Europese Raad 24-25 oktober 2013 - Hoofdinhoud

© Europese Unie 2013

Op 24 en 25 oktober kwamen de Europese regeringsleiders bijeen in de Europese Raad i. Bovenaan de agenda stond de economie: het stimuleren van investeringen in de economie, aanpak van de jeugdwerkeloosheid en het versterken van de digitale economie en innovatie. Ook werd er gekeken naar de vorderingen voor het versterken van de Economische en Monetaire Unie i, en de bankenunie i in het bijzonder. Daarnaast werden de laatste ontwikkelingen op het gebied van buitenlands beleid besproken.

Investeringsagenda

Centraal hierin stond het plan om, samen met de Europese Investeringsbank i, extra geld vrij te krijgen om nieuwe bedrijvigheid te financieren. Alle inspanningen om de normale kredietverstrekking aan de economie te herstellen en de financiering van investeringen te faciliteren, moeten worden voortgezet, in het bijzonder met betrekking tot het MKB i. De Europese Raad is ingenomen met het akkoord over de programma's Cosme i en Horizon 2020 i, en wijst erop dat de uitvoering daarvan prioriteit moet krijgen.

Aanpak jeugdwerkeloosheid

Eind 2012 spraken de regeringsleiders af om de jeugdwerkeloosheid met een speciaal pakket maatregelen (het jongerenwerkgelegenheidsinitiatief i) aan te pakken. In de zomer van 2013 maakte de voorzitter van de Europese Raad Van Rompuy i bekend dat er tot 8 miljard euro aan budget voor is vrijgemaakt. De Europese Raad herinnerde eraan dat dit initiatief uiterlijk in januari 2014 operationeel moest zijn. Verder moeten alle lidstaten de jongerengarantie en de verklaring van de Raad over de Europese Alliantie voor leerlingplaatsen snel uitvoeren.

Digitale economie

De digitale agenda voor de EU beslaat vrijwel alle beleidsterreinen. Er werd gekeken naar de economische voordelen van het gebruik van ICT in economie en maatschappij. Specifiek werden de volgende plannen opgesteld:

• - 

  investeringen in de Europese breedband infrastructuur, het 4G netwerk en 'cloud computing'
• - 

  de digitale eengemaakte markt moet in 2015 zijn voltooid
• - 

  investeren in en stimuleren van digitale vaardigheden.

Innovatie en onderzoek

Investeringen in onderzoek en innovatie voeden productiviteit en groei, en zijn cruciaal voor

het creëren van banen. De Raad stelt voor:

• - 

  het wetenschappelijk onderzoek te commercialiseren
• - 

  mobiliteit van werknemers en onderzoekers te stimuleren
• - 

  open access van Europees gefinancierd onderzoek
• - 

  open access voor transnationale onderzoekinfrastructuren
• - 

  innovatie monitoren via een volwaardig Europese Onderzoeksruimte i die eind 2014 tot stand moest zijn gebracht.

Vermindering regeldruk

Het initiatief van de Commissie voor het vereenvoudigen van Europese regelgeving (Refit) is besproken. Met name de regeldruk voor het midden- en kleinbedrijf moet hiermee worden teruggedrongen. De Europese Raad vraagt de Commissie en de wetgever nadrukkelijk om het Refit-programma spoedig uit te voeren, onder meer door het bestaande EU-recht te vereenvoudigen, voorstellen terug te nemen die niet langer nodig zijn en achterhaalde wetgeving in te trekken.

Versterking monetaire unie

Allereerst bespreekt de Europese Raad de ontwikkeling van het kader voor betere coördinatie van het economisch beleid van de lidstaten en strenger toezicht op nationale economieën en overheidsbegrotingen i. Er zal worden voortgewerkt aan de versterking van de coördinatie van het economisch beleid met als doel om in december besluiten te nemen over de belangrijkste aspecten van contractuele afspraken en van daarmee samenhangende solidariteitsmechanismen. De coördinatie van het economisch, het werkgelegenheids- en het sociaal beleid zal verder worden versterkt volgens de bestaande procedures en met volledige inachtneming van de nationale bevoegdheden.

Bankenunie

De stand van zaken rond de oprichting van de bankenunie werd doorgenomen samen met de president van de Europese Centrale Bank i, Mario Draghi i. De ECB begint in november 2013 met de beoordeling van de kredietinstellingen van de lidstaten die aan het gemeenschappelijk toezichtsmechanisme deelnemen. Hierna volgt een stresstest van banken in de hele EU. Dit proces is van groot belang om het vertrouwen in de bankensector te herstellen.

Om tot een bankenunie te komen is ook een gemeenschappelijk afwikkelingsmechanisme vereist. De Europese Raad vroeg de wetgevers dan ook om de richtlijn bankherstel en -afwikkeling en de richtlijn depositogarantiestelsels vóór het einde van 2013 vast te stellen.

Oostelijk partnerschap

Onder het Litouws voorzitterschap i werd op 28 en 29 november 2013 een top georganiseerd tussen de EU en landen van het Oostelijk Partnerschap i. Die top werd deels voorbereid tijdens de Europese Raad. De Europese Raad herhaalde dat de Europese Unie bereid is om tijdens de top in Vilnius over te gaan tot ondertekening van de associatieovereenkomst.

Recente ontwikkelingen buitenlands beleid

Op iedere top van Europese regeringsleiders worden de meest belangrijke internationale ontwikkelingen besproken. Op 25 oktober is gesproken over de migratieproblematiek. De tragische gebeurtenissen op de Middellandse Zee bij Lampedusa zorgden voor hernieuwde aandacht voor het asiel- en migratiebeleid.

De Europese Raad verzocht de pas opgerichte taskforce voor het Middellandse Zeegebied te bepalen welke acties prioriteit hebben met het oog op een efficiëntere aanwending van Europese beleidsmaatregelen. De Raad formuleert in juni 2014 strategische richtsnoeren voor verdere wetgevende en operationele programmering op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht.

Afluisterschandaal

De Europese leiders bespraken ook de afluisterpraktijken van de Amerikaanse geheime dienst NSA. De telefoon van bondskanselier Angela Merkel i is mogelijk afgeluisterd en Duitsland en Frankrijk wilden hierover opheldering van de Amerikanen. Zij wilden niet dat de samenwerking tussen de EU en de Verenigde Staten gaat lijden onder het wantrouwen dat door het afluisterschandaal ontstaan is. De Raad benadrukte dat het verzamelen van inlichtingen een cruciaal gegeven is in de strijd tegen het terrorisme.