Het Junckerplan heeft een grote impact gehad op banen en groei in de EU. - Hoofdinhoud
Het Investeringsplan voor Europa, het Junckerplan, heeft een sleutelrol gespeeld bij het stimuleren van banen en groei in de EU. De investeringen van de Europese Investeringsbank i (EIB)-groep, ondersteund door het Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI) van het Junckerplan, hebben geleid tot een stijging van het bruto binnenlands product (bbp) van de EU met 0,9 % en tot een toename van het aantal banen met 1,1 miljoen ten opzichte van het referentiescenario. Tegen eind 2022 zal door het Junckerplan het bbp van de EU met 1,8% gestegen zijn en zullen 1,7 miljoen banen zijn gecreëerd. Dit zijn de jongste berekeningen van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek (GCO) en de afdeling Economie van de EIB-groep, gebaseerd op financieringsovereenkomsten die tot eind juni 2019 zijn goedgekeurd.
Jean-Claude Juncker i, voorzitter van de Europese Commissie, verklaarde: "We hebben bereikt wat we beoogden: Europa weer solide doen groeien en de banencreatie stimuleren. Tegen eind 2022 zullen er door het Junckerplan 1,7 miljoen banen op de EU-arbeidsmarkt zijn bijgekomen en zal het bbp van de EU met 1,8% zijn gestegen. Ik heb altijd benadrukt dat het plan geen wondermiddel was. Maar nu meer dan één miljoen kleine bedrijven financiering krijgen die ze voorheen niet konden krijgen, kunnen we trots zijn."
Commissievicevoorzitter Jyrki Katainen i, verantwoordelijk voor Banen, Groei, Investeringen en Concurrentievermogen, verklaarde: “We hebben een lange weg afgelegd sinds de eerste projecten in 2015! Vandaag is de Europese economie weer op koers, en het Investeringsplan zal een blijvende impact hebben. De tot nu toe gefinancierde projecten komen ten goede aan meer dan één miljoen kleine bedrijven en helpen ons bij de overgang naar een koolstofarme, circulaire en duurzame economie. Ik ben trots dat we onze hoogste prioriteit hebben waargemaakt, namelijk het mobiliseren van private geldmiddelen voor het publieke goed."
Werner Hoyer, president van de Europese Investeringsbank, verklaarde: "Toen we dit initiatief vijf jaar geleden voor het eerst bespraken, waren veel mensen sceptisch. Het is moeilijk te geloven dat een financieel instrument miljoenen banen kan creëren of één miljoen bedrijven kan ondersteunen. Toch blijkt uit recente berekeningen dat we er goed aan hebben gedaan onze ideeën door te zetten. Het Junckerplan heeft een aanzienlijke impact gehad op de economie en het leven in Europa: het heeft milieu- en klimaatvriendelijke projecten, innovatie en een eerlijkere samenleving ondersteund, en zal dat blijven doen, ook wanneer Jean-Claude en ik al lang met pensioen zijn".
Effect op lange termijn
Naast de directe impact die het Junckerplan op banen en bbp-groei heeft, zal het ook een macro-economische impact op lange termijn hebben op de EU. Zelfs in 2037 zullen de activiteiten van het Junckerplan nog goed zijn voor 1 miljoen banen en een stijging van het bbp van de EU met 1,2%. Verbeterde connectiviteit en verhoogde productiviteit als gevolg van projecten die door het Junckerplan worden ondersteund, dragen op langere termijn bij aan de bevordering van het Europese concurrentievermogen en de Europese groei.
Stimuleren van investeringen en ondersteunen van kleine en middelgrote ondernemingen
Per oktober 2019 zal het Junckerplan in de EU 439,4 miljard EUR aan extra investeringen hebben gemobiliseerd. Voor meer dan één miljoen startende en kleine bedrijven zal nu naar verwachting de toegang tot financiering verbeteren.
Ongeveer 70% van de verwachte gemobiliseerde investeringen komt van private middelen, wat betekent dat het Junckerplan ook zijn doelstelling om private investeringen te mobiliseren heeft bereikt.
Wie heeft financiering ontvangen?
Dankzij het Junckerplan hebben de EIB en haar dochteronderneming voor de financiering van kleine ondernemingen, het Europees Investeringsfonds (EIF), ingestemd met financiering voor bijna 1200 activiteiten en liggen zij op koers om risicofinanciering te verstrekken aan meer dan één miljoen startende ondernemingen en kleine en middelgrote ondernemingen in een groot aantal verschillende sectoren en in alle 28 EU-landen.
Per oktober 2019 zijn Griekenland, Estland, Portugal, Bulgarije en Polen de koplopers op de ranglijst van door EFSI getriggerde investeringen in verhouding tot het bbp. Voorbeelden van Junckerplanprojecten zijn een pan-Europese hogesnelheidsoplaadinfrastructuur voor elektrische voertuigen, een afvalverwerkingsbedrijf in Roemenië en de re-integratie van voormalig militair personeel in het arbeidsproces in Nederland. Factsheets per land en per sector geven een gedetailleerder overzicht en meer voorbeelden van projecten.
Hoe is het Junckerplan ten goede gekomen aan burgers en bedrijven?
Naast de financiering van innovatieve projecten en nieuwe technologieën heeft het Junckerplan ook andere EU-doelstellingen ondersteund, zoals klimaat-, sociaal en vervoersbeleid. Dankzij het Junckerplan:
-
-hebben meer dan 10 miljoen huishoudens toegang tot hernieuwbare energie
-
-beschikken 20 miljoen Europeanen over betere gezondheidszorg
-
-hebben 182 miljoen passagiers per jaar betere spoorweg- en stedelijke infrastructuur
Voor een volledig overzicht van de voordelen, zie het jaarverslag 2018 van de Europese Investeringsbank over haar activiteiten binnen de EU.
Impact op de klimaatactie
Het Europees Fonds voor Strategische Investeringen van het Junckerplan ondersteunt baanbrekende ideeën om de planeet te beschermen. De door de EIB-groep in het kader van het Junckerplan gefinancierde projecten zullen 90,7 miljard EUR aan investeringen voor klimaatactie opleveren. Deze hebben onder meer betrekking op energieneutrale gebouwen, windmolenparken, zonne-energieprojecten, waterbesparende douches, milieuvriendelijke bussen en LED-verlichting.
Adviesdiensten op maat en online ontmoetingsplaats
Een ander belangrijk doel van het Junckerplan is te helpen projecten van de grond te krijgen. De Europese investeringsadvieshub biedt technische bijstand en advies voor startende projecten. Sinds de opstart in 2015 heeft de hub meer dan 1400 verzoeken van projectontwikkelaars in alle EU-landen behandeld; voor meer dan 400 projecten wordt adviesondersteuning op maat verstrekt. Meer dan 50 daarvan zijn reeds in de EIB-kredietpijplijn opgenomen. Eén project betrof de modernisering van het straatverlichtingssysteem van Vilnius om dit energiezuiniger te maken. Het project, waarvoor ook een door EFSI ondersteunde lening van 21,6 miljoen EUR is toegekend, zal bijdragen tot een vermindering van het elektriciteitsverbruik en de elektriciteitskosten met naar schatting 51%, wat een besparing van ongeveer 1 miljoen EUR per jaar zal opleveren. De energiebesparing komt overeen met het gemiddelde energieverbruik van bijna 3.100 huishoudens.
Daarnaast zijn 890 projecten (stand van september 2019) gepubliceerd op het Europees investeringsprojectenportaal - een online ontmoetingsplaats voor projectontwikkelaars en investeerders. De projecten bestrijken alle belangrijke sectoren van de EU-economie en in totaal is voor 65 miljard EUR investeringen voorgesteld. Sinds publicatie op het portaal is voor meer dan 60 projecten financiering toegekend. Het portaal biedt ook extra diensten aan, zoals de organisatie van contactevenementen.
Achtergrond
Het Investeringsplan voor Europa, het Junckerplan, is in november 2014 van start gegaan om de neerwaartse trend van een laag investeringsniveau om te buigen en Europa op het pad naar economisch herstel te zetten. De drie doelstellingen waren het opheffen van belemmeringen voor investeringen, het verlenen van zichtbaarheid en technische bijstand aan investeringsprojecten en een slimmer gebruik van financiële middelen. Het Europees Fonds voor strategische investeringen is een EU-begrotingsgarantie waarmee de EIB-Groep meer en vaak risicovollere projecten kan financieren.
Vaak gaat de financiering naar zeer innovatieve projecten, of naar startende ondernemingen zonder kredietverleden; ook worden kleinere infrastructuurbehoeften per sector en per regio samengevoegd. Dankzij het Junckerplan kan de EIB-Groep een groter aantal activiteiten met een hoger risicoprofiel financieren dan zonder de EU-begrotingsgarantie mogelijk zou zijn geweest, en kunnen ook nieuwe klanten worden bereikt: drie van de vier ontvangers van Junckerplansteun zijn nieuwe cliënten van de EIB.
Op 18 april 2019 heeft het Europees Parlement het licht op groen gezet voor de opvolger van het Junckerplan voor het volgende meerjarig financieel kader: het InvestEU-programma.
De macro-economische effectbeoordeling is een gezamenlijk werk van de afdeling Economie van de EIB en het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek (GCO) van de Commissie. Zij is gebaseerd op een beproefde, gepubliceerde en aan peerreview onderworpen methodologie die door het GCO is ontwikkeld. Informatie over de modellering is beschikbaar in het effectrapport van juni 2018.
Verdere informatie
De impact van het Junckerplan op banen en groei: factsheet
EIB/JRC 2019: Assessing the macroeconomic impact of the EIB Group
Factsheets voor het Junckerplan per land en sector
Volledige lijst van EFSI-projecten van de EIB
Volg de EIB op Twitter: @EIB
Volg InvestEU op Twitter: #InvestEU
IP/19/6119
Contactpersoon voor de pers:
Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail |
Meer over ...