Zeker zijn van betrouwbare publieke media - Hoofdinhoud

Juist in tijden van verruwing van het publieke debat, van toenemende polarisatie en doelgerichte desinformatie, moet iedereen zeker zijn van herkenbare onafhankelijke betrouwbare publieke media.

Vorige week pleitte ik bij het debat over de begroting van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking voor meer ruimte en bescherming voor mensenrechtenverdedigers, vakbondsactivisten én journalisten. Hun vrijheid staat wereldwijd onder druk. We zijn vaak geneigd te denken dat dat een ver van m’n bed show is. En ja, in Saoedi-Arabie, Egypte, Pakistan, China, Turkije, Rusland, en in een land als Malta zijn journalisten hun leven niet zeker. Maar dat speelt ook dichterbij. Ook hier staat het vrije woord steeds vaker onder druk.

Misdaadjournalist John van den Heuvel die vanwege bedreigingen uit het criminele milieu niet naar de studio van RTL Boulevard kan. Aanslagen op de Telegraaf en Panorama. Racistische en seksistische bedreigingen richting NRC columnist Clarice Gargard en voormalig Trouw columnist Seada Nourhussen, die dit weekend zelfs aankondigde te stoppen als columnist.

Financiële tekorten dreigen de kwaliteit te ondermijnen en maken de toch al onzekere positie van makers bij de omroepen nog onzekerder.

Tijdens het mediadebat pleitte ik voor een betere bescherming van journalisten, columnisten en opiniemakers. En voor een veerkrachtige publieke omroep. Want juist in tijden van verruwing van het publieke debat, van toenemende polarisatie en doelgerichte desinformatie, moet iedereen zeker zijn van herkenbare onafhankelijke betrouwbare publieke media. Een sterke publieke omroep is immers een onmisbare pijler in onze democratische rechtsstaat.

Helaas kampt die publieke omroep met grote gaten op de begroting. Deze financiële tekorten dreigen de kwaliteit te ondermijnen en maken de toch al onzekere positie van makers bij de omroepen nog onzekerder. Als dit kabinet deze gaten niet opvult, nemen we een groot en wat ons betreft onaanvaardbaar risico.

Want iedereen moet zeker zijn zichzelf te herkennen in het aanbod van de publieke omroep. Daarvoor is diversiteit nodig, zowel in programmering als in de samenstelling van redacties. Iedereen moet ook zeker zijn dat je weet wat er in je buurt gebeurt. Daarom pleiten wij voor een landelijk dekkend budget voor regionale en lokale journalistiek en zetten wij in op de vorming van streekomroepen, om ook in krimpregio’s te zorgen dat iedereen zeker is van nieuws uit de buurt.

Wij pleiten voor een landelijk dekkend budget voor regionale en lokale journalistiek en zetten wij in op de vorming van streekomroepen, om ook in krimpregio’s te zorgen dat iedereen zeker is van nieuws uit de buurt.

Niet alleen lokaal en regionaal maar ook landelijk staat onderzoeksjournalistiek steeds verder onder druk, en dat is gevaarlijk in een tijd van nepnieuws en groeiende macht van algoritmes. Wij pleiten daarom voor extra geld voor onderzoeksjournalistiek. En over die algoritmes gesproken: ook dat is een punt van zorg. Want algoritmes bepalen in toenemende mate wat en wanneer we kijken, in welke filter bubbel we ons bevinden. Dat betekent: nepnieuws actief bestrijden, en mediawijsheid actief bevorderen. Maar dat is niet het enige. Van Lubach tot Boer zoekt Vrouw: veel publiek gefinancierde programma’s gaan online via commerciële platforms de wereld over. Dat betekent dat deze platforms door advertenties geld verdienen aan publiek gefinancierde content. Dit moet anders. Te beginnen met belasting op omzet van digitale diensten voor techgiganten als Google en Facebook. En tot slot: hatespeech krijgt op digitale platforms veel te veel ruimte, en ondermijnt daarmee de rechtsstaat. Daarom vragen wij een kabinetsbreed plan om te zorgen dat onze journalisten hun werk in veiligheid en vrijheid kunnen doen.

Want zoals oud-Kamervoorzitter en partijgenoot Dick Dolman al zei: voor een democratie is een parlement van belang, maar de journalistiek is veel belangrijker.