de minister en staatssecretaris over. Als we berichten moeten geloven, inmiddels ook in de Nederlandse media, kan het verse bloed voor Air France wellicht van de KLM komen. En betekent het “together” door Parijs gebruikt dat wellicht KLM-afdelingen naar Parijs verdwijnen. Voor KLM, voor Schiphol en dus voor Nederland mag het essentiele concept van één bedrijf met twee zelfstandige luchtvaartmaatschappijen niet worden losgelaten. Het zou grote negatieve gevolgen hebben voor de groei van KLM op langere termijn, voor Nederlandse banen en voor afspraken over landingsrechten.

En het zou buitendien in directe tegenspraak met de toezegging van toenmalig president-directeur De Juniac zijn dat er (en ik citeer uit de brief van het kabinet van 13 maart vorig jaar): “Geen verdere centralisatie van KLM activiteiten en bedrijfsonderdelen naar de Air France KLM holding in Parijs; geen overheveling van banen van het KLM hoofdkantoor in Amstelveen naar de hoofdvestiging van Air France KLM in Parijs. Ook is herbevestigd dat KLM een zelfstandig financieel beheer houdt.”., aldus topman De Juniac vorig jaar maart, zoals weergegeven door het kabinet [Mansveld].

In de brief van vanavond staat, huiselijk gezegd, dat de regering er bovenop zal zitten. Das mooi. Liever hoor ik van de bewindslieden, de minister van Financiën voorop, of hij deze uitgangspunten vandaag kan herbevestigen. En zo nee, op welke punten dan niet. En of de staatssecretaris én de minister het met de VVD-fractie eens zijn dat eventuele zorgelijke ontwikkelingen waarbij werk en landingsrechten richting Parijs zouden vloeien, niet goed zijn voor Nederland en zeer in tegenspraak met bestaande afspraken? En hoe beoordeelt de minister van Financien het in 2010 door de heer Eurlings, als minister, nog niet als KLM-bestuurder, getekende memorandum of understanding, dat eenvoudig en eenzijdig opgezegd kan worden door Air France waardoor alle bestaande garanties zouden vervallen?

Mocht er wel wat van de berichten waar zijn, en de Franse publiciteit is wel erg stevig dat de minister en de staatssecretaris alles in het werk zullen stellen om dit te verhinderen via hun politieke binnenlijnen met Frankrijk? Frankrijk, het land dat voor verkiezingen staat en waar men bereid is vèr te gaan als het om de werkgelegenheid gaat.

Ik roep in dit verband in herinnering hoe begin deze maand sluiting van de treinfabriek Alstom in Belfort werd voorkomen door een in de Franse media als 'barok' en 'kostbaar' omschreven vervroegde bestelling van een 700 miljoen (!) euro voor vijftien TGV-treinen.

Air France en KLM zullen moeten reorganiseren, liever nog gisteren dan vandaag, zeker. Maar het is voor de VVD onacceptabel als Franse groei ten koste van bestaande afspraken én de werkgelegenheid van zovele Nederlanders zou gaan.