Goede zorg voor kinderen die dat het meest nodig hebben - Hoofdinhoud

Nog geen week na het debat over de uithuisplaatsingen debatteerden we vandaag in de Kamer opnieuw over de jeugdzorg. En terecht. Een uithuisplaatsing is een laatste dominosteen die omvalt, als de zorg aan het gezin niet voldoende was. Vorige week heb ik uitgesproken dat een uithuisplaatsing een allerlaatste redmiddel is en dat we een uithuisplaatsing zoveel mogelijk moeten zien te voorkomen. Want een kind groeit het beste op in de eigen, vertrouwde omgeving in het eigen gezin en rond het eigen netwerk.

Maar soms is er tegenslag in het leven, in het gezin. Dat gebeurt nou eenmaal. Kwetsbaarheid hoort bij het leven en ook problemen bij het dagelijks functioneren zijn hiervan niet uitgesloten. Wat ons betreft zou het mooi zijn als de veerkracht van gezinnen zo groot is dat die problemen in eerste instantie zelf opgevangen kunnen worden en het netwerk om het gezin zo sterk is dat die ook een helpende hand kan bieden. Maar laten we eerlijk zijn, soms is die veerkracht er even niet, of is het netwerk er niet. Dan is professionele steun, professionele jeugdzorg nodig. Ik wil mijn waardering uitspreken voor de vele mensen die ik de afgelopen maanden heb mogen spreken, die met een passie voor het kind voor dit werk gekozen hebben.

De analyse die de staatssecretaris en de minister schetsen in hun hervormingsbrief delen wij als ChristenUnie. Voor de kinderen die het meest kwetsbaar zijn hebben we het het slechtst geregeld. Er is te vaak en te snel naar professionele hulp gegrepen. Een gedecentraliseerd stelsel met volledige marktwerking heeft geleid tot een oerwoud aan inkoopkaders, hoge administratiedruk en excessieve winsten.

De voorstellendie de bewindspersonen doen gaan wat mij betreft de goede richting op. Ik heb daar wel vragen over en die heb ik in het debat gesteld:

• - 

  Hoe verhouden de voorstellen uit de brief zich tot de hervormingsagenda? De onderwerpen overlappen, en soms maakt de staatssecretaris keuzes die nog niet aan de hervormingstafels zijn gemaakt. Hoe zit dat?
• - 

  Kan de staatssecretaris aangeven wat de consequenties zijn van de stilstand aan de hervormingstafels? 10 maanden lag het stil. Wat betekent dit voor de ingeraamde besparingen van de commissie van wijzen voor 2022?
• - 

  Wanneer verwacht de staatssecretaris de eerste structurele aanpassingen gerealiseerd te zien? Kan de staatssecretaris met een planning komen voor de wetsvoorstellen, de hervormingsagenda en de in- en uitvoering van de wijzigingen?
• - 

  Ik heb bij de voorstellen wel behoefte aan meer concreetheid. Bijvoorbeeld rond de grootte van de regio’s voor regionale inkoop van specialistische zorg. Aan welke grootte denkt de staatssecretaris? En is aansluiting bij de veiligheidsregio’s een idee?
• - 

  De discussie over de reikwijdte van jeugdhulp moeten we voeren, ook maatschappelijk. In de media hoor ik de staatssecretaris het voorbeeld van examentraining gebruiken. Kan hij nog meer voorbeelden geven van hulp waarvan hij denkt dat die niet onder de jeugdhulpplicht hoeft te vallen?

Als het gaat om de jeugdbescherming dan vind ik de voorstellen die de bewindspersonen doen om op korte termijn verbeteringen in de jeugdbescherming te realiseren goed, maar ik heb wel zorgen. Hoe gaat de minister ervoor zorgen dat de jeugdbeschermers die nu al te hoge caseload hebben en de kinderen en jongeren met ernstige problemen goed geholpen worden? De GI’s trekken hard aan de bel, voor de zoveelste keer. Zijn er niet extra investeringen, meer administratieve vrijheid of ander creatief denken nodig om de jeugdbescherming wat lucht te geven en de capaciteit van specialistische zorg te vergroten?

Over de eigen bijdrage wacht ik de uitwerking van de staatssecretaris af. De vraag die bij mij wel leeft is hoe de eigen bijdrage is bedoeld. Als besparingsmiddel of om de instroom te dempen? En kunnen we dat op een gezonde manier doen?

Jeugdwet Caribisch Nederland

Er is nu een beperkte juridische basis voor jeugdzorg in Caribisch Nederland. Ik heb er begrip voor dat de complete jeugdwet niet past daar. Maar wat wel? Het ministerie ziet een regeling voor jeugdzorg, in samenhang met zorg en maatschappelijke ondersteuning, wel zitten. Hoe kijkt de minister daarnaar?

Dyslexiezorg

We hebben het onderzoek ontvangen naar de consequenties van overheveling van dyslexiezorg naar het onderwijs. Het advies is negatief. Ik vind dat daar veel op af te dingen is. Er ligt een kameruitspraak om dit wel te regelen, dus daarom vraag ik de staatssecretaris of hij het niet meer in lijn met de wens van de Kamer vindt om dit onderzoek te gebruiken om zorgvuldig dyslexiezorg naar de samenwerkingsverbanden over te hevelen in plaats van de wens van de Kamer op basis van dit onderzoek naast zich neer te leggen.

Pleegzorg

Pleegzorg kan een geschikte vorm zijn als je niet meer thuis kan wonen. Er zijn veel te weinig pleegouders en ik spoor de beide bewindspersonen aan om samen met gemeenten de bekendheid van pleegzorg en de ondersteuning aan pleegouders te verbeteren. Het platform pleegzorg.nl helpt daarin maar heeft geen stabiele financiering. Zijn de bewindspersonen bereid daarnaar te kijken?

1 op de 8 jongeren in Nederland ontvangt enige vorm van jeugdhulp. Voor de kinderen die het meest kwetsbaar zijn hebben we het momenteel het slechtst geregeld. Goed dat de staatssecretaris nu aan de slag gaat met hervormingen. We streven naar een samenleving waarin ieder kind veilig thuis opgroeit en zich gezond en stabiel kan ontwikkelen. Ideeën daarvoor heb ik onlangs opgeschreven in mijn startagenda. Ik ben gemotiveerd om hiermee aan de slag te gaan de komende periode.