De feiten kloppen maar je berichtje is saai

Met dank overgenomen van W.P.H.J. (René) Peters i, gepubliceerd op dinsdag 7 november 2017.

In een nieuw online spel moet je virtuele volgers op Twitter en Facebook bang maken, ophitsen en door middel van fakenieuws zo beïnvloeden dat ze precies doen wat jij wil. Er zit zelfs een feedback modus op. Afhankelijk van de berichten die je plaatst stijgt het aantal volgers. Als dat niet snel genoeg gaat krijg je feedback. “Je feiten kloppen, maar je berichtje is saai.” Dat schrijft dagblad Trouw.

En het spel is een succes. “Mensen spelen het graag en leren hoe gemakkelijk het is om nepnieuws te verspreiden.” Dat lijkt me goed nieuws. Want fakenieuws is niet onschuldig. Online berichten hebben invloed. Hoe meer mensen snappen hoe het werkt (en er dus in meer of mindere mate immuun voor worden) hoe beter.

Trollen en bots beïnvloeden ook jouw mening (zonder dat je het merkt), aldus Nieuwsuur. Uit onderzoek blijkt dat rond de verkiezingen in Duitsland, Frankrijk en het referendum over de Brexit, op grote schaal bots zijn ingezet. Zij verspreiden bijvoorbeeld nep-statistieken over misdaden die door vluchtelingen zouden zijn gepleegd. Berichten met zulke inhoud krijgen op die manier duizenden retweets van accounts die echt lijken, maar door een zogenaamd ‘botnet’ worden gecontroleerd.

Ik heb het online spel nog niet gespeeld. Als ik tijd heb ga ik dat zeker een keer doen. Dat lijkt me best een keertje leuk. “Lekker opruien met een nieuwe game tegen nepnieuws.” Door in het spel keuzes te maken bepaal je je succes. Zodat je volgers de minister-president gaan bedreigen, bijvoorbeeld. Als spel is dat best leuk. Maar het is niet alleen een spel. Uiteindelijk is het dodelijke ernst. En is fakenieuws een bedreiging voor onze democratie.