Vraag de EU om nieuwe wetgeving met een miljoen verzamelde handtekeningen - Hoofdinhoud

Als ten minste één miljoen EU i-burgers de Europese Commissie i om een nieuwe EU-wet verzoeken, moet die dat voortaan overwegen. Het Parlement i heeft woensdag de basisregels goedgekeurd van het burgerinitiatief, dat in het Verdrag van Lissabon i was vastgesteld. Het Parlement heeft zich ingezet om het initiatief zo gebruiksvriendelijk mogelijk te maken.

"Vandaag stelt de Europese Unie zich open voor een participatieve democratie. Vanaf nu hebben de burgers hetzelfde recht op het nemen van politieke initiatieven, als wij hier in het Parlement en de Raad i hebben" zei rapporteur Alain LAMASSOURE i (EPP i,FR) in het debat voorafgaand aan de stemming.

Co-rapporteur Zita GURMAI i (S&D i, HU) voegde daaraan toe: "Het burgerinitiatief is een unieke kans. Voor het eerst kunnen burgers samen komen om ons te laten weten of we ons werk goed doen. We hebben dit hard nodig".

Hoe zal het werken?

Zodra de wetgeving van kracht is, zal een burgercomité bestaande uit mensen uit ten minste een kwart van de lidstaten (m.a.w. zeven lidstaten op dit moment) een initiatief bij de Commissie kunnen registreren. Nadat de Commissie de ontvankelijkheid van het initiatief heeft gecontroleerd, kan het comité beginnen met het verzamelen van de handtekeningen, online of op papier.

Binnen de 12 maanden moeten de vereiste miljoen handtekeningen verzameld worden. In elke lidstaat moet een minimum aantal handtekeningen worden verzameld, om in aanmerking te kunnen worden genomen als één van de bovengenoemde lidstaten. Het minimum kan variëren van 3750 (in Malta) tot 74 250 handtekeningen (in Duitsland).

De lidstaten zullen de contactgegevens van de ondertekenaars controleren. Daarom zal elke lidstaat bepalen welke informatie moet worden opgegeven; in de meeste zal om een identiteitskaartnummer worden verzocht. Alle ondertekenaars moeten EU-burger zijn en oud genoeg zijn om te stemmen voor de Europese verkiezingen.

Aan het eind van de procedure zal de Europese Commissie binnen de drie maanden beslissen of er wel of niet een nieuwe wet kan worden voorgesteld. De redenen voor haar beslissing moeten openbaar worden gemaakt.

Belangrijkste resultaten

Het belangrijkste doel van de Europarlementariërs i was om het burgerinitiatief eenvoudig en gebruiksvriendelijk te maken, om frustraties bij de burgers te voorkomen. De belangrijkste eisen van het Parlement werden aangenomen. Zo zal de ontvankelijkheid van het initiatief nu aan het begin gecontroleerd worden en niet pas nadat 300.000 handtekeningen verzameld zijn, zoals eerder het geval was.

Verder werd het minimumaantal lidstaten waar de handtekeningen vandaan moeten komen, verlaagd van een derde tot een kwart. Bovendien moeten alle initiatieven die door minstens een miljoen handtekeningen werden gesteund, een goed vervolg krijgen, waaronder een openbare hoorzitting.

Tot slot zal de Commissie de organisatoren van een initiatief helpen, door hen een gebruiksvriendelijke gids over het burgerinitiatief en gratis online verzamelsoftware aan te bieden en door een aanspreekpunt op te zetten.

Volgende stappen

Naar verwachting zal de Raad de nieuwe wetgeving binnen enkele weken formeel goedkeuren. Daarna hebben de lidstaten een jaar de tijd om de nodige nationale wetgeving in te voeren. Vanaf begin 2012 zullen burgercomités hun initiatieven dan kunnen lanceren.