Belastingdienst: stevig rapport en onomwonden conclusies - Hoofdinhoud

De laatste tijd is veel negatief nieuws over de Belastingdienst. Er ligt een stevig rapport met onomwonden conclusies. De anbevelingen van de commissie voor de Gelastingdienst en het departement zijn duidelijk en moeten worden overgenomen en snel worden geïmplementeerd. Het is belangrijk dat de Belastingdienst weer in rustiger vaarwater komt. Dus nu aan de slag!

ALGEMEEN OVERLEG BELASTINGDIENST d.d. 2 februari 2017

Voorzitter, de laatste tijd is er veel negatief nieuws over de Belastingdienst en vaak harde woorden. Het is ook wel goed om te zeggen dat dat we zien dat de mensen bij de Belastingdienst heel erg hun best doen om de Belastingdienst goed te laten draaien. Daarom is het belangrijk dat de dienst snel weer in rustiger en regulier vaarwater terecht komt.

COMMISSIE JOUSTRA/BORSTLAP

Na een gedegen onderzoek ligt er een stevig rapport van de Commissie Joustra/Borstlap en er staan onomwonden conclusies in. Het geeft een inkijk in de besluitvorming binnen de Belastingdienst. Het was natuurlijk al duidelijk dat de Belastingdienst, als ik het eufemistisch zeg, voor grote uitdagingen stond. Het rapport versterkt en verscherpt het beeld.

Zo is er onvoldoende tegenspraak en een cultuur van non-interventie vanuit het ministerie richting de Belastingdienst. Er is de neiging tot autonomie. Er is een ingesloten informaliteit. Er is een grote afstand van de top tot de werkvloer, de medewerkers zijn weinig betrokken bij de investeringsagenda.

Eerder heeft de staatssecretaris al een fors pakket aan maatregelen aangekondigd, onder andere versterken controlfunctie en rol SG, Belastingdienst versneld direct onder ministerie hangen, BD onder curatele stellen. Het is goed dat door de commissie is gekeken wat er nodig is bij de Belastingdienst. De aanbevelingen van de commissie voor de belastingdienst en het departement zijn duidelijk en moeten worden overgenomen en snel worden geïmplementeerd. Waar heeft de Belastingdienst volgens de staatssecretaris nu het meeste baat bij?

Dan de rol van de bewindspersonen. De VVD vindt het goed dat ze ook naar zichzelf kijken. Dat heeft de staatssecretaris in het vorige debat ook al gedaan, en aangegeven dat hij er meer bovenop op had moeten zitten en kritischer had moeten doorvragen. En dat is volstrekt terecht en wordt bevestigd door het rapport. De hardnekkigheid van de autonomie van de Belastingdienst is onderschat, de informele werkwijze rondom de investeringsagenda is onvoldoende gecorrigeerd en de betrokkenheid was onvoldoende. Dat is natuurlijk absoluut niet goed!

Vorige keer is uitgebreid gesproken over hoe dat kon, gelet op de voorgeschiedenis en het belang van het hele proces rondom de investeringsagenda. Kan de staatssecretaris daar nog een keer op ingaan in relatie tot het rapport van de commissie?

Het “memo-onder-de-arm” is bijvoorbeeld exemplarisch voor de informele besluitvorming. Hoe zit het nu precies met dit memo en het gesprek in november 2015 met de staatssecretaris? Wat is er besproken, waar ging dat overleg over? Wat is de status van de stukken bij de RvB, de “verslagen”? Waarom zijn deze niet opgenomen in het feitenrelaas? Wanneer waren de verslagen van de RvB van de Belastingdienst, waarin gewaarschuwd wordt voor de rvu-heffing bekend bij de staatssecretaris?

Cruciaal voor het slagen van de veranderingen bij de Belastingdienst is volgens mij ook de cultuurverandering. Dat probleem los je niet op met alleen structuurveranderingen. Dit vraagt een stevige aanpak, net als het verminderen van de afstand van de top tot de werkvloer en het vergroten van de betrokkenheid van medewerkers bij de investeringsagenda. Hoe gaat de staatssecretaris dit samen met de dienstleiding oppakken?

Helder is volgens de commissie wel dat de doelstellingen van de investeringsagenda onverminderd van belang zijn. De VVD onderschrijft dat. Hoe krijgt de staatssecretaris dit proces weer snel op de rit?

CONTINUÏTEIT BELASTINGDIENST

Voor de VVD staat voorop dat de continuïteit van het innen van belastinggeld geborgd moet zijn. Er moet gewoon gedaan worden wat nodig is om de Belastingdienst goed te laten functioneren. Het is goed dat de staatssecretaris de risico’s inzichtelijk heeft gemaakt en beheersmaatregelen heeft genomen en extra mankracht inzet. Zijn de maatregelen voldoende om de continuïteit te waarborgen? Hoe zit het met de kwaliteit? Want hoe zorg je dat de nieuwe mensen snel ingewerkt zijn, dat kennis overgedragen wordt? Hoe wordt de continuïteit en de kwaliteit de komende tijd in de gaten gehouden?

DATABEVEILIGING

Mensen en ondernemers moeten er natuurlijk van uit kunnen gaan dat hun gegevens veilig zijn bij de Belastingdienst. De databeveiliging moet op orde, de privacy-regels moet men in acht nemen en natuurlijk moet men voldoen aan alle wet- en regelgeving op dit gebied. Naar aanleiding van de Zembla-uitzending wil de VVD weten hoe dat nu precies zit. Is er een datalek? Worden de privacy-regels in acht genomen?