Ambtenaar aangevallen - Hoofdinhoud

In Leeuwarden heeft de politie een man aangehouden die een ambtenaar had aangevallen. De man had al een gebiedsverbod wegens bedreigingen. En mocht het gemeentehuis niet betreden. De man deed dat een tijd later wel. En stak een ambtenaar met een mes. Dat lees ik op nu.nl. In de reacties onder het stuk vragen mensen zich af wat de ambtenaar gedaan kan hebben om zo’n reactie uit te lokken. Ik schrik daar van.

“Geweld is nooit goed te praten. Ook niet in dezen. Maar ambtenaren kunnen soms het bloed onder je nagels vandaan halen,” aldus ene Bonny_M. Waarmee ze geweld in technische zin dan wel veroordeelt, maar er eigenlijk begrip voor op brengt. Want ja, wie anderen het bloed onder de nagels haalt kan een reactie verwachten. Maar zo is het niet natuurlijk. Een mens is geen machine. Een mens heeft altijd een keuze.

De Britse arts, psychiater en publicist die schrijft onder het pseudoniem Theodore Dalrymple, kan er smakelijk over vertellen. De misvatting dat het gedrag van mensen is te verklaren als een wetmatigheid van actie en reactie, is volgens hem wijdverbreid. En dringt door in het taalgebruik. “Er knapte iets in mij. Ik kreeg een waas voor mijn ogen. En het pistool ging af.” Nou nee, zou Dalrymple zeggen. Je was boos en liet je boosheid de vrije loop. Je pakte een pistool en haalde de trekker over.

Het is geen automatisme dat middelvingers omhoog gaan wanneer iemand anders wat onhandig auto rijdt. Een mens gaat niet automatisch schreeuwen wanneer hij zijn zin niet krijgt. En het is geen wetmatigheid dat je een ambtenaar bedreigt of steekt, hoe boos je ook bent. Een enkele psychiatrische patiënt in een psychose daargelaten, heeft een mens altijd een keuze. En wie een toegangsverbod heeft en een paar weken later een mes pakt en alsnog het gemeentehuis in gaat heeft dat zeker.