Europese Raad 14 en 15 maart 2013 - Hoofdinhoud

De staatshoofden en regeringsleiders i van de EU-lidstaten i kwamen op 14 en 15 maart 2013 bijeen in Brussel. De top stond in het teken van economische groei en werkgelegenheid, zonder begrotingsdiscipline daarbij uit het oog te verliezen.

Verder zijn ook de situatie in Syrië en de relatie die de EU onderhoudt met de meest belangrijke landen in de wereld besproken.

Ter voorbereiding van de Eurotop kwamen de ministers van Europese Zaken i op 11 maart bijeen. In Nederland debatteerde de Tweede Kamer op 12 maart over de Eurotop.

Voorafgaande aan de Europese Raad presenteerde Commissievoorzitter Barroso i de belangrijkste conclusies van het Europees semester i, het kader waarin de Europese Commissie i beoordeelt hoe de lidstaten presteren op economisch vlak en waar de knelpunten liggen.

De staatshoofden en regeringsleiders waren het erover eens dat de door Europa ingeslagen weg de juiste was. Wel baarde de stijgende werkloosheidscijfers in veel Europese landen, en met name de hoge werkloosheid onder jongeren, veel zorgen. Er werd benadrukt dat ook binnen de begrotingsregels er ruimte is om maatregelen te nemen om dit probleem aan te pakken.

Er werden ook een aantal concrete maatregelen aangekondigd:

• - 

  het jongerenwerkgelegenheidsinitiatief wordt meegenomen in de onderhandelingen over het meerjarig financieel kader van 2014-2020 i, om zekerheid te geven dat er voldoende geld is
• - 

  de Europese Investeringsbank heeft extra kapitaal aangetrokken om, in samenhang met EU-steunprogramma's, projecten te financieren die vooral de groene economie moeten ondersteunen. Ook het midden- en kleinbedrijf, ICT en innovatie kunnen rekenen op extra steun
• - 

  de aanpak van fraude wordt versterkt en er komen (ver)nieuwde regels om een aantal belastingen beter op elkaar af te stemmen
• - 

  de lidstaten en de Commissie moeten snel werk maken van de laatste pakketten maatregelen om de interne markt beter te laten functioneren; de voortgang van het omzetten van die regels wordt meegenomen in de jaarlijkse analyse van de economieën van de lidstaten
• - 

  de lidstaten en de Commissie moeten sneller werk maken van het verlichten van de regeldruk. Vooral het bedrijfsleven zou moeten profiteren van het vereenvoudigen of afschaffen van regels

Daarnaast is er op deze top afgesproken om in de loop van 2013 een paar thema's uitvoerig te bespreken, en te kijken hoe op die terreinen belemmeringen voor economische groei kunnen worden weggenomen. Die thema's zijn energie, ICT en diensten, innovatie - en in het bijzonder innovatie op het gebied van defensie - en het industriebeleid.

Er is ook een tussentijdse balans opgemaakt van de plannen voor het versterken van de Economische en Monetaire Unie i. Over die discussies zijn weinig concrete mededelingen gedaan. Het enige punt dat in dat kader is medegedeeld is dat de Europese Raad wil dat de strengere eisen aan de banken en het toezichtmechanisme op de banken snel worden afgerond.

Een onderwerp waar de meningen nogal over verschilden, was het wapenembargo voor Syrië. Groot-Brittannië en Frankrijk zijn voor de bewapening van de Syrische oppositie, terwijl Duitsland het wapenembargo in stand wil houden. De Britten en de Fransen vinden dat de Syrische oppositie wordt benadeeld door het embargo, terwijl Rusland en Iran wapens leveren aan het regime van Assad. Duitsland vreest voor een escalatie in de regio, met alle gevolgen van dien. Nederland benadrukte vooral dat de Europese Unie één Europees standpunt moet verkondigen.

Het nemen van een beslissing over het wapenembargo werd op de agenda van de eerstvolgende Raadsvergadering van de ministers van Buitenlandse Zaken i in Dublin gezet.

Een vast onderdeel van bijeenkomsten van de Europese Raad is dat de relatie met de strategische partners wordt doorgenomen. Deze top stond de relatie met Rusland centraal. Afgesproken werd dat de lidstaten zich meer inspannen om één gezamenlijke lijn tegenover Rusland in te nemen. Situaties waarin verschillen niet goed worden besproken en een onsamenhangende houding van de EU jegens Rusland moeten voorkomen worden, omdat die de positie van de EU verzwakken.

Voorafgaand aan de Europese Raad kwamen de ministers van financiën van de eurozone i bijeen. Zij bespraken de financiële situatie van Cyprus. De regering van Cyprus kwam in de problemen nadat het grote bedragen van de steun die zij aan de banken had gegeven moest afschrijven. Cyprus klopte bij de EU aan voor hulp.

Op 14 maart bereikte de eurogroep overeenstemming over een noodpakket. Uniek aan het pakket was dat niet alleen de EU geld zou lenen aan Cyprus, maar dat ook spaarders een eenmalige heffing op hun tegoeden zouden moeten betalen om het totale steunpakket te financieren.

De Europese Raad hield zich op de vlakte over de kwestie. In officiële verklaringen werd geen woord gerept over het steunpakket. Regeringsleiders gaven op eigen titel wel commentaar. Zo noemde premier Mark Rutte i de steun aan Cyprus 'irritant, maar noodzakelijk.'