Nederland veranderen we met een nieuw belastingstelsel - Hoofdinhoud

Belastingen zijn vervelend en ingewikkeld. Het huidige belastingstelsel is achterhaald. Iedereen is het er over eens dat het stelsel eenvoudiger moet. Ik wil Nederland veranderen. Dat begint met een eerlijker, socialer en groener belastingstelsel. Een radicale belastinghervorming moet de kern zijn van het regeerakkoord van het volgende kabinet. Een belastinghervorming kunnen we niet overlaten aan een rechts kabinet. Daarvoor is een progressieve coalitie noodzakelijk.

Politieke keuzes

Onderwijs, zorg, sociale zekerheid, veiligheid, het moet allemaal betaald worden uit belastingen. Hoe we dat doen, dat is een politieke keuze. Belastingpolitiek behoort daarmee tot de kern van het politieke debat. Ik wil deze hervorming: wat we niet willen maken we duurder, wat we wel willen goedkoper.

Dat betekent:

• - 

  CO2-uitstoot wordt zwaarder belast. Duurzame energie wordt goedkoper. Zo maken we de omslag naar een groene economie.
• - 

  Grote vermogens en hoge winsten worden zwaarder belast. Constructies voor bedrijven om belastingen te ontwijken worden afgeschaft. Dat is eerlijker en maakt het belastingstelsel eenvoudiger. Het belastingstelsel mag met aftrekposten, constructies en speciale regelingen geen verzorgingsstaat voor bedrijven zijn.
• - 

  Bedrijven krijgen een lastenverlichting om mensen in dienst te nemen. Dat doen we door de loonkosten drastisch te verlagen. De werkloosheid zal daardoor fors afnemen.
• - 

  We maken het stelsel eerlijker door een einde te maken aan de sluipende privatisering van de zorgkosten ten nadele van mensen met lage en middeninkomens. Door zorgkosten via de belastingen te betalen, worden de lasten eerlijk gedeeld. Zo wordt het stelsel eenvoudiger omdat het rondpompen van geld via het toeslagensysteem wordt beperkt.

Dus we maken CO2-uitstoot duurder, pakken belastingontwijking aan en de grote vermogens en hoge winsten gaan meer bijdragen aan publieke voorzieningen. Dat levert 27 miljard euro aan extra belastinginkomsten op.

We maken werk goedkoper en de inkomensverdeling eerlijker door werk en inkomen met 27 miljard minder te belasten. We maken voor werkgevers arbeid goedkoper en voor mensen de zorg betaalbaar.

We halen de klimaatdoelstellingen van Parijs

Wat we niet willen maken we duurder, wat we wel willen maken we goedkoper. Deze eenvoudige stelregel betekent dat we meer belastinginkomsten uit milieuvervuiling moeten halen zodat we werk goedkoper kunnen maken. Een groen belastingstelsel is het belangrijkste instrument voor het halen van de klimaatdoelstellingen van Parijs. De uitstoot van CO2 moet snel en drastisch omlaag. Daartegenover moet het aandeel duurzame energie razendsnel omhoog. In plaats van het vieste jongetje van de klas moet Nederland koploper en aanjager worden in het halen in de omslag naar een groene economie.

Dat betekent dat we de uitstoot van CO2 zwaarder gaan belasten, dat er een kilometerheffing voor auto’s komt die gedifferentieerd wordt naar de uitstoot van CO2. Daartegenover breiden we de regelingen voor duurzame energie en woningisolatie uit. We maken het stelsel ook eenvoudiger. We schaffen ingewikkelde belastingvrijstellingen voor bedrijven af die slecht zijn voor het milieu. Verkapte subsidies voor milieuvervuiling horen niet thuis in het belastingstelsel.

In totaal brengen deze maatregelen zo’n twintig miljard aan extra inkomsten op. Die zijn beschikbaar voor het verlagen van de lasten voor werk en de inkomens van mensen.

We gaan de zorgrekening eerlijk delen

De belangrijkste hervorming in de inkomenspolitiek stellen we voor op de financiering van de gezondheidszorg. Het huidige stelsel is razend ingewikkeld, mede omdat er onderscheid wordt gemaakt tussen belastingen, premies en toeslagen. Voor de zorg moeten premies betaald worden, maar voor onderwijs niet. Voor mensen is dit een onbegrijpelijk complex systeem geworden. Hoge premies betalen aan verzekeraars en zorgtoeslag krijgen van de overheid. Dat kan veel eenvoudiger en eerlijker.

De financiering van de zorg via een voor iedereen gelijke nominale premie zorgt ervoor dat lage inkomens teveel betalen en hoge inkomens te weinig. Dat is niet eerlijk en moet nu door een bureaucratische zorgtoeslag gecompenseerd worden. Stijgende zorgkosten in de toekomst betekenen dat lage inkomens steeds meer moeten betalen. De betaalbaarheid van de zorg staat voor veel mensen op het spel. GroenLinks schaft het eigen risico af en verlaagt de nominale premie drastisch. De zorg wordt dan bijna volledig betaald uit progressieve belastingen.

Deze hervorming betekent een lastenverlichting voor mensen met lage en middeninkomens. Die wordt gefinancierd uit de opbrengsten van energiebelastingen en het zwaarder belasten van vermogen en winsten. Mensen die inkomen halen uit vermogen worden net zo zwaar belast als mensen die inkomen halen uit werk. Ook de aanpak van belastingontwijking levert extra geld op. Zo wordt het stelsel eerlijker.

We zorgen voor veel meer werk

Mensen met weinig opleiding en een laag inkomen krijgen steeds minder kans op betaald werk en hun inkomens stagneren. Het is onbegrijpelijk dat werknemers met een inkomen tot anderhalf keer modaal onevenredig duur zijn voor werkgevers. Dat komt door dit heilige huisje: voor sociale verzekeringen moet voor iedere verzekerde ongeveer evenveel premie betaald worden. Hoge inkomens zijn daardoor relatief goedkoop, omdat voor hen de sociale premies laag zijn in verhouding tot de loonkosten. Dat moet worden omgedraaid.

We maken van de sociale zekerheid een publieke voorziening en financieren die via één progressieve werkgeversheffing. Zo kunnen we de werkgeverspremies voor lage inkomens schrappen en verschuiven naar hoge inkomens. Tot een inkomensniveau van 80% minimumloon hoeven geen premies betaald te worden. In totaal gaat het om een lastenverlichting van twintig miljard euro voor werknemers met een inkomen tot twee keer modaal. Voor hogere inkomens gaan werkgevers iets meer betalen. Zo zorgen we voor meer werk en eerlijke kansen voor iedereen. De werkloosheid zal daardoor fors dalen.

Zo veranderen we Nederland

Deze belastinghervorming zorgt voor een eerlijke verdeling van inkomens, voor meer banen en voor een schone economie. Zo veranderen we Nederland.

• - 

  We verminderen de ongelijkheid.
• - 

  We zorgen voor meer werk waardoor de werkloosheid fors omlaag gaat.
• - 

  We halen de klimaatdoelstellingen van Parijs.
• - 

  We zorgen ervoor dat het stelsel eenvoudiger wordt.