Tijd voor een Plan B voor de Euro - Hoofdinhoud

Europese samenwerking is prima. Maar er moet een streep door Brusselse bemoeizucht en de verdere ontwikkeling van een Europese superstaat met alle vrijheid voor het grote geld.

Begin december 1991 besloten leiders van tien Europese landen in Maastricht om Europa grootschalig op de schop te nemen. In het Verdrag van Maastricht werd de Europese Unie opgericht. In recordtempo is sindsdien geprobeerd een volledige economische, monetaire en politieke unie op te tuigen.

In het Verdrag van Maastricht zijn de kale getallen over begrotingstekorten en staatsschuld heilig verklaard. Landen die hun beleid door deze cijfers laten beheersen, verplichten zich om hun publieke uitgaven te verminderen, hun lonen in de klem te houden en de naoorlogse welvaartsstaat de nek om te draaien. De huidige EU-regels zijn een dwangbuis voor landen die sociale politiek willen voeren.

EU op de schop

Het overgrote deel van de Nederlanders wil samenwerken tot wederzijds voordeel. Maar we laten ons niet de wet voorschrijven. Daarom wil de SP de EU van richting en tempo laten veranderen. De EU moet op de schop. We willen een nieuwe samenwerking, een nieuw Europa waarin Brussel niet langer de baas speelt en de lidstaten zeggenschap krijgen over hun eigen begroting en beleid. Beleid waar mensen weer centraal staan en niet bankiers en multinationals.

Samenwerken tot wederzijds voordeel betekent dat we de problemen als gevolg van arbeidsmigratie aanpakken. Nog altijd zijn een half miljoen Nederlanders op zoek naar werk. Veel buitenlandse werknemers uit onder andere Oost-Europa worden via slinkse wegen uitgebuit, ver weg van hun familie, en tewerkgesteld voor een hongerloontje. Ze wonen vaak in oude wijken, met veel te veel mensen in een slecht onderhouden woning, met overlast tot gevolg. En de overheid loopt per jaar naar schatting anderhalf miljard aan belasting en premie mis. De winnaars? Bedrijven en uitzendbureaus wier verdienmodel gebouwd is op uitbuiting.

Weg met die race to the bottom, we willen geen lagere lonen. De lonen moeten omhoog en de werkloosheid moet aangepakt worden. In het belang van onze werkers en in het belang van de werkers elders in Europa.

Een nieuw Europa vraagt om een alternatief voor de euro. Het blijft een krankzinnig avontuur om landen te verplichten tot monetaire gelijkschakeling terwijl de financiële markten in alle vrijheid mogen opereren. Wij zeiden al bij het Verdrag van Maastricht dat een eenheidsmunt alleen kon als bekroning van een eenwordingsproces van onderop. Nu zijn we er met dwang van bovenaf ingeperst. De euro is geen verbinder gebleken, maar een splijtzwam en een sloophamer van sociale en democratische rechten.

Europese samenwerking, ja. Maar een dikke vette streep door Brusselse bemoeizucht en een stiekeme gang naar een Europese superstaat met alle vrijheid voor het grote geld en steeds minder macht voor mensen.

Dit artikel verscheen 6 december in het Algemeen Dagblad