Memorie van toelichting - Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar 2017 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota) - Hoofdinhoud
Deze memorie van toelichting i is onder nr. 2 toegevoegd aan wetsvoorstel 34730 XIII - Wijziging begroting Economische Zaken en het Diergezondheidsfonds 2017 (Voorjaarsnota).
Inhoudsopgave
Officiële titel | Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar 2017 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota); Memorie van toelichting; Memorie van toelichting |
---|---|
Documentdatum | 01-06-2017 |
Publicatiedatum | 01-06-2017 |
Nummer | KST34730XIII2 |
Kenmerk | 34730 XIII, nr. 2 |
Externe link | origineel bericht |
Originele document in PDF |
34 730 XIII Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar 2017 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)
Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING
Inhoudsopgave
A.
ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
2
B.
BEGROTINGSTOELICHTING
3
1.
Leeswijzer
3
2.
Overzicht belangrijkste suppletoire uitgaven- en ontvangstenmutaties
3
Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2017 (Eerste suppletoire begroting)
3
Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2017 (Eerste suppletoire begroting)
6
3.
De beleidsartikelen
7
Beleidsartikel 1 Goed functionerende economie en markten
7
Beleidsartikel 2 Bedrijvenbeleid: innovatie en duurzaam ondernemen
8
Beleidsartikel 3 Een excellent ondernemingsklimaat
11
Beleidsartikel 4 Een doelmatige en duurzame energievoorziening
15
Beleidsartikel 5 Meerjarenprogramma Nationaal Coördinator Groningen
19
Beleidsartikel 6 Concurrerende, duurzame, veilige agro-, visserij- en voedselketens
21
Beleidsartikel 7 Groen onderwijs van hoge kwaliteit
26
Beleidsartikel 8 Natuur en biodiversiteit
27
4.
De niet-beleidsartikelen
29
Artikel 40 Apparaat
29
Artikel 41 Nominaal en Onvoorzien
30
5.
De agentschappen
30
Dienst ICT Uitvoering (DICTU)
30
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl)
32
6.
Het Diergezondheidsfonds (DGF)
35
-
A.ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikelen 1 tot en met 3
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2017 wijzigingen aan te brengen in:
-
-
-
1.de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken;
-
-
-
-
2.de begrotingsstaat inzake de agentschappen van dit ministerie;
-
-
-
-
3.de begrotingsstaat inzake het Diergezondheidsfonds.
-
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
De Minister van Economische Zaken, H.G.J. Kamp
-
B.BEGROTINGSTOELICHTING
-
1.Leeswijzer
Opbouw 1e suppletoire begroting 2017
Deze 1e suppletoire begroting geeft een geactualiseerd beeld van de begrotingsuitvoering 2017. Onderdeel B, de begrotingstoelichting, is als volgt opgebouwd:
-
-
-
1)Leeswijzer.
-
-
-
-
2)Overzicht belangrijkste suppletoire uitgaven- en ontvangstenmutaties. De belangrijkste verplichtingenmutaties zijn toegelicht in de artikelen.
-
-
-
-
3)De beleidsartikelen. Voor ieder beleidsartikel is de tabel «Budgettaire gevolgen van beleid» opgenomen. Hierin zijn de begrotingsmutaties voor de verplichtingen, uitgaven en ontvangsten weergegeven.
-
-
-
-
4)De niet-beleidsartikelen. In de budgettaire tabellen zijn de begrotingsmutaties voor de verplichtingen, uitgaven en ontvangsten opgenomen.
-
-
-
-
5)De agentschappen. In deze 1e suppletoire begroting zijn de aanpassingen in de agentschapsparagrafen van de Dienst ICT Uitvoering (DICTU) en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) opgenomen.
-
-
-
-
6)Het Diergezondheidsfonds (DGF).
-
Ondergrenzen toelichtingen
Voor het toelichten van de begrotingsmutaties zijn in deze eerste suppletoire begroting de ondergrenzen gehanteerd zoals opgenomen in de onderstaande tabel.
Omvang begrotingsartikel
(stand ontwerpbegroting)
in € mln
Beleidsmatige mutaties
(ondergrens in € mln)
Technische mutaties
(ondergrens in € mln)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 en < 1.000
5
10
=> 1.000
10
20
In sommige gevallen, waar politiek relevant, worden ook posten toegelicht beneden deze ondergrenzen.
-
2.Overzicht belangrijkste suppletoire uitgaven- en ontvangstenmutaties
Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2017 (Eerste suppletoire begroting)
Bedragen x € 1.000
Art. nr.
Uitgaven 2017
Vastgestelde begroting 2017
4.943.574
Belangrijkste suppletoire mutaties:
Invest-NL i.o.
2
15.000
Regionale knelpunten
2/4
20.000
Eindejaarsmarge leningen
3
122.871
Aanpassing kasritme leningen
3
-
-45.340
ETS-compensatie
4
6.227
Regeling sportaccommodaties
4
6.000
Eindejaarsmarge meerjarenprogramma NCG
5
72.053
Aanpassing kasritme meerjarenprogramma NCG
5
-
-60.025
Regeling bedrijfsbeëindiging melkveehouderij
6
23.000
Bijdrage VWS voor NVWA
6
3.800
Agrarisch Natuur- en landschapsbeheer en het Subsidiestelsel Natuur en Landschap
8
-
-8.940
Negatieve eindejaarsmarge apparaat
40
-
-8.850
Eindejaarsmarge 2016
41
26.905
Loon- en prijsbijstelling
41
60.906
Reservering middelen voor tegenvallers op de EZ-begroting
41
7.000
Overige mutaties
Div.
3.981
Totaal
244.588
Stand na 1e suppletoire begroting 2017
5.188.162
Invest-NL i.o.
Er is in 2017 € 5,5 mln aan de begroting toegevoegd voor de projectontwikkeling van Invest-NL. Daarnaast is € 4,5 mln beschikbaar gesteld voor de transitiekosten bij RVO.nl die samenhangen met de voorgenomen overheveling van regelingen van RVO.nl naar Invest-NL. Tot slot is als bijdrage in de opstartkosten van Invest-NL € 5 mln overgeheveld van de begroting van het Ministerie van Financiën naar de EZ-begroting.
Regionale knelpunten
Ter versterking van de regionale economische structuur in Nederland wordt een aantal projecten ondersteund, waaronder Internationaal Onderwijs, snel internet op scholen, Wageningen Campus en enkele Centers of Expertise (€ 15 mln op artikel 2). Voorts is € 5 mln beschikbaar gekomen ter aanvulling van het budget O&O Bodembeheer (artikel 4) naar aanleiding van een maatregelenpakket gericht op de na-ijlende effecten van de steenkoolwinning in Limburg.
Eindejaarsmarge leningen
De niet benutte middelen van het Toekomstfonds in 2016 worden conform de fondsconstructie toegevoegd aan het budget voor 2017. Het betreft voornamelijk begrotingsgeld voor de regelingen Dutch Venture Initiative, Seed-regeling, Innovatiekrediet, Fundamenteel en toegepast onderzoek en de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen.
Aanpassing kasritme leningen
Betreft het doorschuiven van middelen naar latere jaren naar aanleiding van het aanpassen aan de actuele uitgavenverwachtingen met betrekking tot diverse instrumenten, waaronder Innovatiekrediet, Dutch Venture Initiative, Startups/MKB en Co-investment venture capital instrument/EIF. Tevens worden de in 2016 gerealiseerde lagere ontvangsten in het kader van het Innovatiekrediet gecompenseerd.
ETS-compensatie
De niet bestede middelen in 2016 worden toegevoegd aan het budget voor 2017.
Regeling sportaccommodaties
Bijdrage van VWS aan EZ voor het uitvoeren van de subsidieregeling Energiebesparende maatregelen en Duurzame energie in de sport over 2017.
Eindejaarsmarge meerjarenprogramma Nationaal Coördinator Groningen (NCG)
De niet benutte middelen van het meerjarenprogramma Nationaal Coördinator Groningen worden toegevoegd aan de begroting 2017. Het betreft de regelingen Verduurzaming (€ 57,4 mln) en Fonds achterstallig onderhoud (€ 9 mln) en inzet woningmarkt en het werkbudget van de NCG (€ 5,7 mln).
Aanpassing kasritme meerjarenprogramma Nationaal Coördinator Groningen (NCG)
Betreft het doorschuiven van middelen naar latere jaren naar aanleiding van het aanpassen aan de actuele uitgavenverwachtingen met betrekking tot diverse instrumenten, waaronder de instrumenten Verduurzaming (€ 55 mln) en fonds achterstallig onderhoud en inzet Woningmarkt (€ 5 mln).
Regeling bedrijfsbeëindiging melkveehouderij
Het bedrijfsleven draagt € 17 mln bij aan de Subsidieregeling bedrijfsbeëindiging melkveehouderij, ook wel Stoppersregeling genoemd. Deze € 17 mln is aangevuld met € 6 mln binnen de EZ begroting die reeds bij nota van wijziging hiertoe was gereserveerd.
Bijdrage VWS voor NVWA
Het budget voor de NVWA is verhoogd met de bijdrage van VWS voor de financiële dekking van het opdrachtenpakket NVWA met € 3,8 mln in 2017 en € 6,6 mln in 2018 (TK, 33 835, nr 33).
Agrarisch Natuur- en landschapsbeheer en het Subsidiestelsel Natuur en Landschap
Overheveling van het budget in het provinciefonds voor de uitvoering van het Agrarisch Natuur- en landschapsbeheer en het Subsidiestelsel Natuur en Landschap door de provincies.
Negatieve eindejaarsmarge apparaat
De overschrijding van € 8,9 mln op de apparaatsuitgaven in 2016 wordt in mindering gebracht op de begroting van 2017.
Eindejaarsmarge 2016
Deze mutatie betreft de toevoeging van de eindejaarsmarge 2016 voor de programma-uitgaven van EZ.
Loon- en prijsbijstelling
Bij Voorjaarsnota 2017 is loon- en prijsbijstellingstranche 2017 uitgedeeld. De loonbijstelling betreft de vergoeding voor de stijging van de contractloonontwikkeling en de stijging van de sociale lasten en pensioenpremies voor de overheidswerkgevers. De prijsbijstelling betreft de verwerking van de stijging van de diverse prijsindexen.
Reservering middelen voor tegenvallers op de EZ-begroting
Reservering van € 7 mln op de EZ-begroting voor het opvangen van tegenvallers. Deze middelen worden bij ontwerpbegroting 2018 op de diverse artikelen ingezet voor problematiek.
Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2017 (Eerste suppletoire begroting)
Bedragen x € 1.000
Art. nr.
Ontvangsten 2017
Vastgestelde begroting 2017
3.770.862
Belangrijkste suppletoire mutaties:
Afrekening agentschap Telecom
1
8.300
Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij (NOM)
3
2.000
Aardgasbaten
4
-
-250.000
Rijkscoördinatieregeling (RCR)
4
2.000
Onttrekking verliesdeclaraties garantieregeling aardwarmte
4
2.525
Regeling bedrijfsbeëindiging melkveehouderij
6
17.000
Overige mutaties
Div.
6.540
Totaal
-
-211.635
Stand na 1e suppletoire begroting 2017
3.559.227
Afrekening agentschap Telecom
De inkomsten hebben betrekking op de afrekening van het Agentschap Telecom over het tweede halfjaar van 2016.
Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij (NOM)
Van de NOM is € 2 mln dividend ontvangen voortvloeiend uit de vorig jaar gemaakte afspraken rond de aandelenverkoop NOM. Deze € 2 mln wordt via het Provinciefonds overgeheveld naar de Provincie Drenthe als aanvulling op de jaarlijkse subsidie voor het Ontwikkelbedrijf van de NOM.
Aardgasbaten
Het kabinet heeft op 18 april jl. de voorbereiding in gang gezet om het productieplafond voor de gaswinning in Groningen ingaande het eerstvolgende gasjaar - dat gaat lopen vanaf 1 oktober 2017 - met 10 procent te verlagen. Hierdoor vallen de aardgasbaten lager uit dan bij de Miljoenennota 2017 werd verwacht.
Rijkscoördinatieregeling (RCR)
De uitgaven van projecten van de Rijkscoördinatieregeling worden door middel van exploitatie-overeenkomsten doorberekend aan initiatiefnemers van energieprojecten.
Onttrekking verliesdeclaraties garantieregeling aardwarmte
Naar verwachting bedraagt het uit te keren bedrag in 2017 aan verliesdeclaraties € 2,5 mln. Dit bedrag wordt onttrokken uit de begrotingsreserve aardwarmte.
Regeling bedrijfsbeëindiging melkveehouderij
Betreft de bijdrage van het bedrijfsleven aan de regeling bedrijfsbeëindiging van de melkveehouderij.
-
3.De beleidsartikelen
Budgettaire gevolgen van beleid,
Beleidsartikel 1 Goed functionerende economie en markten
(Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2017
(1)
Mutaties via NvW, ISB, motie en amendementen
(2)
Stand vastgestelde begroting 2017
(3)=(1+2)
Mutaties 1e suppletoire begroting
(4)
Stand 1e suppletoire begroting
(5)=(3+4)
Mutatie 2018
Mutatie 2019
Mutatie 2020
Mutatie 2021
VERPLICHTINGEN
188.943
188.943
1.102
190.045
696
681
681
681
UITGAVEN
185.726
185.726
1.102
186.828
696
681
681
681
Waarvan juridisch verplicht (percentage)
99%
99%
99%
Subsidies
188
188
Digitalisering regionale radio
188
188
Opdrachten
7.503
7.503
-
-2.510
4.993
-
-628
65
315
474
Onderzoek en Opdrachten
1.199
1.199
296
1.495
16
474
474
474
PIANOo/TenderNed
644
644
-
-344
300
-
-644
-
-409
-
-159
Beleidsvoorbereiding en evaluaties Frequenties en Veiligheid
5.660
5.660
-
-2.462
3.198
Bijdragen aan agentschappen
22.909
22.909
2.938
25.847
1.377
1.102
852
693
Agentschap Telecom
13.173
13.173
1.806
14.979
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
9.736
9.736
1.107
10.843
1.377
1.102
852
693
DICTU
25
25
Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s
151.395
151.395
578
151.973
210
65
65
65
Metrologie
9.458
9.458
9.458
Raad voor Accreditatie
132
132
132
ACM
448
448
65
513
65
65
65
65
CBS
141.357
141.357
513
141.870
145
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties
3.919
3.919
-
-92
3.827
-
-263
-
-551
-
-551
-
-551
Nederlands Normalisatie Instituut (NEN)
1.212
1.212
1.212
Internationale organisaties
2.634
2.634
-
-19
2.615
-
-190
-
-478
-
-478
-
-478
Raad van deskundigen voor de nationale meetstandaarden
73
73
-
-73
0
-
-73
-
-73
-
-73
-
-73
ONTVANGSTEN
30.900
30.900
8.300
39.200
High Trust
30.200
30.200
30.200
Diverse ontvangsten
700
700
8.300
9.000
Toelichting op de uitgaven
Opdrachten
Beleidsvoorbereiding en evaluaties Frequenties en Veiligheid
Deze bijstelling betreft met name een overdracht van budget aan het Agentschap Telecom ter dekking van de uitvoeringskosten van diverse projecten.
Toelichting op de ontvangsten
De ontvangsten hebben betrekking op de afrekening van het Agentschap Telecom over het tweede halfjaar van 2016, die in 2017 wordt ontvangen.
Budgettaire gevolgen van beleid,
Beleidsartikel 2 Bedrijvenbeleid: innovatie en duurzaam ondernemen
(Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2017
(1)
Mutaties via NvW, ISB, motie en amendementen
(2)
Stand vastgestelde begroting 2017
(3)=(1+2)
Mutaties 1e suppletoire begroting
(4)
Stand 1e suppletoire begroting
(5)=(3+4)
Mutatie 2018
Mutatie 2019
Mutatie 2020
Mutatie 2021
VERPLICHTINGEN
2.357.764
-
-200
2.357.564
887.258
3.244.822
27.579
-
-6.171
-
-39.481
-
-40.232
Waarvan garantieverplichtingen
1.676.662
1.676.662
751.600
2.428.262
UITGAVEN
829.851
-
-200
829.651
34.265
863.916
31.904
3.420
2.112
2.122
Waarvan juridisch verplicht (percentage)
89%
89%
89%
Garanties
65.780
65.780
65.780
BMKB
41.594
41.594
41.594
Groeifaciliteit
8.850
8.850
8.850
Garantie Ondernemingsfinanciering
11.745
11.745
11.745
Garantiefaciliteit Scheepsnieuwbouwfinanciering
3.591
3.591
3.591
Garanties MKB Financiering
Subsidies
113.606
113.606
3.655
117.261
307
982
1.000
1.000
Lucht- en Ruimtevaart
3.214
3.214
3.214
MKB-Innovatiestimulering Topsectoren (MIT)
31.265
31.265
-
-2.015
29.250
Eurostars
15.089
-
-400
14.689
1.000
15.689
1.000
1.000
1.000
1.000
Bevorderen Ondernemerschap
6.942
-
-700
6.242
-
-229
6.013
-
-1.393
-
-18
Groene Groei en Biobased Economy
1.553
1.553
-
-785
768
Cofinanciering EFRO, inclusief INTERREG
42.916
42.916
42.916
Bijdrage aan ROM's
5.313
5.313
5.313
Overige subsidies
7.314
1.100
8.414
5.684
14.098
700
Opdrachten
35.881
-
-200
35.681
636
36.317
8.049
-
-498
Onderzoek en opdrachten
3.897
800
4.697
25
4.722
Caribisch Nederland
1.044
1.044
164
1.208
164
164
ICT beleid
20.056
-
-1.000
19.056
-
-4.508
14.548
-
-1.605
-
-662
Regeldruk
2.221
2.221
24
2.245
-
-475
Mainport Rotterdam
7.612
7.612
7.612
Regiekosten regionale functie
1.051
1.051
-
-69
982
-
-35
Invest-NL i.o.
5.000
5.000
10.000
Bijdragen aan agentschappen
88.925
88.925
19.753
108.678
24.801
2.404
1.052
1.062
Bijdrage RVO.nl
83.978
83.978
9.693
93.671
5.801
1.742
1.052
1.062
Bijdrage Agentschap Telecom
2.710
2.710
60
2.770
662
Bijdrage Logius
2.237
2.237
2.237
Invest-NL i.o.
10.000
10.000
19.000
Bijdragen aan ZBO's/RWT’s
235.662
235.662
572
236.234
472
472
Bijdrage aan TNO
131.361
131.361
100
131.461
Kamer van Koophandel
104.301
104.301
472
104.773
472
472
Bijdragen aan medeoverheden
3.914
3.914
8.100
12.014
Sterke Regio's en Nota Ruimte
3.914
3.914
8.100
12.014
Bijdragen aan (inter-) nationale organisaties
286.083
286.083
1.549
287.632
-
-1.725
60
60
60
Internationaal Innoveren
33.771
33.771
-
-50
33.721
-
-1.235
PPS-toeslag (voorheen TKI-toeslag)
99.396
99.396
225
99.621
25
TO2 (excl. TNO)
31.745
31.745
31.745
Topsectoren overig
41.612
41.612
1.275
42.887
-
-65
Ruimtevaart (ESA)
64.766
64.766
500
65.266
Bijdrage NBTC
8.554
8.554
8.554
Bijdragen organisaties
6.239
6.239
-
-401
5.838
-
-450
60
60
60
ONTVANGSTEN
114.332
114.332
2.114
116.446
BMKB
33.000
33.000
33.000
Groeifaciliteit
8.000
8.000
8.000
Garantie Ondernemingsfinanciering (GO)
13.000
13.000
13.000
Garantiefaciliteit Scheepsnieuwbouwfinanciering
4.000
4.000
4.000
Luchtvaartkredietregeling
8.447
8.447
8.447
Rijksoctrooiwet
37.681
37.681
37.681
Eurostars
4.238
4.238
4.238
Joint Strike Fighter
2.500
2.500
2.500
Diverse ontvangsten
3.466
3.466
2.114
5.580
Toelichting op de verplichtingen
De verhoging van het verplichtingbudget met € 887,3 mln bestaat met name uit:
-
-
-
-Garanties MKB financiering (€ 751,6 mln). Van de garanties uit het Aanvullend Actieplan MKB-financiering wordt de niet benutte garantieruimte uit 2016 aan de begroting voor 2017 toegevoegd.
-
-
-
-
-Ruimtevaart (€ 98,0 mln). De mutatie betreft het naar voren halen van verplichtingenruimte in verband met het committeren van de inschrijvingen op de Ministerconferentie 2016.
-
-
-
-
-Invest-NL i.o. (€ 15 mln). Er is in 2017 € 5,5 mln aan de begroting toegevoegd voor de projectontwikkeling van Invest-NL. Tot het moment waarop Invest-NL daadwerkelijk is opgericht zullen de uitgaven hiervoor worden verricht via het Nederlands Investerings Agentschap (NIA) dat is ondergebracht bij RVO.nl. Daarnaast is in 2017 € 4,5 mln beschikbaar gesteld voor de transitiekosten bij RVO.nl die samenhangen met de voorgenomen overheveling van regelingen van RVO.nl naar Invest-NL. Tot slot is als bijdrage in de opstartkosten van Invest-NL € 5 mln overgeheveld van de begroting van het Ministerie van Financiën naar de EZ-begroting. De bijdrage van EZ (€ 5 mln) en Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (€ 5 mln) in de opstartkosten staan voor 2018 geraamd.
-
-
-
-
-Regionale knelpunten (€ 15 mln) waarvan € 4,5 mln onder «subsidies overig» en € 10,5 mln onder «Sterke Regio’s en Nota Ruimte». Ter versterking van de regionale economische structuur in Nederland wordt een aantal projecten ondersteund, waaronder Internationaal Onderwijs, snel internet op scholen, Wageningen Campus en enkele Centers of Expertise.
-
Toelichting op de uitgaven
De verhoging van het kasbudget met € 34,3 mln bestaat met name uit:
-
-
-
-Invest-NL i.o. (€ 15 mln; zie toelichting onder verplichtingen).
-
-
-
-
-Regionale knelpunten (€ 15 mln; zie toelichting onder verplichtingen).
-
-
-
-
-Bijdrage RVO.nl (€ 9,7 mln). De verhoging van de bijdrage aan RVO.nl komt met name uit aanvullende opdrachten voor ICT-beleid
(€ 5,4 mln voor onder andere Ondernemersplein, Mijn overheid voor Ondernemers, Berichtenbox bedrijven, eIDAS knooppunt en programmabureau e-factureren), de provinciale bijdrage aan het Nederlands Investeringsagentschap (€ 0,9 mln) en de bijstelling van de HGIS-budgetten voor loon- en prijsbijstelling, voor de fiscalisering van lokale medewerkers, hogere pensioenlasten en de ongunstige euro-dollarkoers (€ 2,0 mln).
-
-
-
-
-MKB-Innovatiestimulering Topsectoren (MIT; -€ 2 mln). Dit betreft een overboeking van € 1,5 mln. naar het Provinciefonds ten behoeve van het deel van de MIT-regeling dat door de provincies wordt uitgevoerd. De overige € 0,5 mln betreft een overboeking naar de IPC-regeling. Hiermee wordt budget beschikbaar gesteld voor een regionale IPC-regeling die uitgevoerd wordt in samenwerking met de provincie Zuid-Holland en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Dit budget is beschikbaar gekomen door een beperkte onderuitputting in het regionale deel van de MIT-regeling in 2016 en gaat niet ten koste van de € 35 mln die EZ voor 2017 beschikbaar heeft gesteld.
-
Toelichting op de begrotingsreserves
Vooralsnog zijn er voor de begrotingsreserves van beleidsartikel 2 geen stortingen of onttrekkingen geraamd. Volledigheidshalve is aansluitend de stand van de reserves weergegeven.
Begrotingsreserve Borgstelling MKB-kredieten (BMKB)
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
58.633
-
+Geraamde storting
-
-Geraamde onttrekking
Stand (raming) per 31/12/2017
58.633
Begrotingsreserve Groeifaciliteit
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
16.169
-
+Geraamde storting
-
-Geraamde onttrekking
Stand (raming) per 31/12/2017
16.169
Begrotingsreserve Garantie Ondernemingsfinanciering (GO)
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
60.112
-
+Geraamde storting
-
-Geraamde onttrekking
Stand (raming) per 31/12/2017
60.112
Begrotingsreserve Garantiefaciliteit Scheepsnieuwbouwfinanciering
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
10.136
-
+Geraamde storting
-
-Geraamde onttrekking
Stand (raming) per 31/12/2017
10.136
Begrotingsreserve Garantie MKB-faciliteiten
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
9.000
-
+Geraamde storting
-
-Geraamde onttrekking
Stand (raming) per 31/12/2017
9.000
Budgettaire gevolgen van beleid,
Beleidsartikel 3 Een excellent ondernemingsklimaat
(Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2017
(1)
Mutaties via NvW, ISB, motie en amendementen
(2)
Stand vastgestelde begroting 2017
(3)=(1+2)
Mutaties 1e suppletoire begroting
(4)
Stand 1e suppletoire begroting
(5)=(3+4)
Mutatie 2018
Mutatie 2019
Mutatie 2020
Mutatie 2021
VERPLICHTINGEN
94.489
94.489
178.471
272.960
5.202
-
-7.049
-
-11.949
-
-24.459
UITGAVEN
145.118
145.118
75.415
220.533
9.751
24.251
12.851
2.841
Waarvan juridisch verplicht (percentage)
69%
69%
68%
Leningen
138.530
138.530
69.331
207.861
8.900
23.400
12.000
1.990
I Startups/MKB-FINANCIERING
Volledig revolverend
Dutch Venture Initiative/Fund of Funds
32.600
32.600
3.401
36.001
6.400
-
-2.800
-
-7.800
-
-17.000
Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen
17.322
17.322
Co-investment venture capital instrument/EIF
10.000
10.000
10.000
10.000
10.000
10.000
Gedeeltelijk revolverend
Innovatiekrediet
51.358
51.358
3.161
54.519
1.200
10.000
0
0
Risicokapitaal (Seed capital)
20.263
20.263
28.073
48.336
13.000
20.000
19.000
19.500
Vroege fasefinanciering
11.309
11.309
1.174
12.483
-
-3.200
700
800
1.500
Start ups/MKB
23.000
23.000
-
-23.000
0
-
-21.000
-
-17.000
-
-12.000
-
-14.010
NL-Californië Duurzaam E-mobility fund
1.000
1.000
2.500
2.500
2.000
2.000
II INVESTERINGEN IN FUNDAMENTEEL EN TOEGEPAST ONDERZOEK
Met vermogensbehoud
Fundamenteel en toegepast onderzoek
25.700
25.700
-
-7.500
-
-7.500
-
-2.500
-
-2.500
Onco Research
2.500
2.500
2.500
2.500
2.500
2.500
Smart Industry
5.000
5.000
III Staatsobligaties Toekomstfonds
Subsidies
5.700
5.700
800
800
800
800
IV Reëel rendement voor onderzoek
V Overige subsidies
Smart Industry
4.900
4.900
Haalbaarheidsstudies TO2 innovatieve starters
800
800
800
800
800
800
Bijdragen aan agentschappen
6.588
6.588
384
6.972
51
51
51
51
Bijdrage Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
6.588
6.588
384
6.972
51
51
51
51
ONTVANGSTEN
36.388
36.388
2.001
38.389
0
100
400
1.700
MKB-FINANCIERING BESTAAND INSTRUMENTARIUM
Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen
3.000
3.000
2.000
5.000
Fund of Funds (DVI I/Business Angels)
100
100
1
101
100
250
900
Innovatiekredieten
25.288
25.288
25.288
Seed capital
8.000
8.000
8.000
MKB-FINANCIERING INCIDENTELE MIDDELEN
Ontvangsten DVI II
150
800
Ontvangsten fundamenteel en toegepast onderzoek
Renteontvangsten Toekomstfonds
Toelichting op de verplichtingen
Het verplichtingenbudget is met € 178,5 mln verhoogd. De voornaamste oorzaken hiervoor zijn:
-
-
-
-Een verhoging van het verplichtingenbudget van € 132 mln als gevolg van het toevoegen aan de begroting 2017 van de niet benutte ruimte in het Toekomstfonds in 2016 en de ontvangstenmeevaller op de Seed-regeling in 2016, conform de afspraken die in het kader van het Toekomstfonds (100% eindejaarsmarge) zijn gemaakt. Het betreft de instrumenten Innovatiekrediet (€ 42,0 mln), Vroegefasefinanciering (3,1 mln), Seed-regeling (€ 5,9 mln), Onderzoek voor fundamenteel en toegepast onderzoek (€ 64,6 mln) en de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (€ 27,7 mln). Tevens worden de in 2016 gerealiseerde lagere ontvangsten in het kader van het Innovatiekrediet gecompenseerd (-€ 11,6 mln).
-
-
-
-
-Daarnaast heeft de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport besloten om € 6 mln in 2017 beschikbaar te stellen voor een fonds dat investeringen kan doen in eHealth ondernemingen om impactvolle toepassingen op te schalen. In samenspraak met het Nederlands Investeringsagentschap (NIA) is besloten om hiervoor gebruik te maken van de Seed-regeling van het Ministerie van EZ. Bij Voorjaarsnota zijn de middelen (€ 6 mln) overgeboekt naar de begroting van EZ.
-
-
-
-
-Verder is er verplichtingenruimte van in totaal € 59,5 mln van latere jaren naar het jaar 2017 gehaald. De belangrijkste reden hiervoor is het uitwerken van de middelen beschikbaar gesteld voor startups en MKB (€ 23,8 mln) en het uitwerken van het Co-investment venture capital instrument/EIF (€ 31,8 mln). Tegelijkertijd is in het kader van het Innovatiekrediet een budget van € 14,2 mln doorgeschoven naar het jaar 2018 afgestemd op het gepubliceerde plafond van € 60 mln in 2017. Daarnaast is voor het instrument Vroegefasefinanciering een budget van € 4,9 mln doorgeschoven naar latere jaren, omdat de middelen voor leningen aan TO2 innovatieve starters (in totaal € 6 mln) worden gespreid over de jaren 2017-2021.
Door herschikkingen binnen het Toekomstfonds, zijn bij Voorjaarsnota de volgende nieuwe instrumenten gecreëerd binnen het Toekomstfonds:
-
-
-
-
-Co-investment venture capital instrument/EIF:
Om de toegang tot risicokapitaal voor snelgroeiende innovatieve ondernemingen te versterken, is in samenwerking met private investeerders en met inzet van EFSI-middelen dit instrument ontwikkeld. Het instrument is samen met het NIA en het EIF van een co-investment fonds van € 100 mln voor grotere risicokapitaal investeringen in Nederlandse ondernemingen. Het Ministerie van Economische Zaken en het EIF/EFSI leggen beide € 50 mln in (Zie TK, 22 112, nr. 2218).
-
-
-
-
-NL-Californie Duurzaam E-mobility fund
Op 9 januari 2017 heeft de Minister van Economische Zaken namens de Nederlandse overheid een samenwerking gesloten met de Staat Californië. Onderdeel hiervan is een Seed capital fonds voor smart mobility en E-mobility van € 20 mln met een bijdrage van € 10 mln van de Nederlandse overheid. Ondernemingen die in aanmerking komen, zullen zowel in Nederland als in Californië actief worden.
-
-
-
-
-Co-investeringsregeling voor start ups/MKB en startups in de agrifood en tuinbouw
Om de markt voor risicodragend kapitaal voor het MKB verder te versterken komt er binnen de bestaande Seed-regeling een co-investeringsfaciliteit van € 10 mln per jaar voor business angels. Verder is er eenmalig € 12 mln beschikbaar gesteld
voor twee specifieke Seed capital fondsen om startups in de agrifood en tuinbouw sector beter toegang te geven tot risicokapitaal.
-
-
-
-
-Haalbaarheidsstudies TO2 innovatieve starters
Voor de haalbaarheidsstudies voor TO2 innovatieve starters is uit de middelen voor fundamenteel en toegepast onderzoek in totaal € 4 mln budget toegevoegd voor de periode 2017-2021. Daarnaast is het bestaande instrument Vroegefasefinanciering met in totaal € 6 mln verhoogd in de periode 2017-2021 ten behoeven van de TO2 innovatieve starters. De dekking van beide verhogingen van gezamenlijk in totaal € 10 mln komt uit de middelen voor fundamenteel en toegepast onderzoek, zoals aangekondigd in de Kamerbrief van 8 juni 2015 (TK, 31 288, nr. 474).
-
Binnen het onderzoeksdeel van het Toekomstfonds zijn de middelen, beschikbaar gesteld voor de thema’s Smart Industry, Haalbaarheidsstudies en leningen Vroegefasefinanciering voor TO2 innovatieve starters en Onco Research overgeboekt naar het desbetreffende instrument binnen het fonds.
Voor de nieuwe regeling Smart Industry is in totaal € 15 mln beschikbaar gesteld. Deze regeling bestaat uit een lening-deel (uit het Toekomstfonds) en een subsidie-deel (afkomstig van het amendement Van Veen; TK, 34 300 XIII, nr. 86). Bij de middelen voor haalbaarheidsstudies en leningen Vroege fasefinanciering gaat het om TO2 innovatieve starters, die een subsidie kunnen krijgen voor een haalbaarheidsstudie (fase 1); en als vervolg daarop een lening kunnen krijgen voor een vroegefasetraject (fase 2). Hiervoor wordt in totaal € 10 mln uit het Onderzoeksdeel van het Toekomstfonds ingezet (zie TK, 31 288, nr. 474).
Met Onco Research wordt gekeken naar de ondersteuning van faciliteiten ter bevordering van technology transfer op gebied van oncologie. De verwachting is dat er dit jaar overeenstemming wordt bereikt over de ondersteuning van drie fondsen binnen het Onco Research initiatief. Met deze fondsen zal worden geïnvesteerd in intellectueel eigendom, marktgerichte technologische ontwikkeling in de vroege ontwikkelingsfase en start-ups en kleine bedrijven in de oncologiesector.
Toelichting op de uitgaven
Het uitgavenbudget is met € 75,4 mln verhoogd. De voornaamste oorzaken hiervoor zijn:
-
-
-
-Een verhoging van het leningenbudget in 2017 met € 117,8 mln als gevolg van het toevoegen van de niet benutte middelen van het Toekomstfonds in 2016 en de ontvangstenmeevaller op de Seed-regeling in 2016 conform de fondsconstructie. Het betreft begrotingsgeld voor de regelingen Dutch Venture Initiative, Seed-regeling, Innovatiekrediet, Vroegefasefinanciering, Fundamenteel en toegepast onderzoek en de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen. Tevens worden de in 2016 gerealiseerde lagere ontvangsten in het kader van het Innovatiekrediet gecompenseerd.
-
-
-
-
-Daarnaast heeft de Minister van VWS besloten om € 6 mln in 2017 beschikbaar te stellen voor een fonds dat investeringen kan doen in eHealth ondernemingen om impactvolle toepassingen op te schalen (zie toelichting onder de verplichtingen).
-
-
-
-
-Ten slotte is een bedrag van € 48,4 mln doorgeschoven naar latere jaren naar aanleiding van het aanpassen aan de actuele uitgavenverwachtingen met betrekking tot diverse instrumenten, waaronder Innovatiekrediet, Vroegefasefinanciering, Seed-regeling, Dutch Venture Initiative, Startups/MKB en Co-investment venture capital instrument/EIF.
-
Toelichting op de ontvangsten
Van de NOM is in 2017 € 2 mln dividend ontvangen. Daarnaast zijn bij Voorjaarsnota 2017 de nog niet geraamde ontvangsten in de kader van DVI I (business angels) en DVI II meerjarig geraamd.
Toelichting ijklijn gasbaten
Het Toekomstfonds wordt mede gevoed met eventuele meevallers uit de aardgasbaten. Er is sprake van meevallers wanneer de gerealiseerde aardgasbaten in een bepaald jaar hoger zijn dan de aardgasbaten zoals die voor dat betreffende jaar geraamd zijn in de Miljoenennota 2015. Deze raming wordt herijkt als er beleidsmatige aanpassingen van de gasproductie plaatsvinden (TK, 34 000 XIII, nr. 5).
In de jaren 2015 en 2016 is de oorspronkelijke raming herijkt als gevolg van diverse beleidsmatige aanpassingen van de gasproductie. De relevante ijklijn die van invloed is voor de bepaling van de voeding van het Toekomstfonds is vastgelegd en toegelicht in de EZ-begroting 2017 (pagina 70).
Op 18 april jl. heeft het kabinet de voorbereiding in gang gezet om het productieplafond voor de gaswinning in Groningen ingaande het eerstvolgende gasjaar - dat gaat lopen vanaf 1 oktober 2017 - met 10 procent te verlagen (TK, 33 529, nr. 331). Hierdoor vallen de aardgasbaten lager uit dan eerder bij de Miljoenennota 2017 werd verwacht. Deze beleidsmatige aanpassing van de gasproductie heeft effect op de ijklijn die van invloed is voor de bepaling van de voeding van het Toekomstfonds.
Naar aanleiding van de bovengenoemde wijziging bij Voorjaarsnota 2017 is er sprake van meevallers voor het Toekomstfonds wanneer de gerealiseerde gasbaten in een bepaald jaar hoger zijn dan de gasbaten zoals in onderstaande tabel is opgenomen (stand actuele ijklijn aardgasbaten Voorjaarsnota 2017).
Bedragen x € 1 mln
2016
2017
2018
2019
2020
2021
Ijklijn aardgasbaten Miljoenennota 2017
6.500
6.350
6.000
6.250
5.250
1.800
Bijstelling n.a.v. beleidsmatige aanpassingen (volume-effect) bij Voorjaarsnota 2017
-
-50
-
-250
-
-300
-
-300
-
-250
Actuele ijklijn aardgasbaten Voorjaarsnota 2017
6.300
5.750
5.950
4.950
1.550
Deze actuele ijklijn wijkt af van de raming van de aardgasbaten op beleidsartikel 4 omdat voor het Toekomstfonds alleen de beleidsmatige aanpassingen van de gasproductie van toepassing zijn. Bij het vaststellen van de gasbatenraming op beleidsartikel 4 spelen onder andere de beursprijs van TTF-gas, de euro/dollar koers en de olieprijs een rol. Deze blijven bij de berekening van de ijklijn voor het Toekomstfonds buiten beschouwing.
Budgettaire gevolgen van beleid,
Beleidsartikel 4 Een doelmatige en duurzame energievoorziening
(Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2017
(1)
Mutaties via NvW, ISB, motie en amendementen
(2)
Stand vastgestelde begroting 2017
(3)=(1+2)
Mutaties 1e suppletoire begroting
(4)
Stand 1e suppletoire begroting
(5)=(3+4)
Mutatie 2018
Mutatie 2019
Mutatie 2020
Mutatie 2021
VERPLICHTINGEN
13.472.436
13.472.436
56.676
13.529.112
52.459
33.139
24.139
24.139
Waarvan garantieverplichtingen
66.600
66.600
66.600
UITGAVEN
1.902.455
1.902.455
22.754
1.925.209
3.024
3.024
3.024
3.024
Waarvan juridisch verplicht (percentage)
83%
83%
86%
Subsidies
1.663.412
1.663.412
7.774
1.671.186
-
-3.225
-
-3.225
-
-3.225
-
-3.225
Topsectoren Energie
-
-tenderregeling Energie-innovatie
33.088
33.088
33.088
-
-SDE+projecten
48.600
48.600
48.600
Energie-innovatie (IA)
2.368
2.368
2.368
Green Deal
3.000
3.000
-
-424
2.576
Energieakkoord
-
-Demonstratie-regeling Energie Innovatie (DEI)
41.000
41.000
41.000
-
-Projecten Energieakkoord SER
4.089
4.089
-
-500
3.589
10.000
MEP
187.847
187.847
187.847
SDE
613.605
613.605
3.780
617.385
-
-10.000
SDE+
653.197
653.197
-
-85.809
567.388
-
-3.225
-
-3.225
-
-3.225
-
-3.225
ISDE-regeling
77.800
77.800
Compensatie Energie-intensieve bedrijven (ETS)
61.045
61.045
6.227
67.272
CCS
4.362
4.362
4.362
Regeling Sportaccommodaties
6.200
6.200
Hoge Flux Reactor
8.111
8.111
8.111
Elektrisch rijden
500
500
Caribisch Nederland
3.100
3.100
3.100
Overige subsidies
Garanties
2.500
2.500
2.525
5.025
Storting in begrotingsreserve Aardwarmte
2.500
2.500
2.500
Verliesdeclaraties Aardwarmte
2.525
2.525
Opdrachten
14.537
14.537
7.619
22.156
2.500
2.500
2.500
2.500
O&O bodembeheer
7.806
7.806
4.500
12.306
-
-500
-
-500
-
-500
-
-500
Joint implementation
410
410
210
620
Straling
46
46
-
-46
-
-46
-
-46
-
-46
-
-46
Pallas
4.011
4.011
4.011
Onderzoek en opdrachten
2.264
2.264
2.955
5.219
3.046
3.046
3.046
3.046
Bijdragen aan agentschappen
44.819
44.819
5.515
50.334
4.165
4.165
4.165
4.165
Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland
43.099
43.099
5.515
48.614
4.165
4.165
4.165
4.165
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
690
690
690
KNMI
1.030
1.030
1.030
Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s
115.594
115.594
115.594
Doorsluis COVA heffing
111.000
111.000
111.000
TNO Bodembeheer
4.594
4.594
4.594
Bijdragen aan mede-overheden
28.000
28.000
-
-440
27.560
-
-440
-
-440
-
-440
-
-440
Uitkoop regeling
28.000
28.000
-
-440
27.560
-
-440
-
-440
-
-440
-
-440
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties
33.593
33.593
-
-239
33.354
24
24
24
24
ECN/NRG
32.236
32.236
200
32.436
Diverse instituten
1.357
1.357
-
-439
918
24
24
24
24
ONTVANGSTEN
3.426.661
3.426.661
-
-244.275
3.182.386
-
-247.000
-
-347.000
-
-347.000
-
-347.000
COVA
111.000
111.000
111.000
Opbrengst heffing ODE (SDE+)
678.000
678.000
678.000
Onttrekking begrotingsreserve duurzame energie
77.000
77.000
77.000
Aardgasbaten
2.550.000
2.550.000
-
-250.000
2.300.000
-
-250.000
-
-350.000
-
-350.000
-
-350.000
Ontvangsten zoutwinning
2.511
2.511
2.511
Diverse ontvangsten
8.150
8.150
5.725
13.875
3.000
3.000
3.000
3.000
Toelichting op de verplichtingen
De hogere verplichtingenramingen zijn met name het gevolg van het in overeenstemming brengen van de voor de tenderregeling innovatie beschikbare verplichtingenbudgetten met de voor deze regeling beschikbare kasmiddelen. Tevens is voor 2017 verplichtingenbudget toegevoegd door de overheveling van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) van de middelen voor de subsidieregeling Energiebesparende maatregelen en Duurzame Energie in de sport.
Toelichting op de uitgaven
Subsidies
SDE+
De verlaging van de uitgaven is met name het gevolg van de openstelling van de regeling Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE) waarvoor in 2017 € 77,8 mln nodig is. Daarnaast is voor de jaren 2017 en verder budget overgeboekt naar het agentschap RVO.nl ter dekking van uitvoeringskosten van de SDE+ en de ISDE. Het budget voor 2018 is met € 10 mln extra verlaagd ter dekking van de kosten die in 2018 gemoeid zijn met de uitvoering van het Energieakkoord.
Investering Subsidie Duurzame Energie (ISDE)
Voor een toelichting wordt verwezen naar het daarover gestelde bij de SDE+.
Compensatie Energie-intensieve bedrijven (ETS)
De in 2016 onbestede begrotingsmiddelen zijn op basis van afspraken met het Ministerie van Financiën toegevoegd aan het voor 2017 beschikbare budget.
Regeling Sportaccommodaties
Het Ministerie van VWS hevelt de voor de subsidieregeling Energiebesparende maatregelen en Duurzame Energie in de sport benodigde middelen over naar het Ministerie van EZ.
Garanties
Ter dekking van de verwachte verliesdeclaraties op basis van de garantieregeling aardwarmte wordt het budget opgehoogd met € 2,5 mln. Dit bedrag wordt onttrokken aan de middelen van de begrotingsreserve aardwarmte (zie hieronder).
Opdrachten
O&O Bodembeheer
Ten behoeve van de financiering van het met de regio overeengekomen maatregelenpakket naar aanleiding van de na-ijlende effecten van de steenkolenwinning in Limburg wordt het budget opgehoogd (zie brief van 15 december 2016; TK, 32 849, nr. 97).
Onderzoek en opdrachten
Voor uitgaven op het gebied van projecten op grond van de Rijkscoördinatieregeling (RCR) wordt het budget vanaf 2017 met € 2 mln opgehoogd. Het budget voor planschade-uitkeringen wordt (eveneens vanaf 2017) met € 1 mln opgehoogd. Omdat deze uitgaven verhaald worden op initiatiefnemers van energieprojecten, vindt een evengrote verhoging van de ontvangsten plaats.
Bijdragen aan agentschappen
Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland
Ten behoeve van de uitvoeringskosten van de SDE+, ISDE, Hernieuwbare Energie Regeling en het loket Mijnbouwschade wordt het uitvoeringsbudget vanaf 2017 structureel opgehoogd. Daarnaast wordt het budget 2017 verhoogd voor de uitvoeringskosten van de subsidieregeling Energiebesparende maatregelen en Duurzame Energie. Dit laatste budget wordt overgeheveld vanuit de begroting van het Ministerie van VWS.
Toelichting op de ontvangsten
Aardgasbaten
Het kabinet heeft op 18 april jl. de voorbereiding in gang gezet om het productieplafond voor de gaswinning in Groningen met ingang van het eerstvolgende gasjaar - dat gaat lopen vanaf 1 oktober 2017 - met 10 procent te verlagen (TK, 33 529, nr. 331). Hierdoor vallen de aardgasbaten lager uit dan bij de Miljoenennota 2017 werd verwacht. In de Miljoenennota 2017 werd gerekend met een TTF-gasprijs van circa € 0,17 per m³. Op basis van de huidige prijsontwikkeling wordt rekening gehouden met een lichte daling van de gasprijs (€ 0,16 per m³). Het effect hiervan op de aardgasbaten is zeer beperkt.
Toelichting op de begrotingsreserves
Begrotingsreserve Aardwarmte
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
21.741
-
+Geraamde storting
2.500
-
-Geraamde onttrekking
-
-2.525
Stand (raming) per 31/12/2017
21.716
De begrotingsreserve voor de garantieregeling Aardwarmte is bedoeld om het budget voor het mogelijk uitbetalen van verliesdeclaraties meerjarig in te kunnen zetten en een eventuele mismatch in de tijd tussen inkomsten (premies) en uitgaven (verliesdeclaraties) op te vangen. Om gebruik te kunnen maken van de garantieregeling Aardwarmte betalen marktpartijen een kostendekkende premie aan de uitvoerder van de regeling (RVO.nl) die wordt gestort in de begrotingsreserve. De uit te betalen verliesdeclaraties worden onttrokken aan de reserve.
Begrotingsreserve Duurzame energie
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
1.473.847
-
+Geraamde storting
309.735
-
-Geraamde onttrekking
-
-77.000
Stand (raming) per 31/12/2017
1.706.582
De begrotingsreserve voor duurzame energie is bestemd voor onbesteed gebleven middelen als gevolg van vertraging bij of het niet doorgaan van projecten waaraan subsidie is toegekend op basis van de MEP, de SDE, de SDE+ of de ISDE. Via de reserve blijven deze middelen ook in de toekomst beschikbaar voor het stimuleren van hernieuwbare energieproductie. In 2017 zal naar verwachting zo’n € 309 mln onbenutte (kas)middelen in de begrotingsreserve gestort worden. De verwachte onttrekking van € 77 mln betreft de tranche 2017 van de tijdelijke onttrekking aan de begrotingsreserve die bij de behandeling van de Voorjaarsnota 2015 aan de orde is geweest (zie hiervoor onder meer het antwoord op vraag 5 en 6 in TK, 34 210 XIII, nr. 4, blz. 5 - 7).
Begrotingsreserve ECN verstrekte leningen
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
6.600
-
+Geraamde storting
0
-
-Geraamde onttrekking
0
Stand (raming) per 31/12/2017
6.600
De middelen in de begrotingsreserve risicopremie ECN/NRG zullen worden aangesproken als ECN - al dan niet tijdelijk - (gedeeltelijk) niet kan voldoen aan de terugbetalingsverplichtingen volgens de afgesloten leningsovereenkomst.
Budgettaire gevolgen van beleid,
Beleidsartikel 5 Meerjarenprogramma Nationaal Coördinator Groningen
(Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2017
(1)
Mutaties via NvW, ISB, motie en amendementen
(2)
Stand vastgestelde begroting 2017
(3)=(1+2)
Mutaties 1e suppletoire begroting
(4)
Stand 1e suppletoire begroting
(5)=(3+4)
Mutatie 2018
Mutatie 2019
Mutatie 2020
Mutatie 2021
VERPLICHTINGEN
77.600
200
77.800
8.560
86.360
12.000
7.000
7.000
7.000
UITGAVEN
77.600
200
77.800
8.560
86.360
12.000
7.000
7.000
7.000
Waarvan juridisch verplicht (percentage)
0%
0%
73%
Subsidies
64.000
64.000
3.301
67.301
12.000
7.000
7.000
7.000
Verduurzamingsopgave uit aardgasbaten
50.000
50.000
2.350
52.350
10.000
10.000
10.000
10.000
Verduurzamingsopgave overig (kader relevante uitgaven)
6.000
6.000
-
-49
5.951
Instrumentarium woningmarkt
5.000
5.000
4.000
9.000
5.000
Scholenprogramma (kaderrelevante uitgaven)
3.000
3.000
-
-3.000
0
-
-3.000
-
-3.000
-
-3.000
-
-3.000
Opdrachten
13.600
200
13.800
5.210
19.010
Onderzoek en compensatie gemeenten en provincie
7.000
7.000
-
-468
6.532
Werkbudget
6.600
200
6.800
5.678
12.478
Bijdragen aan agentschappen
49
49
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
49
49
Toelichting op de verplichtingen
Voor een toelichting op de verplichtingen wordt verwezen naar de toelichting op de uitgaven.
Toelichting op de uitgaven
Subsidies
Verduurzamingsopgave uit aardgasbaten
De verhoging van de uitgaven wordt met name veroorzaakt doordat de niet benutte middelen in 2016 worden toegevoegd aan het budget voor 2017 (€ 57,4 mln). Daarnaast worden door middel van een herschikking van het kasritme de begrotingsstanden in overeenstemming gebracht met het te verwachten uitgavenpatroon.
Verduurzamingsopgave overig (kaderrelevante uitgaven)
De in 2016 niet benutte € 18,5 mln ten behoeve van het verduurzamen van woningen bij versterking zal bij ontwerpbegroting 2018 weer toegevoegd worden op basis van het te verwachten uitgavenpatroon in de komende jaren.
Instrumentarium woningmarkt
De verhoging van de uitgaven wordt met name veroorzaakt doordat de niet benutte middelen in 2016 worden toegevoegd aan het budget voor 2017 (€ 9,0 mln). Daarnaast worden door middel van een herschikking van het kasritme de begrotingsstanden in overeenstemming gebracht met het te verwachten uitgavenpatroon.
Scholenprogramma (kaderrelevante uitgaven)
Als gevolg van de gaswinning uit het Groningenveld moeten scholen aardbevingsbestendig gemaakt worden. Daarnaast is het gewenst dat in combinatie met dit aardbevingsbestendig maken tevens maatregelen genomen worden die bijdragen aan de toekomstbestendigheid van de onderwijshuisvesting in de regio. Er is een scholenprogramma gaswinningsgebied opgezet dat zich richt op het binnen vijf jaar aardbevings- en toekomstbestendig maken van 101 schoolgebouwen in de deelnemende 9 gemeenten in de provincie Groningen die te kampen hebben met de gevolgen van door gaswinning geïnduceerde aardbevingen.
In het kader hiervan is € 3 mln (de meerjarige vertaling van de bijdrage van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het scholenprogramma) overgemaakt naar het Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties om opgenomen te worden in het Gemeentefonds. Deze middelen komen via deze weg als decentrale uitkering beschikbaar aan de in het scholenprogramma deelnemende gemeenten.
Opdrachten
Werkbudget
Aan het werkbudget worden de in 2016 niet bestede middelen toegevoegd aan het budget 2017.
Budgettaire gevolgen van beleid,
Beleidsartikel 6 Concurrerende, duurzame, veilige agro-, visserij- en voedselketens
(Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2017
(1)
Mutaties via NvW, ISB, motie en amendementen
(2)
Stand vastgestelde begroting 2017
(3)=(1+2)
Mutaties 1e suppletoire begroting
(4)
Stand 1e suppletoire begroting
(5)=(3+4)
Mutatie 2018
Mutatie 2019
Mutatie 2020
Mutatie 2021
VERPLICHTINGEN
650.823
0
650.823
23.690
674.513
9.058
2.555
1.174
2.074
Waarvan garantieverplichtingen
120.000
120.000
120.000
UITGAVEN
538.382
0
538.382
24.442
562.824
9.072
2.520
1.244
2.074
Waarvan juridisch verplicht (percentage)
95%
95%
96%
Subsidies
24.674
7.000
31.674
15.013
46.687
-
-300
0
0
0
Duurzame veehouderij
3.181
7.000
10.181
16.000
26.181
Bedrijfsbeëindiging melkveehouderij
(Stoppersregeling)
23.000
23.000
Maatregelen fosfaatreductie pakket
7.000
7.000
-
-7.000
0
Investeringsregeling duurzame stallen
40
40
40
Regeling fijnstofmaatregelen
2.014
2.014
2.014
Overig
1.127
1.127
1.127
Plantaardige productie
7.937
7.937
180
8.117
Energie-efficiency en hernieuwbare energie glastuinbouw (EHG)
7.100
7.100
-
-1.000
6.100
Marktintroductie energie innovaties (MEI)
789
789
1.000
1.789
Overig
48
48
180
228
Visserij
7.360
7.360
-
-390
6.970
-
-300
Regelingen onder het nieuwe EFMZV
7.360
7.360
-
-390
6.970
-
-300
Overige (uitfinanciering regelingen onder EVF)
Agrarisch ondernemerschap
5.324
5.324
0
5.324
Brede weersverzekering
5.324
5.324
5.324
Investeringsregeling Jonge Agrariërs
Overig
Kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie
872
872
-
-777
95
Overig (onder meer tegemoetkoming Vamil
872
872
-
-777
95
Apurement
Regeling apurement
Begrotingsreserves
Begrotingsreserve landbouw
Begrotingsreserve apurement
Garanties
5.515
-
-3.000
2.515
600
3.115
1.125
1.125
0
0
Bijdrage begrotingsreserve Borgstellingsfaciliteit
3.008
-
-3.000
8
7
15
7
1.607
1.607
1.607
Verliesdeclaraties Borgstellingsfaciliteit
2.500
2.500
600
3.100
1.125
1.125
0
0
Garantstelling Marktintroductie Innovaties (GMI)
7
7
-
-7
0
-
-7
-
-1.607
-
-1.607
-
-1.607
Opdrachten
111.866
111.866
-
-8.639
103.227
-
-1.966
-
-1.315
-
-1.196
-
-294
Duurzame veehouderij
2.866
2.866
364
3.230
-
-581
-
-24
-
-24
-
-24
Mestbeleid
2.292
2.292
-
-464
1.828
209
-
-231
79
0
Plantaardige productie
2.306
2.306
-
-275
2.031
-
-15
0
0
0
Plantgezondheid
1.980
1.980
-
-24
1.956
-
-24
-
-24
-
-24
-
-24
Diergezondheid en dierenwelzijn
5.654
5.654
-
-944
4.710
-
-548
-
-338
-
-222
-
-222
Voedselagenda
20.000
20.000
-
-12.472
7.528
-
-900
-
-900
-
-900
0
Voedselzekerheid en internationaal en Europees landbouwbeleid
3.635
3.635
-
-1.268
2.367
-
-24
-
-24
-
-24
-
-24
Visserij
1.029
1.029
-
-120
909
Agrarisch ondernemerschap
2.398
2.398
45
2.443
Kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie
69.706
69.706
6.519
76.225
-
-83
226
-
-81
Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s
82.125
-
-4.000
78.125
345
78.470
100
96
96
96
Medebewind en overige voormalige publieke PBO-taken
4.903
-
-4.000
903
0
903
Wageningen Research kennisbasis
13.458
13.458
13.458
Wageningen Research wettelijke taken
62.060
62.060
967
63.027
96
96
96
96
Zon-MW (dierproeven)
0
0
4
4
4
College Toelating Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden
978
978
100
1.078
Centrale Commissie Dierproeven
726
726
-
-726
0
Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken
9.863
9.863
222
10.085
222
222
222
222
Diergezondheidsfonds
9.863
9.863
222
10.085
222
222
222
222
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties
9.378
9.378
689
10.067
446
662
662
662
FAO en overige contributies
9.378
9.378
689
10.067
446
662
662
662
Bijdragen aan agentschappen
294.961
294.961
16.212
311.173
9.445
1.730
1.460
1.388
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
154.810
154.810
-
-4.025
150.785
6.600
0
0
0
Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland
127.233
127.233
19.657
146.890
2.635
1.658
1.388
1.388
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
5.620
5.620
580
6.200
210
72
72
0
Rijksrederij
7.298
7.298
0
7.298
ONTVANGSTEN
57.398
57.398
17.613
75.011
1.125
1.125
0
0
Mestbeleid
7.209
7.209
7.209
Diergezondheid en dierenwelzijn
500
500
790
1.290
Voedselzekerheid en internationaal en Europees landbouwbeleid
15.926
15.926
15.926
Visserij
6.993
6.993
6.993
Agrarisch ondernemerschap
245
245
17.000
17.245
Kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie
12.062
12.062
12.062
Garanties (provisies Borgstellingsfaciliteit)
1.800
1.800
600
2.400
1.125
1.125
Begrotingsreserves
12.663
12.663
-
-777
11.886
Toelichting op de verplichtingen
De verplichtingen worden met € 23,7 mln verhoogd. Dit wordt met name veroorzaakt door de toevoeging van middelen van het bedrijfsleven aan de Subsidieregeling bedrijfsbeëindiging melkveehouderij.
Toelichting op de uitgaven
Subsides
Bedrijfsbeëindiging melkveehouderij
Het bedrijfsleven draagt conform afspraken bij aan de Subsidieregeling bedrijfsbeëindiging melkveehouderij (ook wel «Stoppersregeling» genoemd). Totaal is oorspronkelijk voor deze subsidieregeling € 50 mln aan uitgaven geraamd. Zie ook brief aan de Tweede Kamer (TK, 34 532, nr. 45). Omdat hier ook Europese middelen bij betrokken zijn, zijn niet alle uitgaven op de EZ begroting zichtbaar.
Een eerste bijdrage van het bedrijfsleven van € 17 mln is als ontvangst geboekt waarmee ook uitgaven worden gedaan. Deze € 17 mln is aangevuld met € 6 mln binnen de EZ begroting die reeds bij nota van wijziging (TK, 34 532, nr. 85) hiertoe was gereserveerd (totaal € 23 mln).
Maatregelen fosfaatreductiepakket
Van de € 7 mln die bij nota van wijziging was gereserveerd, wordt € 6 mln overgeheveld naar de Subsidieregeling bedrijfsbeëindiging en € 1 mln wordt overgeheveld Opdrachten/Duurzame Veehouderij. Deze € 1 mln wordt ingezet ten behoeve van uitvoeringskosten van de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) voor het Actieplan vitalisering varkenshouderij als tegemoetkoming voor de bijdrage die de varkenshouderij levert aan het Fosfaatreductiepakket.
Opdrachten
Voedselagenda
Van het beschikbare budget voor de Voedselagenda (€ 20 mln) wordt totaal € 12,5 mln overgeheveld naar andere begrotingsonderdelen. Het gaat om de volgende begrotingsoverhevelingen:
-
-
-
-€ 4,6 mln voor de subsidieregeling «Duurzaam door/jong leren eten» door RVO.nl via het betreffende subsidie instrument «educatie» op artikel 7 (Groen onderwijs van hoge kwaliteit).
-
-
-
-
-€ 1,3 mln voor het project «Data en ICT-gedreven technologie voor een duurzaam voedselsysteem». Dit project wordt uitgevoerd binnen programmering Wageningen Research en de topsectoren Agri&Food (A&F) en Tuinbouw&Uitgangsmaterialen (T&U).
-
-
-
-
-€ 1,35 mln voor het project «Bestuivers en Groene gewasbescherming» dat wordt uitgevoerd binnen de programmering van Wageningen Research.
-
-
-
-
-In 2017 wordt € 1,05 mln aangewend ten behoeve van het project nieuwe eiwitten dat wordt uitgevoerd binnen de programmering van Wageningen Research en Topsector A&F.
-
-
-
-
-€ 1,55 mln voor de doorontwikkeling van de aardappelveredelingstechniek dat wordt uitgevoerd binnen de programmering van Wageningen Research en topsectoren A&F en T&U.
-
-
-
-
-Een meerjarige overboeking van € 0,9 mln naar VWS ten behoeve van het project «Gezonde School».
-
-
-
-
-€ 1,5 mln voor diverse projecten, zoals onderzoek uitgangsmaterialen topsector tuinbouw en transparantie in de voedselketen.
-
Kennisontwikkeling agrarische innovatie
Bij het onderdeel kennisontwikkeling worden onder meer voor de volgende projecten voor in totaal € 6,5 mln van de Voedselagenda uitgevoerd: project Data en ICT gedreven technologie voor een duurzaam voedselsysteem voor € 1,3 mln, bestuivers en groene gewasbescherming voor € 1,35 mln, nieuwe eiwitten voor € 1,05 mln, benutting topsector tuinbouw voor € 0,7 mln en doorontwikkeling van veredelingstechniek aardappelen voor € 1,55 mln.
Bijdrage aan agentschappen
Het budget voor de NVWA is verhoogd met de bijdrage van VWS voor de financiële dekking van de NVWA met € 3,8 mln in 2017 en € 6,6 mln in 2018 (TK, 33 835, nr 33). Daarnaast is een vrijgevallen budget van € 8 mln voor een NVWA opdracht 2017 overgeheveld naar het agentschapsbudget voor RVO.nl ter dekking van meerwerkopdrachten en het op orde brengen van het RVO.nl budget.
Het RVO.nl budget is verhoogd om het in overeenstemming te brengen met de opdracht voor 2017 en voorzien meerwerk voor onder andere het fosfaatdossier. De dekking komt met name uit het NVWA-budget (zie hierboven) en uit een verschuiving vanuit het RVO.nl budget op artikel 8 (Natuur en biodiversiteit).
Toelichting op de ontvangsten
Zie toelichting op de uitgaven. Het betreft hier met name de bijdrage (€ 17 mln) van het bedrijfsleven aan Subsidieregeling bedrijfsbeëindiging melkveehouderij.
Toelichting op de begrotingsreserves
Begrotingsreserve Visserij
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
18.656
-
+Geraamde storting
0
-
-Geraamde onttrekking
0
Stand (raming) per 31/12/2017
18.656
Begrotingsreserve Landbouw
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
28.072
-
+Geraamde storting
0
-
-Geraamde onttrekking
-
-3.217
Stand (raming) per 31/12/2017
24.855
De onttrekking wordt gedaan om uitgaven voor verplichtingen die eerder zijn aangegaan, te kunnen doen. De grootste posten zijn uitgaven voor het landelijk meetnet mestbeleid en voor het aanhouden van een crisisorganisatie bij de Gezondheidsdienst voor Dieren, waardoor gekwalificeerd personeel aanwezig is bij verdenkingen van dierziekten.
Begrotingsreserve Borgstellingsfaciliteit
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
13.535
-
+Geraamde storting
0
-
-Geraamde onttrekking
-
-669
Stand (raming) per 31/12/2017
12.866
De onttrekking wordt gedaan voor de geraamde verliesdeclaraties.
Begrotingsreserve apurement
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
117.198
-
+Geraamde storting
0
-
-Geraamde onttrekking
-
-8.000
Stand (raming) per 31/12/2017
109.198
De op de begroting gereserveerde middelen voor de regeling apurement (voor eventuele correcties en boetes die worden opgelegd door de Europese Commissie) worden naar beneden bijgesteld, omdat de reserve naar huidige inzichten toereikend is.
Budgettaire gevolgen van beleid,
Beleidsartikel 7 Groen onderwijs van hoge kwaliteit
(Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2017
(1)
Mutaties via NvW, ISB, motie en amendementen
(2)
Stand vastgestelde begroting 2017
(3)=(1+2)
Mutaties 1e suppletoire begroting
(4)
Stand 1e suppletoire begroting
(5)=(3+4)
Mutatie 2018
Mutatie 2019
Mutatie 2020
Mutatie 2021
VERPLICHTINGEN
855.509
855.509
2.570
858.079
15
17
22
24
UITGAVEN
804.513
804.513
2.371
806.884
182
49
22
24
Waarvan juridisch verplicht
100%
100%
100%
Garanties
Schatkistbankieren
Bekostiging
776.346
776.346
-
-1.817
774.529
30
30
30
30
WO-groen
185.670
185.670
32
185.702
30
30
30
30
HBO-groen
83.758
83.758
521
84.279
MBO-groen
163.098
163.098
163.098
Wachtgelden
14.404
14.404
14.404
VMBO-groen
327.046
327.046
327.046
Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) voorheen Aequor
2.370
2.370
-
-2.370
0
Subsidies
26.692
26.692
4.188
30.880
152
19
-
-8
-
-6
Aanvullende onderwijssubsidies
25.303
25.303
-
-412
24.891
152
19
-
-8
-
-6
Ontwikkeling en beheer natuurkwaliteit
1.322
1.322
1.322
Educatie
67
67
4.600
4.667
Opdrachten
37
37
37
0
0
0
0
Kennisverspreidingsprojecten
37
37
37
Bijdragen aan agentschappen
1.438
1.438
1.438
0
0
0
0
Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland
1.200
1.200
1.200
Bijdrage DUO
238
238
238
ONTVANGSTEN
75
75
75
0
0
0
0
Toelichting op de verplichtingen
De verhoging van de verplichtingen hangt grotendeels samen met de uitgavenmutaties.
Toelichting op de uitgaven
Bekostiging
Vanuit het onderdeel «bekostiging» wordt de bijdrage van € 1,8 mln voor de uitvoering van de wettelijke taken SBB (Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven) overgeheveld via de begroting van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Subsidies
Vanuit artikel 6 onderdeel «Voedselagenda» wordt een bijdrage van € 4,6 mln voor het project «Duurzaam door/Jong leren eten» naar het onderdeel «subsidies» op artikel 7 overgeheveld. Dit deel van het programmabudget van de Voedselagenda wordt in 2017 besteed via het uitvoerend agentschap RVO.nl.
Toelichting op de begrotingsreserve schatkistbankieren
Bedragen x € 1.000
Stand 1/1/2017
197
-
+Geraamde storting
-
-Geraamde onttrekking
Stand (raming) per 31/12/2017
197
Budgettaire gevolgen van beleid,
Beleidsartikel 8 Natuur en biodiversiteit
(Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2017
(1)
Mutaties via NvW, ISB, motie en amendementen
(2)
Stand vastgestelde begroting 2017
(3)=(1+2)
Mutaties 1e suppletoire begroting
(4)
Stand 1e suppletoire begroting
(5)=(3+4)
Mutatie 2018
Mutatie 2019
Mutatie 2020
Mutatie 2021
VERPLICHTINGEN
124.509
124.509
-
-14.558
109.951
-
-3
-
-3
-
-3
-
-3
UITGAVEN
125.645
125.645
-
-14.568
111.077
-
-187
-
-3
-
-3
-
-3
Waarvan juridisch verplicht
84%
84%
84%
Subsidies
3.399
3.399
0
3.399
0
0
0
0
Vermaatschappelijking Natuur en Biodiversiteit
1.805
1.805
1.805
Natuur en biodiversiteit op land
822
822
822
Beheer Kroondomein
772
772
772
Leningen
29.745
29.745
-
-2.000
27.745
Rente en aflossingen voor bestaande leningen (EHS & PNB)
29.745
29.745
-
-2.000
27.745
Opdrachten
25.208
25.208
-
-1.749
23.459
-
-271
-
-87
-
-87
-
-87
Natuur en Biodiversiteit Grote wateren
9.674
9.674
-
-1.833
7.841
-
-1.093
-
-1.093
-
-1.093
-
-1.093
Vermaatschappelijking Natuur en Biodiversiteit
8.044
8.044
-
-115
7.929
366
500
500
500
Overige stelsel activiteiten
1.859
1.859
1.859
Internationale Samenwerking
3.785
3.785
-
-758
3.027
-
-244
-
-194
-
-194
-
-194
Natuur en Biodiversiteit op land
1.351
1.351
957
2.308
700
700
700
700
Caribisch Nederland
495
495
495
Bijdragen aan medeoverheden
7.621
7.621
-
-6.100
1.521
0
0
0
0
Natuur en Biodiversiteit Grote Wateren
6.117
6.117
-
-6.100
17
Caribisch Nederland
1.504
1.504
1.504
Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s
25.446
25.446
0
25.446
0
0
0
0
Staatsbosbeheer
25.446
25.446
25.446
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties
1.081
1.081
221
1.302
84
84
84
84
Contributies
1.081
1.081
221
1.302
84
84
84
84
Bijdragen aan agentschappen
33.145
33.145
-
-4.940
28.205
0
0
0
0
Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland
23.638
23.638
-
-4.940
18.698
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
9.507
9.507
9.507
ONTVANGSTEN
69.282
69.282
1.600
70.882
0
0
0
0
Landinrichtingsrente
40.161
40.161
40.161
Verkoop gronden
25.000
25.000
25.000
Overige
4.121
4.121
1.600
5.721
Toelichting op de verplichtingen en de uitgaven
Leningen
De raming van het onderdeel «leningen» wordt verlaagd met € 2 mln. Door de lage rentestand hoeft voor lopende leningen die voor een nieuwe rentevaste periode worden overgesloten, minder rente betaald te worden.
Opdrachten
Het betreft hier een interne herschikking binnen het opdrachtenbudget van Agro en Natuur, overheveling van opdrachtenbudget naar andere departementen en een overheveling naar het Provinciefonds voor de inzet van het Agrarisch Natuur- en landschapsbeheer (ANLb).
Bijdragen aan medeoverheden
Het gereserveerde budget voor tegenvallers op het Westerscheldeproject (waaronder de Hedwigespolder) zal niet in 2017 benodigd zijn. Dit budget wordt ingezet voor de decentralisatie van het uitvoeringsbudget Agrarisch Natuur en Landschapsbeheer (ANLb) en voor de regeling kleine natuurbeheerders.
Bijdrage aan agentschappen
De verlaging van de bijdrage aan de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland heeft met name betrekking op de budgetoverheveling naar de Provincies voor de uitvoering van het Agrarisch Natuur- en landschapsbeheer en het Subsidiestelsel Natuur en Landschap.
Toelichting op de ontvangsten
De hogere «overige ontvangsten» zijn het gevolg van de afrekening van de opdracht van 2016 aan RVO.nl, omdat door vertraging in de uitvoering niet de volledige bijdrage is benut.
-
4.De niet-beleidsartikelen
Artikel 40 Apparaat
(Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2017
(1)
Mutaties via NvW, ISB, motie en amendementen
(2)
Stand vastgestelde begroting 2017
(3)=(1+2)
Mutaties 1e suppletoire begroting
(4)
Stand 1e suppletoire begroting
(5)=(3+4)
Mutatie 2018
Mutatie 2019
Mutatie 2020
Mutatie 2021
VERPLICHTINGEN
334.284
334.284
-
-4.564
329.720
1.054
1.332
942
995
UITGAVEN
334.284
334.284
-
-4.564
329.720
1.054
1.332
942
995
Personele uitgaven
234.181
234.181
-
-4.714
229.467
976
123
146
146
-
-waarvan eigen personeel
208.260
208.260
1.480
209.740
976
123
146
146
-
-waarvan externe inhuur
5.890
5.890
0
5.890
0
0
0
0
-
-waarvan overige personele uitgaven
20.031
20.031
-
-6.194
13.837
0
0
0
0
Materiële uitgaven
100.103
100.103
150
100.253
78
1.209
796
849
-
-waarvan ICT1
7.065
7.065
0
7.065
-
-waarvan bijdrage aan SSO’s (exclusief DICTU)
30.494
30.494
0
30.494
-
-waarvan SSO DICTU
30.767
30.767
446
31.213
-
-waarvan overige materiële uitgaven
31.777
31.777
-
-296
31.481
78
1.209
796
849
ONTVANGSTEN
35.826
35.826
1.012
36.838
1.392
1.861
1.471
1.524
Noot 1
Het totaal van de ICT-uitgaven van het kerndepartement en buitendiensten bestaan uit de ICT-uitgaven geraamd onder de post materiële uitgaven en de bijdrage aan de SSO DICTU.
Toelichting op de verplichtingen en uitgaven
Personele uitgaven
De mutaties bij het onderdeel «personele uitgaven» worden met name veroorzaakt door:
-
-
-
-De negatieve eindejaarsmarge op apparaat door overschrijding van € 8,9 mln op de apparaatsuitgaven in 2016.
-
-
-
-
-De teruggave van het aandeel van het surplus op het eigen vermogen van Shared Service Organisaties FM-Haaglanden en Rijksvastgoedbedrijf, totaal € 2,7 mln.
-
Toelichting op de ontvangsten
In 2016 is er door het kerndepartement op het materieel budget een kasschuif geboekt die met de NVWA verrekend moet worden. Het betreft de aflossing van de egalisatieschuld van de NVWA aan het Rijksvastgoedbedrijf. In de jaren 2017 tot en met 2024 worden deze kosten jaarlijks aan de NVWA doorberekend.
Artikel 41 Nominaal en Onvoorzien
(Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2017
(1)
Mutaties via NvW, ISB, motie en amendementen
(2)
Stand vastgestelde begroting 2017
(3)=(1+2)
Mutaties 1e suppletoire begroting
(4)
Stand 1e suppletoire begroting
(5)=(3+4)
Mutatie 2018
Mutatie 2019
Mutatie 2020
Mutatie 2021
VERPLICHTINGEN
0
0
0
94.811
94.811
59.263
58.689
58.350
58.028
UITGAVEN
0
0
0
94.811
94.811
59.263
58.689
58.350
58.028
41.10 Prijsbijstelling
0
0
0
17.543
17.543
17.035
16.877
16.942
16.748
41.20 Loonbijstelling
0
0
0
43.363
43.363
42.228
41.812
41.408
41.280
41.30 Onvoorzien
0
0
0
33.905
33.905
0
0
0
0
41.40 Nog te verdelen
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Toelichting
Loon- en prijsbijstelling
Bij Voorjaarsnota 2017 is de loon- en prijsbijstellingstranche 2017 uitgedeeld. De loonbijstelling betreft de vergoeding voor de stijging van de contractloonontwikkeling en de stijging van de sociale lasten voor de overheidswerkgevers. De prijsbijstelling betreft de verwerking van de stijging van de diverse prijsindexen. De loon- en prijsbijstellingtranche 2017 zal bij de eerst volgende begrotingsronde uitgedeeld worden aan de relevante loon- en prijsgevoelige onderdelen.
Onvoorzien
De verhoging van deze post met € 33,9 mln heeft betrekking op de uitkering van de eindejaarsmarge 2016 (€ 26,9 mln) voor de programma uitgaven en de gereserveerde middelen voor het opvangen van tegenvallers op de EZ-begroting (€ 7 mln). Deze middelen worden bij 2e suppletoire 2017 op de diverse artikelen ingezet voor problematiek.
-
5.De agentschappen
Dienst ICT Uitvoering (DICTU)
Exploitatieoverzicht baten-lastenagentschap DICTU
Suppletoire begroting 2017 (Eerste suppletoire begroting)
Bedragen x € 1.000
Omschrijving
(1)
Vastgestelde begroting
(2)
Mutaties (+ of -) 1e suppletoire begroting
(3)=(1)+(2)
Totaal geraamd
Baten
Omzet moederdepartement
189.000
25.836
214.836
Omzet overige departementen
40.000
-
-9.259
30.741
Omzet derden
1.000
131
1.131
Rentebaten
Vrijval voorzieningen
Bijzondere baten
0
0
0
Totaal baten
230.000
16.708
246.708
Lasten
Apparaatskosten
211.900
13.872
225.772
-
-Personele kosten
124.000
10.359
134.359
Waarvan eigen personeel
60.000
13
60.013
Waarvan externe inhuur
4.000
-
-3.020
980
Waarvan overige personele kosten
60.000
13.366
73.366
-
-Materiële kosten
87.900
3.513
91.413
Waarvan apparaat ICT
37.500
-
-2.770
34.730
Waarvan bijdrage aan SSO's
15.100
-
-1.000
14.100
Waarvan overige materiële kosten
35.300
7.283
42.583
Rentelasten
200
-
-100
100
Afschrijvingskosten
16.900
3.136
20.036
-
-Materieel
8.000
3.376
11.376
Waarvan apparaat ICT
0
0
0
-
-Immaterieel
8.900
-
-240
8.660
Overige lasten
1.000
-
-200
800
-
-Dotaties voorzieningen
1.000
-
-200
800
-
-Bijzondere lasten
0
0
0
Totaal lasten
230.000
16.708
246.708
Saldo van baten en lasten
0
0
0
Toelichting op de baten
De stijging van de omzet moederdepartement wordt veroorzaakt door een verwachte hogere omzet op infrabeheer, ontwikkelopdrachten, applicatiebeheer en werkplekservices. De verwachte stijging op infrabeheer (€ 10,6 mln) komt door een latere uitrol van de nieuwe Cloud infrastructuur dan gepland. Als gevolg hiervan moet langer gebruik worden gemaakt van de (duurdere) klassieke infrastructuur dan voorzien. De hogere verwachte omzet op ontwikkelopdrachten (€ 6,2 mln) komt door een hogere vraag naar ontwikkelopdrachten die ten tijde van de begroting nog niet was voorzien. De omzet op applicatiebeheer (€ 4,8 mln) valt hoger uit dan begroot door een hoger aantal te beheren applicatieservices door het moederdepartement. Tenslotte is er een verwachte hogere omzet op werkplekservices (€ 4,2 mln).
De daling van de omzet overige departementen wordt met name veroorzaakt door minder opdrachten van de grootste opdrachtgevers Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Inspectie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ICT-ondersteuning van de bijzondere opsporingsdienst).
Toelichting op de lasten
De grootste stijging van de apparaatskosten (€ 13,9 mln) wordt veroorzaakt door een stijging van
de totale personele kosten (€ 10,4 mln). Binnen deze post is een daling zichtbaar van de verwachte externe inhuur (-€ 3,0 mln) en een stijging van de post overig personeel (€ 13,4 mln). De verwachte daling van de externe inhuur komt doordat DICTU in 2017 investeert in de eigen organisatie om daar kennis en vaardigheden te verankeren. De verwachte toename van de post overig personeel komt door de eerder toegelichte hogere vraag naar specifieke ICT-producten en diensten door opdrachtgevers. Om aan de (tijdelijke) hogere vraag naar ICT-dienstverlening te kunnen voldoen is het nodig om voor een deel van de werkzaamheden extra capaciteit en expertise uit de markt te halen, met name voor de implementatie van de nieuwe Cloud infrastructuur en Cloudwerkplek voor EZ.
De rentelasten vallen naar verwachting lager uit door de lage rente. De toename van de afschrijvingskosten (€ 3,1 mln) wordt veroorzaakt door gedane hogere investeringen in 2016.
Kasstroomoverzicht
Bedragen x € 1.000
Omschrijving
(1)
Vastgestelde begroting
(2)
Mutaties (+ of -) 1e suppletoire begroting
(3)=(1)+(2)
Stand 1e suppletoire begroting
1.
Rekening-courant RHB 1 januari 2017
0
6.971
6.971
Totaal ontvangsten operationele kasstroom (+)
17.900
2.936
20.836
Totaal uitgaven operationele kasstroom (-/-)
-
-1.000
200
-
-800
2.
Totaal operationele kasstroom
16.900
3.136
20.036
Totaal investeringen (-/-)
-
-25.000
-
-48.400
-
-73.400
Totaal boekwaarde desinvesteringen (+)
0
0
0
3.
Totaal investeringskasstroom
-
-25.000
-
-48.400
-
-73.400
Eenmalige uitkering aan moederdepartement (-/-)
Eenmalige storting door het moederdepartement (+)
Aflossingen op leningen (-/-)
-
-16.900
-
-3.136
-
-20.036
Beroep op leenfaciliteit (+)
25.000
48.400
73.400
4.
Totaal financieringskasstroom
8.100
45.264
53.364
5.
Rekening-courant RHB 31 december 2017 (=1+2+3+4)
0
6.971
6.971
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl)
Exploitatieoverzicht baten-lastenagentschap RVO.nl
Suppletoire begroting 2017 (Eerste suppletoire begroting)
Bedragen x € 1.000
Omschrijving
(1)
Vastgestelde begroting
(2)
Mutaties (+ of -)1e suppletoire begroting
(3)=(1)+(2)
Totaal geraamd
Baten
Omzet moederdepartement
305.945
32.472
338.417
Omzet overige departementen
108.626
21.655
130.281
Omzet derden
27.369
27.369
Rentebaten
10
10
Vrijval voorzieningen
0
0
Bijzondere baten
0
3.493
3.493
Totaal baten
441.950
57.620
499.570
Lasten
Apparaatskosten
429.261
57.620
486.881
-
-Personele kosten
244.621
30.845
275.466
Waarvan eigen personeel
212.680
22.920
235.600
Waarvan externe inhuur
20.721
6.510
27.231
Waarvan overige personele kosten
11.220
1.415
12.635
-
-Materiële kosten
184.640
26.775
211.415
Waarvan bijdrage aan SSO's
92.948
8.051
100.999
Waarvan overige materiële kosten
91.692
18.724
110.416
Rentelasten
28
28
Afschrijvingskosten
12.661
12.661
-
-Materieel
2.360
2.360
-
-Immaterieel
10.301
10.301
Overige lasten
0
0
-
-Dotaties voorzieningen
0
0
-
-Bijzondere lasten
0
0
Totaal lasten
441.950
57.620
499.570
Saldo van baten en lasten
0
0
0
Toelichting op de baten
Omzet moederdepartement
De begrote omzet bij de ontwerpbegroting is gebaseerd op de eerste prognoses van het opdrachtenpakket voor 2017. De begroting wordt nu aangepast aan de definitieve opdrachtverlening 2017. Daarnaast is sprake van nieuwe of meerwerk opdrachten.
-
-
-
-De omzet DG Agro & Natuur (A&N) is met € 12,6 mln verhoogd. Dit betreft een aanvullende bijdrage voor de reguliere opdrachten waaronder de vleeskalverregeling (€ 0,5 mln) en uitbreiding van budgetten voor technische bijstand (€ 1,2 mln) en voor nieuwe opdrachten zoals de uitvoering van het fosfaatreductieplan (€ 5,3 mln), waarvoor bij 2e suppletoire begroting naar verwachting eveneens extra middelen zullen worden geraamd.
-
-
-
-
-De omzet DG Bedrijfsleven & Innovatie (B&I) stijgt met € 8,1 mln voor de uitvoering van diverse programma’s, zoals het Ondernemersplein, Berichtenbox voor Bedrijven, eIDAS (electronische Identificatie en Vertrouwensdiensten), Startup Delta, Nationale Iconen, de Hannover Messe en het Investor Relations Programma. Daarnaast is een bedrag van € 4,5 mln geraamd ter dekking van de transitiekosten voor de oprichting van de Nederlandse financierings- en ontwikkelingsinstelling Invest NL.
-
-
-
-
-Aan de omzet van DG A&N en B&I is voorts € 4,2 mln toegevoegd aan HGIS-middelen ten behoeve van de buitenlandposten van RVO.nl. Het betreft compensatie voor de Brexit, fiscalisering, pensioenen en dollarkoers (€ 3,5 mln) en loon- en prijsbijstelling (€ 0,7 mln).
-
-
-
-
-De omzet DG ETM neemt toe met € 6,6 mln in verband met de uitvoering van projecten in het kader van de Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+) (€ 4,2 mln) en diverse andere regelingen (€ 1,4 mln). Daarnaast is voor de opdracht PIANOo/TenderNed € 1 mln toegevoegd.
-
-
-
-
-De omzet moederdepartement is verder gecorrigeerd voor een bedrag van € 3,5 mln ten gunste van de bijzondere baten. Zie voorts de toelichting onder Bijzondere baten.
-
Omzet overige departementen
Ook de omzet overige departementen is in lijn gebracht met de definitieve opdrachtverlening 2017 aan RVO.nl. Zo stijgt de opdracht van BZK met € 3 mln. Dat wordt onder meer veroorzaakt door verstrekking van de opdracht Politieke Prioriteiten (€ 1,9 mln) voor ondersteuning en uitvoering op een groot aantal onderwerpen als de agenda innovatie in de bouw, transitie circulaire bouw en verkenning energiebesparingspotentieel utiliteitsbouw.
Aan de opdracht van BuZa is € 19 mln toegevoegd voor de uitbreiding van nieuwe opdrachten, waarvan € 14 mln op het domein van Buitenlandse Economische Betrekkingen (BEB). Dit betreft onder meer de uitvoering van taken uit hoofde van de Brexit, de wereldtentoonstelling in Astana, Online Dienstverlening, publiek private samenwerking werkplaatsen, missies, het klantbeleid, het Dutch Trade and Investment Fund (DTIF) en de Subsidieregeling voor demonstratieprojecten, haalbaarheidsstudies en investeringsvoorbereidingsstudies (DHI).
Bijzondere baten
Door het nieuwe Rijkshuisvestingstelsel (vaste prijs per m2) zijn de huisvestingskosten van RVO.nl sinds 2016 gestegen. Evenals in 2016 ontvangt RVO.nl voor de gestegen kosten een compensatie van het Rijksvastgoedbedrijf (€ 3,5 mln).
Toelichting op de lasten
De hogere lasten van € 57,6 mln betreffen de uitvoeringskosten van de hierboven genoemde (toegevoegde) taken. De uitvoeringskosten bestaan uit personele- en materiële kosten. De personele kosten vallen uiteen in ambtelijke loonkosten en kosten van inhuur van externen. Met name de uitbreiding van werkzaamheden wordt door RVO.nl uitgevoerd met extern personeel.
De stijging van de materiële kosten betreft zowel de directe als de indirecte materiële kosten. De directe materiële kosten houden rechtstreeks verband met de uitvoering van de opdrachten. De indirecte materiële kosten betreffen met name de huisvestings- en ICT kosten voor een bedrag van € 8 mln.
Kasstroomoverzicht
Bedragen x € 1.000
Omschrijving
(1)
Vastgestelde begroting
(2)
Mutaties (+ of -) 1e suppletoire begroting
(3)=(1)+(2)
Stand
1e suppletoire begroting
1.
Rekening-courant RHB 1 januari 2017
47.946
-
-16.251
31.695
Totaal ontvangsten operationele kasstroom (+)
27.661
27.661
Totaal uitgaven operationele kasstroom (-/-)
-
-23.000
-
-23.000
2.
Totaal operationele kasstroom
4.661
4.661
Totaal investeringen (-/-)
-
-10.000
-
-4.200
-
-14.200
Totaal boekwaarde desinvesteringen (+)
3.
Totaal investeringskasstroom
-
-10.000
-
-4.200
-
-14.200
Eenmalige uitkering aan moederdepartement (-/-)
Eenmalige storting door het moederdepartement (+)
Aflossingen op leningen (-/-)
-
-3.700
1.917
-
-1.783
Beroep op leenfaciliteit (+)
10.000
9.300
19.300
4.
Totaal financieringskasstroom
6.300
11.217
17.517
5.
Rekening-courant RHB 31 december 2017 (=1+2+3+4)
48.907
-
-9.234
39.673
Het saldo rekening-courant is aangepast naar de realisatiestand per 1-1-2017.
Het beroep op de leenfaciliteit is verhoogd in verband met verwacht hogere investeringen (€ 4,2 mln) en herfinanciering van immateriële vaste activa (€ 5,1 mln).
-
6.Het Diergezondheidsfonds (DGF)
(Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2017
(1)
Mutaties via NvW, ISB, motie en amendementen
(2)
Stand vastgestelde begroting 2017
(3=1+2)
Mutaties 1e suppletoire begroting
(4)
Stand 1e suppletoire begroting
(5=3+4)
Mutatie 2018
Mutatie 2019
Mutatie 2020
Mutatie 2021
01 Bewaking en bestrijding van dierziekten en voorkomen en verminderen van welzijnsproblemen
Verplichtingen
32.550
32.550
11.696
44.246
Uitgaven
32.550
32.550
11.696
44.246
waarvan juridisch verplicht
73%
73%
73%
Beginsaldo
Programma-uitgaven
32.550
32.550
11.696
44.246
Opdrachten
32.550
32.550
11.696
44.246
-
1.Bewaking van dierziekten
18.314
18.314
0
18.314
-
2.Bestrijding van dierziekten
13.046
13.046
11.696
24.742
-
3.Voorkomen en verminderen van welzijnsproblemen
4.Overig
1.190
1.190
0
1.190
Ontvangsten
32.550
32.550
11.696
44.246
Ontvangsten van EZ
Ontvangsten van EU m.b.t. salmonella bewaking en bestrijding
9.863
9.863
9.863
Ontvangsten van sector
(bewaking)
2.750
2.750
2.750
Ontvangsten van sector
(bestrijding)
11.102
11.102
11.102
Ontvangsten bestrijding
8.835
8.835
11.696
20.531
Toelichting
In 2016 is op de DGF-begroting een positief eindsaldo ontstaan van € 11,7 mln. Dit bedrag wordt in 2017 conform de gebruikelijke systematiek toegevoegd aan het uitgaven en ontvangsten instrument «bestrijding van dierziekten».