Laat de allerarmsten meedelen in onze welvaart - Hoofdinhoud

De Tweede Kamer debatteerde tijdens een commissiedebat met minister Klever (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp) over het maatschappelijk middenveld en NGO’s binnen ontwikkelings-samenwerking. De bijdrage van Chris Stoffer aan dit debat is hieronder te lezen.

Vandaag vergaderen we over het maatschappelijk middenveld en NGO’s in Ontwikkelingssamenwerking.

Sinds het hoofdlijnenakkoord is de SGP kritisch geweest over de enorme bezuiniging op ontwikkelingssamenwerking. Onze verre naaste mag niet vergeten worden, en die hulp moet ook groeien samen met onze economische groei. De SGP streed ook bij de begroting voor de koppeling tussen het ODA-budget en BNI.

Als wij rijker worden, mag onze naaste dat ook merken. Daar tillen wij zwaar aan, dat moet bij de Voorjaarsnota geregeld worden. Wij zijn echter wel positief over het prioriteren van echte eerste levensbehoeften en thema’s waar wij sterk in zijn, zoals voedsel, watermanagement en drinkwatervoorziening.

In lijn met de bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking wordt er veel bezuinigd op het volgende kader voor maatschappelijke organisaties. Dat geeft de SGP tegenstrijdige gevoelens.

Maatschappelijke organisaties leveren waardevol en onmisbaar werk. Daar is samenwerken blijvend belangrijk. Dan denk ik aan de Dutch Diamond approach. Wij hoorden pas nog bij een rondetafel hoe lokaal bedrijfsleven, overheid, kennisinstellingen en maatschappelijk middenveld waterprojecten organiseerden in Ethiopië. Die projecten hielden buitengewoon lang stand en werden onderhouden. Werken met maatschappelijke organisaties biedt soms 4 concrete factoren die voor ons meerwaarde leveren.

• - 

  Lokalisatie: ze hebben vaak goede binding met de lokale samenleving
• - 

  Specialisatie: ze kunnen zich toeleggen op specifieke thema’s als noodhulp, water, voedsel ea.
• - 

  Toegang: soms is een maatschappelijke organisatie welkom waar de overheid geweerd wordt.
• - 

  Houdbaarheid: Maatschappelijke organisaties zijn jaren aanwezig en hebben lange adem.

Als er op ontwikkelingssamenwerking fors bezuinigd wordt, dan is het jammer maar ook te begrijpen dat er bezuinigd wordt op NGO subsidies. Het verbaast echter dat de bezuinigingen op dit kader relatief zwaarder zijn dan de algemene bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking.

• - 

  Kan de minister toelichten waarom dat is?

Ik vraag de minister echter wel om rekenschap te geven wat dit betekent op de onderwerpen die zij als prioriteiten en focusgebieden aan wil wijzen. Daar moeten alsnog resultaten worden geboekt. Dan valt het mij op dat voedselzekerheid en watermanagement juist missen bij de “terreinen van samenwerking” in de brief.

• - 

  Hoe wil zij daarop meer gaan realiseren? En waarom worden die niet genoemd?

Met duidelijk minder samenwerking met het maatschappelijk middenveld moeten keuzes gemaakt worden. Daarover wil de SGP meedenken. Armoedevermindering en maatschappijopbouw blijven waardevol. De minister ageert ook tegen beleidsbeinvloeding in Nederland. Bij beleidsbeïnvloeding is het wel belangrijk om in Nederland te kunnen blijven lobbyen rond zaken als coherentie. Anders zien wij niet dat onze handel misschien hard onze ontwikkelingsdoelen tegenwerkt. Alleen organisaties die EN subsidie ontvangen EN de staat aanklagen zijn wel een doorn in mijn oog.

• - 

  Ziet de minister kans om dat te beperken in het subsidiekader? Bijvoorbeeld dat subsidies niet gebruikt mogen worden voor procedures tegen de staat?

Dan het veel besproken drempelcriterium. Subsidieafhankelijkheid vind ik een kwalijke zaak. Maatschappelijk draagvlak en betrokken en donerende achterban maken ontwikkelingsorganisaties juist krachtig. Daarom kan de SGP goed meekomen in het verhogen van het drempelcriterium.

• - 

  Hoe kijkt de regering naar directe of geleidelijke implementatie zodat organisaties tijd hebben om aan te passen?

En wordt het drempelcriterium voor Nederlandse organisaties en organisaties in ontwikkelingslanden allebei verhoogd? Dat laatste vind ik belangrijk voor de draagkracht van lokale organisaties waar we juist Zuidelijk leiderschap en lokaal eigenaarschap van willen. Dank en ik zie uit naar de beantwoording.