De (MEER)waarde van het cohesiebeleid

Met dank overgenomen van L.J.J. (Lambert) van Nistelrooij i, gepubliceerd op donderdag 1 maart 2018.

Het cohesiebeleid vindt zijn basis in het Verdrag van de Unie. Er wordt in de huidige periode zo’n 350 miljard euro aan besteed. De fondsen worden soms gezien als een distributie instrument voor financiële steun voor minder ontwikkelde regio’s en de nieuwere lidstaten, maar er is méér.

Territoriale studies tonen aan dat er ook effecten zijn voor de hoogontwikkelde lidstaten. We spreken dan over “externaliteiten”, voordelen die voorkomen uit publieke investeringen binnen het cohesiebeleid. Er zijn voordelen zowel voor de ontvangers, de nieuwe lidstaten, als voor de ‘nettobetalers’. Tot nu toe was dit nooit goed onderzocht. De (meer)waarde van het cohesiebeleid is onderbelicht zo vindt Lambert Van Nistelrooij, met zijn collega’s uit de REGI commissie in het Europees Parlement. De zichtbaarheid blijft achter.

Inzoomen

In het onderzoek waar het Europees Parlement om heeft verzocht, wordt nagegaan hoe de cohesie-investeringen doorwerken in de gehele Unie. Zo’n studie kan slechts worden gedaan op de reële data. Daarom hebben we gekozen analyse van de gegevens voor de periode 2007-2014 (ex-post). De verhoudingen zijn sindsdien niet veel veranderd. Concluderend, zijn ze ook voor de periode 2014-2020 van toepassing.

We zien de volgende in: Oostenrijk, Duitsland, Nederland, België, Luxemburg, Zweden, Ierland, Denemarken, Italië, Spanje, Finland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk, Portugal en Griekenland. Dit op basis van cohesie-ontvangende landen geïnvesteerd in:

  • - 
    Polen;
  • - 
    Hongarije;
  • - 
    Tsjechie en
  • - 
    Slowakije.

In de studie die is verricht wordt zowel ingegaan op de groei in ontvangende landen, als om de effecten in de “donorlanden” zelf. Het rapport bevat interessante uitkomsten.

Alles bij elkaar (EU-15, versus 4 onderzochte cohesielanden) is het volgende beeld.

Van de EUR 120 miljard “cohesie geld” geïnvesteerd door de EU-15 in de vier nieuwe landen, is er EUR 97 miljard terugverdieneffect (externaliteiten).

Toelichting

De betalende landen zien in eigen huis steeds positieve resultaten. Verklaarbaar het grootste deel van de financiering van het cohesiebeleid wordt besteed aan de ontwikkeling van bv. vervoersinfrastructuur, water en afvalbeheer, ontwikkeling van nieuwe producten, innovatie transfer in de nieuwe lidstaten. De voordelen van dergelijke investeringen voor de EU-15 vloeien niet alleen voort uit directe deelname aan bouwwerkzaamheden, maar ook uit levering van machines, technologie en kennis, de verbetering van ruimtelijke samenhang en toegang tot vervoer. Dankzij het cohesiebeleid zijn veel knelpunten in de trans-Europese vervoersnetwerken weggenomen. Hierdoor kunnen bedrijven, die afkomstig zijn uit de EU-15 en werkzaam zijn op de Oost-Europese markt, de kosten en tijd van transport van goederen verminderen, wat een positief effect voor de EU-burger heeft in de vorm van lagere prijzen van geïmporteerde goederen. Het comfort en de veiligheid van reizen door Europa vanwege verbeterde infrastructuur kan ook niet vergeten worden, want het is voordelig voor iedereen.

Het gehele rapport vindt u hier: https://www.ewaluacja.gov.pl/media/32979/EU-15_report_final_EN.pdf

We nodigen u tevens uit om deel te nemen aan de ronde tafel in het Europees Parlement te Brussel. We ontvangen graag uw reacties rond de uitkomsten van het rapport via lambert.vannistelrooij@europarl.europa.eu. We nodigen hiervoor zowel de opstellers als vertegenwoordigers van de Europese Commissie, de lidstaten en regio’s uit.

Meer over ...