Niet echt gebeurd - Hoofdinhoud
Gisteren schreef ik een blog over een mevrouw die met een vergiet op haar hoofd in haar paspoort wilde staan. Niet echt natuurlijk. Maar om aan te tonen dat iedere religie door de mens bedacht en dus belachelijk is. Los van wat je daarvan vindt, was mijn stelling dat de echte vraag moet zijn hoe tolerant we zijn tegen mensen met een (of ander) geloof. De echte vraag is niet of je met een vergiet op je hoofd op de foto mag. Maar of we toestaan dat er voor mensen voor wie het dragen van een tulband echt een halszaak is een uitzondering op de regel gemaakt kan worden.
Het werd een levendige discussie op Facebook. En dat is goed. Een aantal mensen probeerde me te overtuigen van iets dat ik al weet. Dat religieuze uitingen door mensen bedacht zijn. En dat bepaalde onderdelen uit de bijbel (mits letterlijk) genomen op zijn best onwaarschijnlijk zijn. Voor mijn stelling doet dat er niet toe. Het gaat me om de vraag hoe tolerant we zijn tegenover mensen die iets geloven wat een schijnbare meerderheid achterhaalde onzin vindt. En, die conclusie mag ik wel trekken, erg tolerant lijken we niet.
Religieuze uitingen zijn door mensen bedacht. En veel dat staat in heilige teksten en boeken is niet letterlijk zo gegaan. Dat is zo. Maar is het daarom per se niet waar? Laat staan waardeloos? Mensen van alle tijden zoeken op hun manier naar antwoorden op levensvragen en naar zingeving. En beschrijven de antwoorden in termen van symbolen, gebruiken, metaforen, verhalen, muziek, poëzie, beeldende kunst, architectuur enzovoort. We gooien Shakespeare niet weg omdat Hamlet of Macbeth ‘bedacht’ en niet echt gebeurd zijn. En we luisteren naar Bach. Ook al strookt de manier waarop hij het universum zag niet met onze eigen opvattingen.
Het is verkeerd om als ‘gelovige’ je wil op te leggen aan een ander. Er zijn verschrikkelijke voorbeelden van ongelukken die gebeuren als mensen dat gaan proberen. Wie de geschiedenis kent weet daar er even grote ongelukken gebeuren als mensen met (pak en beet) een communistisch wereldbeeld hetzelfde doen. Ieder mens zoekt op zijn of haar manier een zinvolle weg in het leven. En zonder een waardeoordeel uit te spreken, kan dat op veel manieren. Het valt niet mee. Maar het is belangrijk dat mensen elkaar een beetje ruimte bieden. God is liefde. Dat geloof ik. En de bijbel is een boek van, door en voor mensen die worstelen met God. Allemaal echt gebeurd? Vast niet. Vol waarheid en dus waardevol? Ja. Voor mij wel. En laten we het daar maar bij laten.