Deel I - Hoofdinhoud

Dit deel is het "hart" van de ontwerp-Grondwet. Vrijwel alle 59 artikelen zijn nieuw, of betekenen grote wijzigingen ten opzichte van bestaande verdragen. Hiermee onderscheidt Deel I zich van de overige delen: een grote hoeveelheid artikelen uit de Delen II en III zijn gebaseerd op (of zelfs letterlijk overgenomen uit) het Handvest van Grondrechten, het Verdrag van de Europese Unie (VEU) en het Verdrag van de Europese Gemeenschappen (VEG).

Het onderwerp dat politiek het meest gevoelig ligt, betreft ongetwijfeld het institutioneel kader van de Unie, dat wordt behandeld in Titel IV - De instellingen van de Unie. De 11 artikelen uit deze Titel bakenen de machtsverhoudingen binnen de Europese Unie af tussen enerzijds het Europees Parlement en de Europese Commissie (de "communautaire organen"), en anderzijds de Europese Raad en de Raad van de Europese Unie (de "intergouvernementele" organen).