Gratis mobiele telefoon - Hoofdinhoud

De gemeente Den Haag geeft duizend kinderen van ouders met weinig geld een mobiele telefoon. Dat is nodig omdat kinderen tegenwoordig echt niet meer zonder kunnen. Tenminste dat zegt staatssecretaris Klijnsma. “Kinderen kunnen hun lesrooster zonder telefoon niet zien. En hun cijferlijsten ook niet. Bovendien raken ze zonder apparaat in een sociaal isolement.” Het plan lijkt sociaal. Ik zie het toch anders.

Gemeenten krijgen geld van het rijk om armoede te bestrijden. En fors extra geld voor arme kinderen. Het probleem is dat mensen zich wel moeten melden bij de gemeente om in aanmerking te kunnen komen voor ondersteuning. Dat doet lang niet iedereen. Veel kinderen worden niet ‘gevonden.’ Gemeenten houden dus geld voor kwetsbare kinderen over. En dat kan natuurlijk niet. Dus verzinnen ze iets wat stevig geld kost. En niet teveel moeite kost. En bovendien een leuk PR-plaatje oplevert. Een telefoon als cadeautje van de gemeente bijvoorbeeld.

Natuurlijk is een mobiele telefoon tegenwoordig erg belangrijk. Al is het nu ook weer niet zo dat kinderen zonder smartphone doelloos door de schoolgangen dwalen, omdat ze geen idee hebben waar ze moeten zijn. Maar er zitten aan het plan de nodige haken en ogen. Wat als een telefoon kwijt raakt of stuk gaat bijvoorbeeld? Wie betaalt de telefoonkosten op middellange termijn? Krijgen de kinderen over een paar jaar een nieuwe telefoon als het huidige exemplaar verouderd is? En welk signaal geef je aan kinderen door iets dat veel geld kost gratis en zonder tegenprestatie te vertrekken? En welk signaal geef je af aan kinderen die niets krijgen?

Den Haag verstrekt duizend smartphones aan duizend brugklassers. Maar De Haag heeft veel en veel meer kinderen die leven in relatieve armoede. De meeste kinderen krijgen dus niets. En dat is overal een heel groot probleem. Gemeenten bereiken veel te weinig kinderen die ondersteuning nodig hebben. Omdat ouders zich schamen bijvoorbeeld. Of omdat we alles zo enorm ingewikkeld hebben gemaakt. Bovendien heeft de overheid in zijn algemeenheid een belangrijke rol in de financiële ellende van veel gezinnen. Het lijkt me beter daar iets aan te doen dan aan symboolpolitiek. Geld moet besteed worden om echte problemen aan te pakken. En niet aan duizend mobieltjes.

Het leek zo mooi. T-Mobile is blij. Want die hebben toch weer duizend abonnementen verkocht. En gratis reclame gekregen natuurlijk. Dat is ook wat waard. Klijnsma is blij. Want het weggeven van telefoons aan arme kinderen is mooie PR. De gemeente is blij. Want het geld dat beschikbaar is voor arme kinderen krijgen ze eindelijk op. En duizend kinderen zijn blij. Want een gratis telefoon komt bij hen zeker goed terecht. Maar de belastingbetaler is niet blij. Want veel geld had beter kunnen en moeten worden besteed.