Het heilige vuur

Met dank overgenomen van W.P.H.J. (René) Peters i, gepubliceerd op maandag 10 juni 2019.

Volgens een onderzoek van de Amerikaanse Universiteit Harvard heeft tweederde van de managers geen binding met het werk en de collega’s. Dat levert problemen op. Want volgens het zelfde onderzoek moet een manager veel meer doen dan alleen aanwijzingen geven en opdrachten geven. Dat meldt BNR. “No shit, Sherlock.” Daar is geen onderzoek voor nodig. Dat kan iedereen op zijn klompen aanvoelen.

Wie heeft eigenlijk bedacht dat een manager geen binding met zijn werk hoeft te hebben? En wie gelooft zoiets? Alsof het leiden van een school het zelfde is als het leiden van een koekfabriek. Ik heb zelfs wel eens een koekje op. Je zou dus kunnen stellen dat ik om die reden zelfs nog enige binding met het onderwerp heb. Ik heb de nodige ervaring met het leiden van scholen. Maakt dat me geschikt als directeur van een koekfabriek? Ik waag het te betwijfelen.

Maar het kan volgens het Amerikaanse onderzoek nog gekker. Een manager hoeft blijkbaar geen enkele binding te hebben met zijn collega’s. Volgens sommigen strekt dat juist tot aanbeveling. Want het zou het nemen van lastige besluiten een stukje gemakkelijker maken. Dat is ook al zo’n wonderlijke redenering. Alsof een manager machines bedient. Alsof iets moois ontstaat enkel door te zeggen hoe het moet. Overigens werken zelfs machines beter wanneer je ze met liefde behandelt.

Met Pinksteren vieren Christenen dat de Heilige Geest over de leerlingen van Jezus werd uitgestort. Op oude tekeningen en schilderijen wordt dat zichtbaar gemaakt in de vorm van hemels vuur dat neerdaalt op de apostelen. Paus Franciscus stelt dat het zonder dat Heilig Vuur, ook in overdrachtelijke zin, niet gaat. Toen niet en nu niet. Niet in de kerk en niet daar buiten. En hij heeft gelijk. Een kerk die niet gestoeld is op liefde, op die geest en die geestdrift, is een dode kerk. En een school waar men niet meer van kinderen houdt, kan de deuren beter sluiten.

De apostel Paulus schreef het al in een van zijn brieven aan de Korinthiërs. “Al sprak ik de talen van alle mensen, al had ik alle kennis van de wereld en het geloof waarmee ik bergen zou kunnen verzetten; als ik de liefde niet had, dan hielp mij dat niets.” Volgens Paus Franciscus richten mensen zich te vaak op hun eigen projecten, in dienst van een steeds groter ego. En laten ze geen plaats voor liefde. In het geval van veel managers heeft hij volgens de Amerikaanse onderzoekers gelijk.

Hoe mooi zou het zijn wanneer leidinggevenden binnen bedrijven en instellingen juist wel alle binding met hun werk en hun mensen hadden. Dat ze, in plaats van te zeggen hoe het moet of te zwaaien met spreadsheets, mensen als het ware zouden aansteken met hun enthousiasme en hun vuur. Dat niet het eigen ego, niet de centen, maar mens en inhoud centraal zouden staan. Volgens de wetenschappers van Harvard moet een manager meer doen dan aanwijzingen geven. Mensen aansteken met liefde bijvoorbeeld. Dat zou wat zijn.