Geen auto, geen TV, geen internet

Met dank overgenomen van W.P.H.J. (René) Peters i, gepubliceerd op dinsdag 23 januari 2018.

Tijdens een gesprek vanavond, stelde iemand een prikkelende vraag. “Stel je eens voor dat we een nieuw dorp zouden beginnen. Gewoon als gedachte-experiment. We laten geen auto’s toe. We bouwen gewoon een grote parkeergarage aan het begin van het dorp. Televisies zijn er ook niet. En internet alleen op zaterdag. Wat zou er dan gebeuren? En zou je in zo’n dorp willen wonen?”

Helemaal onmogelijk is het niet. Al is de kans dat zo’n dorp er ooit zal komen nihil. Het zal met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid wel bij een gedachte-experiment blijven. Maar laten we voor de lol toch eens een poging wagen. En kijken waar het schip strand. Door de auto, de TV en het internet is onze leefwereld tenslotte wel enorm veranderd. Veel is gemakkelijker geworden. Maar ook veel individualistischer. Met veel minder aandacht voor elkaar.

Als er geen auto’s rijden in het dorp, moeten alle boodschappen op loop- of fietsafstand worden gekocht. In de buurt dus. En omdat je niet zoveel tegelijk kunt vervoeren, gaan mensen waarschijnlijk vaker naar de winkel. Grote supermarkten zullen er niet zijn. Maar wel de bakker, de groenteman en de slager om de hoek. De kans dat je in zo’n winkel bekenden treft is honderd procent.

Omdat er geen TV of internet is en ook geen auto’s waar je voor uit moet kijken, spelen kinderen samen op straat. En ’s avonds lezen mensen een boek, leggen een kaartje of spelen een ander spelletje. Ze voeren een gesprek met hun partner of gaan naar het café voor een praatje met bekenden. Hoe dan ook zullen mensen (noodgedwongen) veel meer op elkaar en op de gemeenschap gericht zijn.

Het was een boeiend gesprek deze avond. Al ben ik meestal niet zo’n fan van gedachte-experimenten. Maar afgezien van een aantal praktische bezwaren, lijkt het wonen in zo’n dorp me eigenlijk geen straf. Natuurlijk zal het wennen zijn. Maar ik denk dat een mens uiteindelijk beter af is als actief lid van een gemeenschap, dan als individu los van anderen. Terug naar het verleden kan niet. Maar als gedachte-experiment, zou jij in zo’n dorp willen wonen?