Constateren, analyseren, aanpakken

Met dank overgenomen van W.P.H.J. (René) Peters i, gepubliceerd op donderdag 4 oktober 2018.

College Assen wil langere wachttijden voor jeugdzorg om tekort terug te dringen. Zeeland komt straks 45 miljoen euro tekort voor jeugdhulp. Tekort van 20 miljoen dreigt voor Haagse jeugdzorg. In Brabant dreigen grote tekorten op de jeugdzorg. Zomaar een greep uit wat nieuwsberichten van de afgelopen weken. Er is wel wat aan de hand in gemeenteland. Maar gelukkig willen we allemaal het zelfde. En zijn er wat dat betreft geen tegenstellingen. Goede zorg voor onze jeugd. Bijdrage aan het debat over de financiën binnen het Sociaal Domein op 3 oktober 2018.

Voorzitter,

Het lijkt al een eeuwigheid geleden dat gemeenten de verantwoordelijkheid kregen voor de zorg voor onze jeugd. Een operatie die in bestuurlijk Nederland haar gelijke niet kent. Zeker niet omdat tegelijkertijd grote taken rondom WMO en participatiewet bij gemeenten kwamen. Dat geeft veel onduidelijkheden, onrust en emotie. Het gaat om veel geld en vooral, het gaat om mensen. Aan de politiek de taak om rustig te blijven. Goed te analyseren waar de problemen zitten. En in goed overleg en op basis van feiten tot passende oplossingen te komen. Daarbij hebben gemeenten een opdracht. Daarbij hebben regio’s een opdracht. En daarbij heeft het Rijk een opdracht.

Want voorzitter,

Hoe zit dat nu eigenlijk met dat accres? Gemeenten krijgen fors meer geld. Maar op basis van Rijksuitgaven en onderbesteding toch weer iets minder dan voorspeld. Maar als Rijksmiddelen een jaarlaag worden doorgeschoven, dan groeit het gemeentefonds in het volgende jaar toch gewoon weer mee? Graag een reactie van de minister. Deelt de minister mijn beeld dat begroten door schommelingen in de verschillende circulaires voor gemeenten altijd al moeilijk was. Maar dat gemeenten, nu het om echt heel veel geld gaat, misschien iets te scherp dreigen in te grijpen? Graag een reactie van de minister.

Voorzitter,

Er is iets aan de hand in Nederland. Maar weten we precies wat? De ene gemeente heeft fors geld tekort. De andere, met een vergelijkbare populatie geld over. Duidelijk is dat gemeenten de afgelopen jaren forse onderbestedingen hadden op het sociale domein. Ook toen was het algemene beeld dat gemeenten het vel over de oren was getrokken. In werkelijkheid bleef er dus geld over. Graag een reactie van de minister.

Voorzitter,

Gemeenten geven aan dat tekorten grotendeels ontstaan zijn door een groei van de hoeveelheid geboden hulp. Bijna een op de vijf kinderen schijnt hulp nodig te hebben om veilig en goed op te kunnen groeien. Een op de vijf! Dat kan toch niet waar zijn? We hebben de gelukkigste en gezondste jeugd op aarde. Hier moet iets anders aan de hand zijn. Graag een reactie van de minister.

Of, voorzitter,

moeten we meer zoeken in een toename van overhead, zoals sommige aanbieders beweren. In een steeds sterker groeiend leger van ambtenaren en controllers die niet alleen geld kosten maar ook voor veel extra werk zorgen. Een trend die alleen maar zal groeien wanneer regio’s uit elkaar vallen en gemeenten eigen inkoop bureautjes op gaan starten.

Voorzitter,

Kan de minister bij benadering aangeven met hoeveel FTe het aantal medewerkers dat zich bij gemeenten en zorgaanbieders bezig houdt met inkoop, facturatie, contractering en verantwoording sinds 2015 is gegroeid?

Voorzitter,

Als wethouder kon ik eventuele tekorten op jeugd altijd gemakkelijk opvangen met overschotten op de WMO. En kon ik geld besparen door integraal te werken. Als regio konden we Incidentele tekorten in gemeente A, in gezamenlijkheid opgevangen. Solidariteit als noodzaak. Tussen portefeuillehouders in het college. En tussen regio gemeenten onderling. Kan dat nu niet meer? Of zijn die mogelijkheden uitgeput.

Kort en goed voorzitter,

Er lijkt een probleem. Een groot en belangrijk probleem. Een probleem dat opgelost moet worden. Maar hoe groot het probleem is, waar het vandaan komt en hoe het opgelost moet worden, dat weten we niet precies. Het is zaak daar snel achter te komen. Politiek zou moeten reageren op basis van feiten en een goede analyse. Daar vraag ik dan ook concreet om.

Voorzitter,

Kan de minister dit toezeggen? En op welke termijn?

Meer over ...