Vacatures genoeg. Voor iedereen? - Hoofdinhoud

De crisis is voorbij. Daar lijkt het tenminste op. Toch zitten nog veel mensen zonder werk. Er schijnen volop vacatures te zijn en te komen. Werkgevers geven aan zelfs personeel uit andere (EU)landen te willen zoeken. Misschien is dat op een bepaalde manier begrijpelijk. En hebben werkzoekenden bijvoorbeeld niet de juiste opleiding. Maar als we er zelfs in tijden van hoogconjunctuur niet in slagen mensen aan het werk te helpen, wat dan? Schrijven we ze dan maar definitief af? Dat kan toch niet?

Tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van het CDA in Almere riep Sybrand Buma werkgevers op geen grote aantallen werknemers uit andere landen te werven. Niet omdat hij niet ziet dat dat van uit werkgeversperspectief een logische actie zou kunnen zijn. En al helemaal niet omdat hij iets tegen ‘mensen uit het buitenland’ zou hebben. Maar wel omdat mensen die thuis zitten niet afgeschreven mogen worden. En omdat werkgevers ook een verantwoordelijkheid richting werknemers hebben.

Dat zo’n oproep reacties opwekt, was te verwachten. Dat “de vrije markt het wel op zal lossen”, bijvoorbeeld. En dat “die oproep riekt naar protectionisme. En protectionisme is, zoals u weet, slecht voor de economie.” Of dat: “Werknemers uit Spanje en Polen dan wel uit het buitenland komen, maar wel vanuit de EU. En daar heerst vrij verkeer van personen en goederen.” “Bovendien moeten we niet net doen alsof deze mensen ‘onze banen’ afpakken.”

Sommige reacties hebben best een kern van waarheid in zich. Anderen gaan uit van de gedachte dat de optelsom van ieders individueel belang het algemeen belang is. En daar denk ik toch echt anders over. Ik kijk er als volgt tegen aan. Werkgevers hebben net als ieder ander een verantwoordelijkheid in onze maatschappij. En die is echt groter dan het nastreven van zoveel mogelijk winst. Er bestaat ook een verantwoordelijkheid richting werknemers en de maatschappij. Heel veel werkgevers voelen dat gelukkig ook. En handelen er naar.

De economie groeit. Er is vraag naar personeel. En er zitten veel mensen thuis die willen en kunnen werken. Natuurlijk begrijp ik dat mensen geschoold moeten worden. Natuurlijk begrijp ik dat het werkgevers niet moeilijk gemaakt moet worden mensen in dienst te nemen en te houden. En natuurlijk heeft ook de overheid daar een rol in te spelen. Maar als bedrijven massaal zouden kiezen voor de weg van de minste weerstand. En op grote schaal geschoolde mensen uit Polen en Spanje halen in plaats van mee te investeren in mensen die thuis zitten en hen aan het werk te helpen, waar zijn we dan mee bezig? Dan schrijven we mensen af en sluiten hen uit. Dat kan de bedoeling toch niet zijn?