Never waste a good crisis - Hoofdinhoud

Terug naar het Rijnlandse denken, daar liggen onze wortels. In een van de gesprekken van vandaag ging het over de Heroverwegingen. In hoeverre houdt het CDA in haar programma daar rekening mee?, werd mij gevraagd.

Volgens mijn overtuiging biedt het christelijk sociaal gedachtegoed goede aanknopingspunten om uit de crisis te komen. Daarvoor kunnen wij verwijzen naar de traditie van het Rijnlandse denken. Weg met het Angel -Saksische model denken, waarbij vaak enkel maar een waarde of partij centraal staat. Waar schaalvergroting of fuseren telkens de meest logische oplossing lijkt te zijn. De huidige crisis biedt ons de kans om zo’n ingrijpende stap te zetten.

Binnen het Rijnlandse denken staat het zelflerend en zelforganiserende vermogen van mensen, van de samenleving en het werken vanuit verschillende waardenterreinen centraal. De samenleving heeft het primaat en niet de Staat of de Markt, deze zijn ondersteunend. Een grotere rol van de Staat brnegt enkel maar meer wetgeving voort. En de regeldruk is nu al zo groot dat het onze samenleving meer schaad dat baat. Een vroedvrouw kon vroeger met 1 tas op stap, nu heeft ze er 3 nodig. Een voor de regels vanuit de overheid, een tweede voor de protocollen vanuit de eigen sector en een derde om de kraamvrouw bij te staan. Bij de aanleg van de verdiepte A2 door Maastricht moeten er 4.000 vergunningen aan worden gevraagd. Door bestuurlijke drukte die door regelgeving ontstaat lopen veel projecten vertraging op en wordt het werkplezier van veel mensen vergald. Dit moet en kan anders. We moeten ondernemers veel meer betrekken bij de uitvoering van projecten. Geen korte opdrachtnemer en opdrachtgeverrelatie, maar hen medeverantwoordelijk maken voor de langere termijn. Publiek-private-samenwerking wordt dit wel genoemd. De Overheid is geen ondernemer, zij heeft een eigen verantwoordelijkheid. Ik ben blij dat PPS een centrale rol heeft in het CDA verkiezingsprogramma.

Daarnaast denkt het Angel-Saksische model vanuit een waardedomein, bij voorbeeld de shareholders. Vanuit het Rijnlandse denken houdt men rekening met zoveel mogelijk stakeholders. Lange termijn boven korte termijn, continuïteit voor rentabiliteit. De huidige crisis heeft de beperkt laten zien van het eerste model. Laten wij deze crisis aangrijpen om de rollen weer om te draaien en de samenleving met haar organisaties teruggeven aan de mensen. Daarmee wordt de creativiteit en het ondernemerschap gestimuleerd en krijgen mensen het gevoel terug dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor hun werk. En zetten we het plezier in werk weer centraal.

Het was een interessant gesprek daar in de zaal.