Q&A: impact coronacrisis op economie - Hoofdinhoud
De impact van de coronacrisis is enorm. Allereerst op de gezondheid van heel veel mensen in ons land, maar ook veel bedrijven en ondernemers worden geraakt. Wat betekent dit voor werknemers, ondernemers en zzp’ers? Vorige week beantwoordde ik hierover een aantal belangrijke vragen tijdens een live uitzending op Facebook. Wellicht zit er ook een vraag van jou tussen.
Zit jouw vraag er niet tussen of zit jij in een lastige situatie? Mail me dan gerust op e.bruins@tweedekamer.nl. Ik kan dan met de signalen die ik krijg naar ministeries gaan en zeggen: ‘deze signalen krijgen we en daar moeten we iets aan doen.’ Ik kan niet altijd antwoorden op de mail of de situatie oplossen, maar ik neem de informatie altijd mee.
Over de huidige noodregelingen
Welke regelingen zijn er nu?
Er zijn verschillende regelingen. Er zijn bijvoorbeeld regelingen waarbij het Rijk geld geeft aan bedrijven en zelfstandigen. Er is er bijvoorbeeld ook één waarbij de overheid garant staat voor leningen. In totaal is het een pakket van 65 miljard euro voor de regelingen die tot 1 juni gelden.
Check hier de regelingen: https://www.kvk.nl/corona/het-coronavirus-check-hier-je-regelingen/
Waar kan je het best terecht met vragen over de regelingen?
Ik raad de website van de Kamer van Koophandel (www.kvk.nl) aan. Als je zoekt op de afkortingen van de regelingen kom je vaak daar terecht. Ik raad ook aan om sowieso te bellen naar de uitvoerders (UWV, gemeenten, belastingdienst). Als je jouw situatie uitlegt, blijk je misschien toch onder een regeling te vallen. Er wordt in deze lastige tijd graag coulance verleend.
Waarom val ik buiten de TOGS-regeling?
De TOGS-regeling was bedoeld als eerste noodmaatregel voor als je niet de huur van je bedrijfspand kon betalen, omdat het inkomen wegviel. Veel mensen vielen er buiten en de regeling is nu verbreed. Door de verandering en verbreding duurde het helaas lang voordat de regeling was opgestart. En nog steeds zijn er sectoren die er buiten vallen. Dit is niet goed uit te leggen. Ik verwacht daarom dat er na 1 juni een andere, meer generieke regeling gaat komen.
Waarom moet ik voor de TOZO-regeling zo lang wachten bij gemeenten?
Het duurde een paar weken voordat de regeling er was, waarna gemeenten hem konden opstarten. Het kan dus zijn dat je de aanvraag al hebt ingevuld, maar nog geen geld hebt.
Is er ook aandacht voor wijkcentra en buurthuizen? Die kunnen failliet gaan.
Als wijkcentra en buurthuizen werkgever zijn en personeelskosten hebben, kunnen ze van de NOW-regeling gebruik maken. Sommige sportclubs en kerken doen dat ook. Er is geen regeling voor als ze enkel kosten als huur en vaste lasten hebben. Ik wil dat bij een opvolger van de huidige regelingen (vanaf 1 juni) het kabinet onderzoekt of ook andere bedrijfskosten tot op zekere hoogte vergoed kunnen worden. Overigens is er voor sommige sectoren met specifieke kenmerken een aparte regeling. Ook voor de cultuursector is er een aparte regeling. Er kan worden gekeken of sommige wijkcentra of buurthuizen, afhankelijk van hun aanbod, daar ook onder kunnen vallen.
Ik werk bij een detacheringsbureau dat niet gebruik maakt van de NOW-regeling. Ik krijg geen loon. Is die regeling verplicht?
Je bent als werknemer best goed beschermd, maar bij detacheringsbureaus kan het lastig zijn, omdat het soms onduidelijk is of er sprake is van omzetverlies. Ga zonodig naar de rechtswinkel, de vakbond of gebruik je rechtsbijstandsverzekering om advies te vragen. Professionele hulp is belangrijk.
Waarom krijgt een alleenstaande ZZP’er bij de TOZO-regeling minder dan een ZZP’er met een partner?
Dat zit genuanceerder. Enkel als beide personen van een echtpaar ZZP’er zijn en hun inkomen wegvalt, krijgen ze 1500 euro als hun inkomen onder het bestaansminimum zakt. Als één van de personen zzp-er is, is dat 1000 euro. Deze regeling werkt altijd een beetje onrechtvaardig uit, de ene of de andere kant op. Mooi is het niet, maar dit moest snel worden ingeregeld.
Wat vindt de ChristenUnie van ….?
Luisteren we niet te veel naar medisch specialisten? Er dreigt een economisch slagveld.
Tot nu toe waren vooral medisch specialisten heel hard nodig. Dit is nu het moment om ook breder te kijken. Als ChristenUnie stellen wij voor om een impact management team in te stellen. Die moet ook kijken naar de economische, sociale en ethische gevolgen van de samenleving. Daar zijn ook andere specialisten voor nodig, zoals economen.
Ik ben noodgedwongen zzp’er geworden en nu heb ik het zwaar. Wat vindt de ChristenUnie hiervan?
Ik krijg veel mailtjes van zzp’ers die nooit vrijwillig zzp’er zijn geworden en geen financiële buffer hebben. Die hebben het zwaar. Het geeft meteen aan dat de flexibele arbeidsmarkt is doorgeslagen. De arbeidsmarkt zou stabieler moeten worden. De ChristenUnie wil stabiele arbeidscontracten, met een relatie tussen werkgever en werknemer.
Lees hier uitgebreider over onze standpunten: https://www.christenunie.nl/standpunt/zzp-ers
Vindt de ChristenUnie dat grote bedrijven staatssteun verdienen?
Op dit moment kunnen alle bedrijven - groot en klein - nog van dezelfde regeling gebruik maken. Wij vinden dat als er daarbovenop staatssteun aan bedrijven wordt geven, zoals KLM, we daar voorwaarden aan moeten verbinden. Dan kun je bijvoorbeeld denken aan: geen uitkering van dividend en geen bonussen. Ook zou je kunnen kijken naar sociaal en duurzaam beleid en topsalarissen. De overheid moet voorwaarden kunnen stellen.
Ik kan in mijn bedrijf de 1,5 meter wel waarborgen, maar mijn bedrijf mag nog niet open! Wanneer komt daar duidelijkheid over?
Bij het debat van 22 april gaf premier Rutte aan dat hij hoopt dat er komende weken wellicht toch een aantal bedrijfssectoren open kunnen. Patiëntaantallen op de IC moeten natuurlijk wel laag blijven. Het zou snel kunnen gaan, maar we moeten er tegelijk voorzichtig mee omgaan. Dan denk ik bijvoorbeeld aan kappers. Die zouden binnen paar weken moeten kunnen horen of ze wel of niet kunnen openen. Heb je wat de 1,5 meter economie betreft nog innovatieve ideeën, stuur ze zeker naar mij op. Dat signaal kan ik doorgeven aan de ministeries.
Ik val niet onder een sector die nu protocollen opstelt. Kan ik wel doorgaan met mijn onderneming?
Er zijn moeilijke, specifieke vragen. Daarbij geldt: gebruik je gezond verstand. Bedrijfssectoren zijn regels aan het opstellen hoe je open kunt gaan binnen de 1,5 meter economie. Als je niet onder die protocollen valt, hoop ik dat je snel aan de gang kunt, waarbij je gebruik maakt van gezond verstand.
Hoe ziet de toekomst eruit?
Is het al bekend wanneer Schiphol gaat opstarten?
Dat is ingewikkeld. Er is nog geen enkel idee over je hoe de luchtvaart opstart in een anderhalve meter-samenleving. Vliegen is immers met weinig passagiers niet rendabel. Het zullen dus nog zware maanden worden voor de luchtvaart.
Komt er een recessie aan?
Eigenlijk wijzen alle doorgerekende scenario’s op een recessie. De voorspelde economische krimp van 5 à 10% van de economie is fors. We moeten ons voorbereiden op een zware tijd. Er is een massief steunpakket voor bedrijven en zzp’ers, maar we kunnen niet voorkomen dat het moeilijk gaat worden. Dat is heel pijnlijk. Tegelijkertijd pompt het kabinet heel veel geld in de economie om er voor te zorgen dat bedrijven overeind blijven en werkgelegenheid behouden blijft.
Wat leren we nu over hoe we de economie in de toekomst moeten vormgeven?
Daarvoor is het nog vroeg. Toch zien we nu twee zaken: 1) de arbeidsmarkt is te flexibel. Veel mensen zitten meteen al diep in de problemen, 2) veel bedrijven hebben te kleine financiële buffers. We moeten toe naar een ander type, Rijnlandse economie, waarbij bedrijven meer een focus op de lange termijn hebben met gezonde financiële buffers en een verantwoorde maatschappelijke missie.
Is er licht aan het eind van de tunnel?
We hebben geen glazen bol. Bedrijven hebben te maken met onzekerheid en enorme dilemma’s. Ik verwacht dat er de komende weken veel duidelijk wordt of en wanneer we een groot deel van het bedrijfsleven (horeca, contactberoepen) kunnen opstarten. Dan wordt duidelijk hoe we de zomer gaan doorkomen. Na 1 juni komen er nieuwe regelingen die beter zijn toegesneden op schrijnende situaties.
Bekijk hier de uitzending terug: