Sterkere euro vraagt om strikte handhaving begrotingsregels - Hoofdinhoud

De Europese Commissie heeft een mededeling gepubliceerd voor een sterkere rol van de euro. Een sterke euro is belangrijk voor Nederland. Een sterke euro kan vooral gerealiseerd worden door een gedegen nationaal begrotings- en economisch beleid in de individuele EU-lidstaten en het handhaven van de Europese begrotingsregels. Dit is belangrijk voor de geloofwaardigheid van de euro, daarom is het teleurstellend dat juist hiervoor geen nieuwe voorstellen worden gedaan. Terwijl de Europese Commissie bij de beoordeling van de begrotingen van lidstaten regelmatig de teugels laat vieren - zoals recent nog weer bij Italië en Frankrijk. In een Schriftelijk Overleg heeft de VVD daarom gepleit voor een striktere handhaving en onafhankelijkere beoordeling van de begrotingen van de EU-lidstaten.

Inbreng schriftelijk overleg van het lid Aukje de Vries (VVD) ten aanzien van het Fiche: mededeling over een sterkere rol van de euro en aanbeveling over de internationale rol van de euro op het gebied van energie (activiteitennummer 2019A00266)

De leden van de VVD-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het fiche voor de mededeling over een sterkere rol van de euro en aanbeveling over de internationale rol van de euro op het gebied van energie. De leden van de VVD-fractie hebben daarover nog een aantal vragen en/of opmerkingen.

De leden van de VVD-fractie vinden het terecht dat het kabinet kritisch is en een aantal kanttekeningen plaatst bij de mededeling en aanbeveling. Ook omdat een sterke euro vooral vraagt om gedegen begrotings- en economisch beleid in de individuele EU-lidstaten en het handhaven van de Europese begrotingsregels. Voorgenoemde leden zijn van mening dat (private) partijen uiteindelijk zelf een keuze moeten maken voor de meest aantrekkelijke valuta. De voorstellen moeten niet een doel op zich zijn, moeten wel effectief zijn en/of moeten niet leiden tot een toename van de kosten voor burgers en bedrijven.

Mededeling over een sterkere rol van de euro:

De leden van de VVD-fractie zijn van mening dat een sterke euro van belang is. De euro is sinds haar invoering qua belang uitgegroeid tot de tweede munt ter wereld. De basisvraag is dan ook: welk probleem moet nu worden opgelost? En levert de inzet van de Europese Commissie daadwerkelijk een bijdrage aan het stimuleren van de rol van de euro?

De leden van de VVD-fractie zijn van mening dat een sterke euro vooral gerealiseerd kan worden door een gedegen nationaal begrotings- en economisch beleid in de individuele EU-lidstaten en het handhaven van de Europese begrotingsregels. Dit is belangrijk voor de geloofwaardigheid van de euro, daarom is het teleurstellend dat juist hiervoor geen nieuwe voorstellen worden gedaan. Terwijl de Europese Commissie bij de beoordeling van de begrotingen van lidstaten regelmatig de teugels laat vieren - zoals recent nog weer bij Italië en Frankrijk - en dus zelf geen respect heeft voor de Europese begrotingsregels. Is het kabinet bereid om in het kader van deze mededeling te pleiten voor sterkere handhaving van de Europese begrotingsregels en de Europese Commissie te vragen ook voorstellen te doen voor het mogelijk maken van een striktere handhaving en onafhankelijke beoordeling van de begrotingen van de EU-lidstaten? Hoe geeft het kabinet concreet invulling aan de afspraak in het regeerakkoord dat de EU-begrotingsregels moeten worden vereenvoudigd en onafhankelijker moeten worden gehandhaafd?

De leden van de VVD-fractie lezen dat volgens de Europese Commissie een sterke, soevereine en stabiele euro kan worden ingezet voor het versterken van de internationale rechtsorde en het uitdragen van het belang dat Europa hecht aan multilateralisme en Europese waarden. Hoe dan? Hoe draagt een sterke euro daaraan bij? Het zijn namelijk behoorlijk grote woorden.

Als het gaat om de afronding van de bankenunie, bijvoorbeeld met een Europees depositogarantiestelsel, zijn de leden van de VVD-fractie van mening dat dit alleen besproken kan worden indien er eerst risicoreductie plaatsvindt door weging van staatsobligaties en geloofwaardige en effectieve stresstesten/asset quality reviews (AQR’s).

In het kader van het voltooien van de monetaire unie, inclusief de bankenunie en de kapitaalmarktunie, worden wederom voorstellen gedaan voor de oprichting van een stabilisatiefunctie voor investeringen in relatie tot het nieuwe meerjarig financieel kader. De leden van de VVD-fractie nemen aan dat deze stabilisatiefunctie van tafel is na de Europese top van december 2018. Kan het kabinet dat bevestigen? Waarom wordt hier bij de Nederlandse positie ten aanzien van het voorstel niets over gezegd? De leden van de VVD-fractie zijn tegen een stabilisatiefunctie, zoals ook in het regeerakkoord is afgesproken. Wat wordt verder bedoeld met “de oprichting van een hervormingsondersteuningsprogramma”?

De leden van de VVD-fractie lezen dat er een aantal acties is ter verdieping van de financiële sector van de eurozone. Wat kunnen de gevolgen voor de kosten van burgers en bedrijven zijn van de voorgestelde acties?

Welke baten en risico’s zijn er bij het gedane voorstel voor de uitbreiding van de clearingverplichting? Wat is nut en noodzaak?

De leden van de VVD-fractie kunnen zich vinden in de kritische opmerkingen en kanttekeningen van het kabinet bij de verschillende voorstellen. Maar wat betekenen die concreet in het kader van de standpuntbepaling en inzet van het kabinet in de discussie met de Europese Commissie? Hoe ziet het krachtenveld er op de verschillende punten uit?

De leden van de VVD-fractie vragen voorts wat het nut is van extra consultaties als in het recente verleden al onderzoek is gedaan naar de belemmeringen voor het gebruik van de euro in enkele specifieke sectoren waaronder energie, luchtvaart en financiële diensten.

Aanbeveling over de internationale rol van de euro op het gebied van energie:

De leden van de VVD-fractie vinden dat nog niet duidelijk is wat het probleem precies is dat de dollar de dominante munt in energiemarkten is. Kan het kabinet dat uitleggen?

Wat kunnen de gevolgen voor de kosten van de burgers en bedrijven zijn van de in het kader van deze aanbeveling gedane voorstellen? De leden van de VVD-fractie zijn van mening dat de acties niet mogen leiden tot kostenstijgingen, bijvoorbeeld omdat tegenpartijen risico’s van het omzetten van euro’s in dollars zullen willen afdekken. Wat bedoelt het kabinet met dat het “niet tot evenredige kostenstijgingen” mag leiden? Waar ligt de grens voor het kabinet.