Minister Bruins Slot wil integriteitsbeleid openbaar bestuur verbeteren

DEN HAAG (PDC) - Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Hanke Bruins Slot¹ heeft in een brief aan de Tweede Kamer haar plannen gedeeld voor de aanscherping van het huidige integriteitsbeleid voor het openbaar bestuur. De plannen gaan over zowel ambtenaren als politieke bestuurders en hebben als doel het integriteitsbeleid effectiever en samenhangender te maken.

Onder dat overkoepelende integriteitsbeleid vallen ook bewindspersonen. Voor hen werd in december 2022 al een gedragscode² ingesteld. Volgens de planning die de minister bij haar brief heeft gevoegd worden daar in de loop van dit jaar regels aan toegevoegd over het vervolgen van de loopbaan van voormalige bewinds­personen. In het wetsvoorstel, waarvan de consultatie net is afgerond, staat onder andere een tweejarig lobbyverbod dat ingaat na het aftreden als bewindspersoon.

Volksvertegenwoordigers zijn door hun verkozen positie zelfstandig en daardoor in principe verantwoordelijk voor hun eigen integriteit. Via de politieke partij, waarbij de meeste volksvertegenwoordigers zijn aangesloten, vallen ook zij voor een deel onder het overkoepelende integriteitsbeleid van het ministerie van BZK. Politieke partijen worden namelijk ondersteund met richtlijnen, voorbeelden en instrumenten om de integriteit onder politieke ambtsdragers te bevorderen. Bovendien wordt er momenteel gewerkt aan de Wet op de Politieke Partijen³ (Wpp), waarin bestaande en nieuwe regels over politieke partijen worden gebundeld.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor voor het overkoepelende integriteitsbeleid voor zowel politieke ambtsdragers in alle bestuurslagen als rijksambtenaren. In het aangepaste integriteitsbeleid wordt meer samenhang gecreëerd tussen de verschillende bestuurslagen en de ambtenaren. Zo komen er verplichte kwaliteitseisen voor integriteitsonderzoek en worden de verschillen in de screening voor bewindspersonen, decentrale ambtsdragers en ambtenaren meer gelijk getrokken.

Bron: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

• 1. 

  Hanke Bruins Slot (1977) was van 5 september 2023 tot 2 juli 2024 minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Rutte IV. Tussen 10 januari 2022 en 5 september 2023 was zij minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in dat kabinet. Daarvoor was zij lid van Gedeputeerde Staten van Utrecht en daarvoor van 17 juni 2010 tot 5 juni 2019 Tweede Kamerlid voor het CDA. Zij was eerder senior beleidsmedewerker op het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en stapte daarna over naar het leger. In 2008 was ze commandant van een panzerhouwitzer­detachement in Uruzgan (Afghanistan). Als Kamerlid was zij woordvoerster defensie, binnenlands bestuur, medisch-ethische thema's en sportbeleid. Sinds 2025 is zij actief bij de Koninklijke Landmacht.
   
• 2. 

  Bewindspersonen moeten zich houden aan een gedragscode waarin de belangrijkste regels en uitgangspunten voor hun ambt gebundeld zijn. Het gaat hierbij om regels over bijvoorbeeld nevenwerkzaamheden, geschenken en vervolgfuncties.
   
• 3. 

  De Wet op de politieke partijen (Wpp) is een aangekondigd wetsvoorstel van het kabinet-Rutte III waarbij bestaande en nieuwe regels over politieke partijen gebundeld zullen worden. Het doel van de Wpp is om de wettelijke kaders waarbinnen partijen opereren te vernieuwen en vollediger te maken. Bij het stellen van deze regels beoogt de Wpp fundamentele rechten te waarborgen, zoals de vrijheid van vereniging en de vrije uitoefening van het actieve en het passieve kiesrecht.