Dag van de leraar

Met dank overgenomen van W.P.H.J. (René) Peters i, gepubliceerd op zaterdag 5 oktober 2019.

Het is vijf oktober, de dag van de leraar. Tijdens de dag van de leraar staan we stil bij wat eigenlijk heel vanzelfsprekend is. De liefde en passie van zoveel leerkrachten, waarmee ze het beste uit onze kinderen proberen te halen. Natuurlijk is die liefde en die passie eigenlijk vanzelfsprekend. Toch is het goed om er bij stil te staan. Want wie het nieuws een beetje volgt zou kunnen denken dat het in het onderwijs slechts gaat om geld. En dat liefde, aandacht en passie een beetje op de achtergrond zijn geraakt.

De Romeinse keizer Marcus Aurelius was naast veldheer en staatsman ook filosoof. Op zijn oude dag keek hij terug op zijn leven en overdacht wat hij geleerd had en van wie. Ik ben op dat gebied geen expert. Maar het schijnt dat tijdens veel opleidingen en cursussen in het kader van leiderschapsontwikkeling, cursisten een vergelijkbare vraag wordt voorgelegd. “Kijk terug in je leven en beschrijf eens welke mens je nu echt geraakt heeft. Van wie je echt iets hebt geleerd.” De kans dat die iemand genoemd wordt om wat hij of zij kan is niet heel groot. Het gaat er veel meer om wie iemand is.

Ooit vroeg een ambitieus iemand mij of ik een opleiding of cursus aan kon raden die kon helpen een goed leidinggevende te worden. Een opleiding kende ik niet. Maar ik had wel een goede raad. Loop eens een dagje mee met de kleuterjuf van onze Mies. (Die bijna veertig jaar geleden overigens mijn welpenleidster was.) Dan weet je alles wat je op dat gebied zou moeten weten. Zij ziet een kind als een uniek persoon met unieke talenten en hebbelijkheden, zonder de groep uit het oog te verliezen. Zij observeert, luistert, voelt wat een kind nodig heeft om zichzelf te kunnen zijn. Ze daagt uit maar overvraagt niet. Zij biedt uitdaging en veiligheid. Ze is kalm, vrolijk en vriendelijk en is op zo’n prettige manier duidelijk, dat geen kind de behoefte voelt om op een vervelende manier grenzen op te zoeken.

Ik ben nu een jaar of tien uit het onderwijs. Ik hou van mijn werk. Maar ik mis het onderwijs nog iedere dag. Want leraar zijn is het mooiste wat er is. Het maakt niet uit welk vak je geeft, aan welke leeftijdsgroep of op welk niveau. Er is niets mooiers dan een eindje met mensen op te lopen op hun levensweg, in de hoop af en toe iets kunnen betekenen waardoor iemand weer een stapje verder kan. De dag van de leraar is belangrijk. Een dag waarop we stilstaan bij wie een leraar is of hoort te zijn. Geen veredelde handleiding, geen cijferfetisjist, geen administrateur of toetsmaniak. Maar een echt mens om van te leren. Net als de kleuterjuf van Mies.