Minister Kaag heeft al wel aandacht voor religie, maar het kan beter (opiniestuk ND) - Hoofdinhoud

Met interesse hebben we het ingezonden artikel van Joanne van der Schee gelezen over de rol van religie bij ontwikkelingssamenwerking. Namens Prisma, een organisatie die werkt voor een twintigtal christelijke organisaties die actief zijn in ontwikkelingssamenwerking en diaconaat, wijst ze terecht op de meest effectieve manier om verandering te realiseren: het moet gebeuren op het niveau van hoop, geloof, normen en waarden van mensen.

In de harten van mensen, daar vinden de echte veranderingen plaats. Religie en religieuze organisaties doen er daarom toe: bij het tegengaan van armoede, conflicten of in het versterken van de positie van vrouwen en meisjes.

De ChristenUnie zet zich daarom in voor een belangrijke rol van religie bij ontwikkelingssamenwerking. In dit kabinet, maar ook al in vorige kabinetsperiodes. Juist dankzij de ervaringen van de christelijke organisaties die lid zijn van Prisma heeft de ChristenUnie dit met succes onder de aandacht van verschillende ministers kunnen brengen.

effectief

Organisaties als Tear, Dorcas, Woord en Daad en ZOA hebben veel ervaring met hun werk in onder meer Afrika en het Midden-Oosten. Zij weten als geen ander hoe effectief het is om te werken via kerken en religieuze partnerorganisaties. Religieuze leiders spelen een cruciale rol bij bijvoorbeeld de bestrijding van hiv en aids.

In de nieuwe beleidsnota van minister Kaag wordt de rol van religie op een aantal plekken concreet benoemd. Bijvoorbeeld de rol die religieuze leiders kunnen spelen bij het voorkomen van geweld tegen vrouwen en meisjes.

In de nota is ook speciale aandacht voor het versterken van het maatschappelijk middenveld, waaronder vakbonden en ook religieuze instellingen. Ze zijn cruciaal voor het effectief bereiken van alle lagen van de bevolking. De rol van kerken en religieuze instellingen wordt daarin onderkend.

Juist via deze maatschappelijke en religieuze organisaties ter plekke kunnen Nederlandse hulporganisaties tot in de haarvaten van de samenleving komen. Zij bereiken als geen ander de allerarmsten, bijvoorbeeld op het platteland. De samenwerking tussen (Nederlandse) hulporganisaties en het maatschappelijke middenveld ter plekke is daarom onmisbaar in het uitvoeren van de duurzame ontwikkelingsdoelen. Heel terecht dat de nota van Kaag dit expliciet noemt. Dat Van der Schee de conclusie trekt dat er nergens over religie gerept wordt, is dus niet waar. Maar waar we elkaar vinden is dat de rol van religieuze instellingen wel op meer terreinen erkend mag worden.

maatschappelijk middenveld

Van der Schee wijst terecht op de jarenlange ervaring van kerken en religieuze organisaties met psychosociale hulp aan oorlogsslachtoffers. Dankzij de inzet van de ChristenUnie tijdens de vorige kabinetsperiode is de Dutch Relief Alliance (DRA) ontstaan, een alliantie van samenwerkende Nederlandse noodhulporganisaties. Door het werken via DRA kan ZOA het verschil maken voor vluchtelingen in en rondom Syrië en World Vision doet onmisbaar werk voor christelijke en andere (religieuze) minderheden in Noord-Irak. Juist door de voortzetting van DRA kan ook de komende jaren worden gewerkt aan psychosociale hulp via maatschappelijke en religieuze instellingen ter plekke, toegespitst op de specifieke cultuur of religie in een land of regio.

Afrikaanse jongeren

Een ander voorbeeld is PerspActive, een coöperatie van tien christelijke hulporganisaties die zich inzet voor een beter toekomstperspectief voor jongeren. Eind vorig jaar is een motie van ons (samen met CDA-collega Kuik) aangenomen, waarin we oproepen te investeren in perspectieven voor Afrikaanse jongeren door werkgelegenheid en ondernemerschap te bevorderen. Expliciet vragen we in deze motie om het fonds via maatschappelijke organisaties in te zetten. Ook hier geldt dat via het maatschappelijk middenveld beter kan worden aangesloten bij de cultuur en de religie in een land, waardoor de aanpak effectiever zal werken. Dit kabinet zorgt voor een kentering in ontwikkelingssamenwerking. In de beleidsnota van minister Kaag is de trend van bezuinigen gekeerd. Er wordt weer fors geïnvesteerd en we gaan teruggroeien naar 0,7 procent van het bruto nationaal product.

nog meer

Het is nu zaak om de eigen plek van religieuze instellingen op tal van terreinen te erkennen - in de armoedebestrijding, in de gezondheidszorg, bij de bescherming van kinderen en bij conflictpreventie.

Binnenkort gaat de Tweede Kamer in debat met minister Kaag over de nieuwe beleidsnota. De ChristenUnie zal - net als in het verleden en dankzij de waardevolle kennis van christelijke organisaties - bij de minister aandringen op het nog meer betrekken van religie, religieuze leiders en organisaties. <