Resultaatgericht financieren? Doe maar niet! - Hoofdinhoud

Wellicht onder druk van mogelijke juridische stappen vanuit specialistische jeugdhulp hebben verschillende gemeenten in de regio Haaglanden besloten om zogenaamde resultaatgerichte bekostiging nog niet in te voeren. Dat schrijft Binnenlands Bestuur. Uitstel lijkt me verstandig. Het zou misschien nog verstandiger zijn er helemaal van af te zien. Een paar overwegingen.

Natuurlijk, ik begrijp het wel. Hoe frustrerend is het dat hulp bij echte problemen vaak niet helpt? Er zijn gezinnen (best veel eigenlijk) waar jaarlijks tonnen aan gemeenschapsgeld in wordt geïnvesteerd, in de hoop dat hun problemen duurzaam worden opgelost. Dat lukt niet echt. Sterker nog, veel zware problemen lijken wel erfelijk. Ik snap gemeenten dus wel. Ze betalen voor hulp die niet lijkt te helpen. Logisch dus dat iemand op het idee komt om de betaling van hulpverleners afhankelijk te maken van duurzame resultaten. No cure, no pay; dat is zo logisch als wat.

De redenering is wel logisch. De aannames kloppen niet. Een mens is geen machine die je even kunt repareren. Of hulp bij een relatief simpel en enkelvoudig probleem duurzaam helpt, is vaak al niet helemaal te voorspellen. Laat staan bij complexe problemen, op meerdere vlakken en tussen meerdere actoren in een gezin. Bovendien veranderen situaties, soms ten goede, maar ook soms ten slechte. Natuurlijk mag van professionals gevraagd worden te werken met wetenschappelijk verantwoorde methoden. Daar is nog veel winst te behalen. Maar eisen dat complexe problemen van mensen in wisselende en vaak moeilijke omstandigheden door een interventie duurzaam worden opgelost is werkelijk naïef.

Als ondernemer in de zorg zou ik het wel weten. Wanneer ik alleen betaald zou krijgen wanneer ik ‘resultaten’ behaal, help ik alleen nog mensen zonder ingewikkelde problemen. De meeste regio’s werken bovendien met ‘lumpsumfinanciering’. Dat is voor mij als ondernemer in zo’n geval helemaal gouden handel. Die financiering is gebaseerd op een gemiddeld probleem voor een gemiddelde prijs. Maar omdat ik alleen maar lichte problemen oplos, hoef ik minder dure krachten in dienst te nemen. En hen ook niet zoveel uur in te zetten. Het alleen oplossen van lichte problemen in combinatie met lumpsum maakt me snel schathemeltje rijk. Resultaatgericht financieren? Doe maar niet. En partijen die slecht werk leveren geef je gewoon geen contract.