Vertrouwen in de professional

Met dank overgenomen van W.P.H.J. (René) Peters i, gepubliceerd op maandag 28 oktober 2019.

Tijdens een discussie naar aanleiding van mijn vorige blog, kwam het vertrouwen in de professional ter sprake. Of bepaalde zorg, bewezen effectief of niet, vergoed zou moeten worden zou grotendeels aan de professional op de werkvloer moeten worden overgelaten. Want hij of zij weet het beste wat goed is voor de patiënt. Ik volg die redenering. En ben het er grotendeels mee eens. Maar er zitten wel de nodige kanttekeningen aan. Ik zal uitleggen wat ik bedoel.

Natuurlijk, niemand zal ontkennen dat de man of vrouw op de werkvloer ruimte moet krijgen om zijn of haar werk goed uit te voeren. Geïnstitutionaliseerd wantrouwen in de vorm van bureaucratie, targets, plafonds etc, horen daar in principe niet bij. Toch gaat het mij te ver om volmondig ja te zeggen tegen alles wat een professional zegt. Want aan alles zitten grenzen. Ook aan de zorg.

We vergeten het vaak voor het gemak. Maar zorginstellingen zijn hier en daar commerciële bedrijven geworden. In die bedrijven werken ook professionals. Maar sommige van deze professionals krijgen targets mee. Het is heel eenvoudig. Hoe meer zorg, hoe meer geld. Nu is meer zorg in de meeste gevallen niet schadelijk en best prettig. Toch is het maar de vraag of we onze beperkte middelen op deze manier moeten besteden.

De vraag naar zorg is letterlijk oneindig. En de middelen zijn dat niet. Als ik aan een hulpverlener vraag of iemand hulp nodig heeft, dan is het antwoord meestal ja. Daarvoor hoeven de problemen echt niet groot te zijn. Dat werkt ook zo bij niet commerciële partijen. Want hulpverleners verlenen graag hulp. Zeker wanneer er geen budgetverantwoordelijkheid is afgesproken. Daar zijn hele interessante onderzoeken naar gedaan. Is dat wat we willen?

Ook de vraag of sommige vormen van zorg wel effectief zijn mag wat mij betreft gesteld worden. Nee ik ben geen scherpslijper. De term ‘bewezen effectief’ dekt de lading meestal niet. Toch gaat het mij te ver om iedere vorm van ‘hulp’ te vergoeden omdat er mensen zijn die geloven dat het werkt. Dat doen we nu soms wel. Check de lijst van gecontracteerde partijen van een gemiddelde gemeente en je komt de vreemdste dingen tegen. Aan deze professionals vragen of de zorg vergoed moet worden lijkt me niet de juiste weg.

Als we de vraag anders zouden stellen. En een flink maar uiteindelijk eindig budget af zouden spreken. Als we elkaar de vraag zouden stellen welk kind de zorg het hardste nodig heeft en dus het eerst geholpen moet worden. En mensen met verstand van zaken zouden laten bepalen of er bijvoorbeeld sprake is van een trauma of van faalangst. (De uiterlijke kenmerken kunnen op elkaar lijken, de juiste behandeling niet.) En als we binnen dat grote maar eindige budget samen prioriteiten zouden stellen en minimale verantwoording zouden vragen. Hoe zou de wereld er dan uitzien? Is dat niet het vertrouwen in de professional dat we moeten hebben?