Stop de woekerwinsten van de farmaceutische industrie - Hoofdinhoud

Als je ziek bent, moet je de medicijnen krijgen die je nodig hebt.

Voor medicijnen zijn we afhankelijk van universiteiten en de farmaceutische industrie. Teveel farmaceutische bedrijven maken misbruik van hun positie en maken woekerwinsten op de medicijnen waar kwetsbare patiënten van afhankelijk zijn. Daaraan moet een einde komen.

Om de misstanden in de farmaceutische industrie aan te pakken houdt de Tweede Kamer op initiatief van de PvdA op maandag 2 oktober een hoorzitting.

Om de misstanden in de farmaceutische industrie aan te pakken houdt de Tweede Kamer op initiatief van de PvdA op maandag 2 oktober een hoorzitting. Ik wil een aantal problemen aan de kaak stellen.

Het begint bij de enorme winsten. Uit een vergelijking van het CBS blijkt dat in de farmaceutische industrie gemiddeld drie keer zoveel winst wordt gemaakt als in andere sectoren. Sommige bedrijven maken tientallen procenten winst per jaar.

Daar komen de torenhoge beloningen van CEO’s van farmaceutische bedrijven bij. De top drie van de industrie verdient meer dan 35 miljoen dollar per persoon. Ieder jaar weer, en dat met het maken van geneesmiddelen voor kwetsbare patiënten. Geneesmiddelen, die met belastingen en premiegeld door ons allemaal worden betaald.

De industrie werpt altijd tegen dat de ontwikkeling van nieuwe medicijnen duur is. Vergt dat dan geen grote investeringen? Natuurlijk, het ontwikkelen van medicijnen kost veel geld. Onlangs verscheen wetenschappelijk onderzoek naar de kosten en winsten van 10 nieuwe medicijnen tegen kanker, die vaak kostbaar zijn. De gemiddelde kosten per nieuw medicijn waren 648 miljoen, terwijl er gemiddeld 1,66 miljard winst gemaakt is tot nu toe. Op één medicijn is zelfs meer dan 22 miljard winst gemaakt. Dat gaat alle perken te buiten.

De top drie van de industrie verdient meer dan 35 miljoen dollar per persoon.

En het kan nog gekker. Zo nam Turing Pharmaceuticals het 62 jaar oude medicijn Daraprim over en verhoogde de prijzen met duizenden procenten. Cycloserine verkocht de rechten van een geneesmiddel tegen tuberculose aan Rodelis Therapeutics, die de prijs verhoogde van 500 dollar per 30 pillen naar 10.800 dollar. En in Nederland is de inkoopprijs van kalium medicijn Slow K gestegen van 2,84 euro naar 19,70 per 100 tabletten.

De oorzaak is het monopolie dat farmaceuten krijgen als ze een medicijn ontwikkelen. Ze kunnen vervolgens vragen wat ze willen. De patiënt heeft het medicijn nodig om te overleven en beter te worden. Onderhandelingen met farmaceuten over geneesmiddelen gaan dus vaak letterlijk over leven en dood.

Zo vraagt de fabrikant van Orkambi, een middel voor mensen met Taaislijmziekte, 170.000 euro per patiënt per jaar! Nederland is nu met België in onderhandeling om de prijs omlaag te krijgen. Patiënten hebben ondertussen het nakijken en verkeren in onzekerheid. In 2012 was er eenzelfde discussie over geneesmiddelen tegen de ziekte van Pompe en de ziekte van Fabry. Met de komst van steeds meer nieuwe, dure medicijnen dreigt dit schrikbeeld vaker voor te komen. Dat moeten we voorkomen!

Voor een industrie die louter op winst belust is, kan in onze gezondheidszorg geen plaats zijn.

Dat kan door de inkoopmacht van ziekenhuizen en landen te vergroten. Ziekenhuizen starten binnenkort een eerste proef. Ook moet de wet op de geneesmiddelenprijzen aangepast worden, zodat maximumprijzen van medicijnen bij wet worden verlaagd. Verder moet het patentrecht op de schop, zodat woekerwinsten kunnen worden beperkt. En de baten van veelal publiek gefinancierd onderzoek in Universitaire Medische Centra moeten daar veel meer terechtkomen. Het zijn nu te vaak private partijen die de vruchten plukken van publieke vondsten. Bovendien moet veel duidelijker zijn wat er betaald wordt voor medicijnen. Fabrikanten houden hun prijzen voor medicijnen angstvallig geheim. Zelfs Tweede Kamerleden die de zorgbudgetten toedelen hebben geen inzicht in de prijsafspraken die de minister maakt over medicijnen. Wij kunnen dus niet controleren of deze redelijk zijn. Ook daar moeten we vanaf. Deze schimmigheid helpt alleen farmaceuten.Er is dus heel veel te doen. Ik wil dat iedereen die ziek wordt het beste medicijn kan krijgen, nu en in de toekomst. Daarom moeten we maatregelen nemen. Voor een industrie die louter op winst belust is, kan in onze gezondheidszorg geen plaats zijn.