Jaarlijks overleg over Nederlandse staatsdeelnemingen - Hoofdinhoud
De Nederlandse overheid is aandeelhouder bij een groot aantal bedrijven, de zogenaamde staatsdeelnemingen. Jaarlijks wordt in een debat met minister Dijsselbloem en staatssecretaris Wiebes gekeken hoe die staatsdeelnemingen ervoor staan. De VVD heeft aandacht gevraagd voor ontwikkelingen bij een aantal staatsdeelnemingen: Holland Casino, Nederlandse Loterij, NS, Schiphol en KLM.
De VVD is geen groot voorstander van staatsbedrijven. Het uitgangspunt voor de VVD is geen staatsdeelneming, tenzij de publieke belangen niet via wet- en regelgeving geborgd kunnen worden of er sprake is van ernstig marktfalen. Dus alleen als het echt niet anders kan. Het uitgangspunt van het staatsdeelnemingenbeleid is dat als de wet- en regelgeving niet voldoende waarborgen biedt om het publieke belang en dat je daarvoor dus extra het aandeelhouderschap nodig hebt. Daarom is het opmerkelijk dat in de wet Luchtvaart in verband met de exploitatie van Schiphol eerder werd gesteld dat het aandeelhouderschap minder geschikt is om de publieke belangen te borgen. En er veel geregeld moest worden in deze wet. Dat is toch een tegengestelde inzet?
De afgelopen periode is het weer (volledig) terug naar de markt brengen van een behoorlijk aantal bedrijven in gang gezet: ABN AMRO, Reaal/Vivat, ASR, Propertize, Holland Casino en Koninklijke Nederlandse Munt. De VVD vindt dit een logisch lijstje. De VVD wil weten wat de voortgang van de verkoop van Holland Casino is. En ook wanneer er een uitspraak is over de juridische procedure van de OR tegen de omzetting van stichting naar NV. Het hebben van een gokbedrijf is geen overheidstaak. De VVD wil daarom ook weten wanneer het afstoten van de Nederlandse Loterij (gefuseerde Staatsloterij en Lotto) in gang kan worden gezet.
NS haalt al een paar jaar het normrendement niet. De politiek heeft de NS opgedragen om een groot deel van het debacle bij de HSL zelf financieel op te vangen. Het kan wat de VVD betreft niet zo zijn dat de belastingbetaler via een lager normrendement alsnog de rekening betaalt. De VVD zet verder vraagtekens bij de grens voor de buitenlandse activiteiten van de NS. De grens is gelegd bij 500 miljoen euro, maar dit is arbitrair.
Voor Schiphol is besloten om de pay-out-ratio (percentage van de netto winst dat wordt uitgekeerd als dividend)te verhogen van 50% naar 60%. De VVD vindt het belangrijk dat Schiphol en daarmee ook KLM een goede concurrentiepositie blijft houden. Daarom wil de VVD weten of het niet beter is om de financiële ruimte in te zetten voor lagere tarieven en het niet doorberekenen van de veiligheidskosten aan de vliegmaatschappijen, zoals elders ook niet gebeurt.