Eurojust: Council adopts its mandate on new rules allowing the agency to preserve evidence of war crimes

Met dank overgenomen van Raad van de Europese Unie (Raad) i, gepubliceerd op vrijdag 6 mei 2022.

De permanente vertegenwoordigers bij de EU hebben een mandaat goedgekeurd op basis waarvan de Raad kan gaan onderhandelen over nieuwe regels (in de vorm van een verordening) die Eurojust toelaten bewijsmateriaal over oorlogsmisdaden te verzamelen, analyseren en bewaren.

Er kan redelijkerwijs worden aangenomen dat de Russische militaire agressie in Oekraïne leidt en heeft geleid tot misdaden tegen de menselijkheid en tot oorlogs­misdaden. De EU zal met spoed alle nodige maatregelen nemen zodat de daders van deze misdrijven ter verantwoording worden geroepen.

Bij het Internationaal Strafhof, in verscheidene lidstaten en in Oekraïne hebben aanklagers onderzoek ingesteld naar deze gebeurtenissen. Om de doeltreffendheid van deze onderzoeken te garanderen is coördinatie en de uitwisseling van bewijs­materiaal tussen de verschillende rechtsgebieden essentieel. Daarnaast bestaat het risico dat bewijsmateriaal over oorlogsmisdaden wegens de aanhoudende vijandelijkheden niet veilig op het grondgebied van Oekraïne kan worden bewaard. Daarom is een centrale opslag noodzakelijk.

Met de voorgestelde nieuwe regels kan Eurojust:

  • bewijsmateriaal (satellietbeelden, foto's, video's, geluids­opnamen, DNA-profielen, vingerafdrukken etc.) over oorlogs­misdaden opslaan en bewaren
  • dit bewijsmateriaal verwerken en analyseren, in nauwe samenwerking met Europol, en delen met de bevoegde nationale en internationale autoriteiten, waaronder het Internationaal Strafhof

Volgende stappen

Op basis van dit onderhandelings­standpunt (mandaat) zal nu een akkoord met het Europees Parlement moeten worden bereikt, zodat de verordening zo spoedig mogelijk in werking kan treden.

Achtergrond

Begin maart hebben alle EU-lidstaten samen met andere partnerlanden besloten de situatie in Oekraïne gezamenlijk voor te leggen aan het Internationaal Strafhof. Tijdens de zitting van de Raad Justitie en Binnenlandse Zaken van 4 maart hebben de ministers Eurojust aangemoedigd zijn coördinerende rol ten volle op zich te nemen en waar nodig de aanklager van het Internationaal Strafhof van dienst te zijn.

Zowel de aanklager van het Internationaal Strafhof, de procureur-generaal van Oekraïne als de autoriteiten van verschillende lidstaten hebben onderzoeken geopend. Daarnaast is een gemeenschappelijk onderzoeksteam opgericht door de justitiële autoriteiten van Litouwen, Polen en Oekraïne, met steun van Eurojust en met deelname van de openbare aanklager van het Internationaal Strafhof.

Het verzamelen van bewijs­materiaal over mogelijke oorlogs­misdaden wordt met een aantal andere initiatieven ondersteund, waaronder financiële en operationele steun voor het Internationaal Strafhof en bijstand in verschillende vormen voor de Oekraïense autoriteiten.

De Europese Raad i herhaalde in zijn conclusies van 24-25 maart dat de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne een ernstige schending vormt van het internationaal recht en tot enorm veel dodelijke slachtoffers en gewonden onder de burgerbevolking leidt. Rusland richt zijn aanvallen op burgers en op burgerobjecten, waaronder ziekenhuizen, medische voorzieningen, scholen en schuilplaatsen. Deze oorlogsmisdaden moeten onmiddellijk stoppen. De verantwoordelijken en hun medeplichtigen zullen ter verantwoording worden geroepen overeenkomstig het internationaal recht.


1.

Relevante EU dossiers